Ο παρακάτω σκαμπρόζικος Διάλογος ανάμεσα σε δύο εταίρες, έργο του Σύρου συγγραφέα Λουκιανού,¹ παρατίθεται με αφορμή το πρόσφατο άρθρο της Μάρθας Χριστοφόγλου « Ο κακός δράκος και άλλες παρθενογενέσεις» με τις θηλυκές σαύρες που αναπαράγονται μόνες τους, και ως… αντίδοτο στη θυελλώδη συζήτηση που ξέσπασε τον τελευταίο καιρό  σε κάποιους κύκλους σχετικά με την  παρθενογένεση στην ποίηση.

                                        ΚΛΩΝΑΡΙΩ

 Παράξενα πράγματα ακούμε για σένα, Λέαινα, νά, πως η πλούσια Μέγιλλα από τη Λέσβο σε έχει ερωτευτεί σαν άντρας και βρίσκεστε μαζί κάνοντας κι εγώ δεν ξέρω τι μεταξύ σας. Τι τρέχει; Κοκκίνισες;  Για έλα όμως, πες μου αν είν’ αλήθεια αυτά.

                                       ΛΕΑΙΝΑ

Αλήθεια είναι, Κλωναριώ·² μα ντρέπομαι, γιατί είναι κάπως αφύσικο.

                                        ΚΛΩΝΑΡΙΩ                                                                

Για τ’ όνομα της κουροτρόφου,³ τι συμβαίνει, τι θέλει η γυναίκα; Και τι κάνετε όταν είσαστε μαζί; Βλέπεις; Δεν μ’ αγαπάς· αλλιώς, δεν θα μου κρατούσες κρυφά τέτοια πράγματα.

                                         ΛΕΑΙΝΑ

Και βέβαια σ’ αγαπώ, περισσότερο από κάθε άλλη· όμως νά, η γυναίκα αυτή είναι φοβερά ανδροπρεπής.

                                        ΚΛΩΝΑΡΙΩ

Δεν καταλαβαίνω τι λες, εκτός κι αν τυχαίνει να ’ναι παρά φύσιν ακόλαστη. Γιατί τέτοιες γυναίκες λένε πως υπάρχουν στη Λέσβο, γυναίκες με αντρική συμπεριφορά που δεν θέλουν να απαυτωθούν από άντρες, αλλά το κάνουν με γυναίκες σαν να είναι οι ίδιες άντρες.

                                       ΛΕΑΙΝΑ

Κάτι τέτοιο συμβαίνει.

                                        ΚΛΩΝΑΡΙΩ

Ε λοιπόν, Λέαινα, ετούτο ακριβώς περίγραψέ μου, πώς έγιναν οι πρώτες της προσπάθειες, πώς πείστηκες κι εσύ, και τα όσα ακολούθησαν.

                                         ΛΕΑΙΝΑ

Ελόγου της και η Δημώνασσα από την Κόρινθο,⁴ πλούσια κι αυτή και κάτοχος της ίδιας… τέχνης με τη Μέγιλλα, είχε διοργανώσει συμπόσιο και οινοποσία και με είχε πάρει κι εμένα για να παίξω στην αφεντιά τους κιθάρα. ΄Όταν τέλειωσα το παίξιμο, και ήταν αργά, και έπρεπε να κοιμηθώ και ήμουνα και ζαλισμένη απ’ το πιοτό, είπε η Μέγιλλα: «΄Ελα λοιπόν, Λέαινα, είναι η ώρα πλέον να πάμε για ύπνο· ξάπλωσε εδώ μαζί μας, ανάμεσα στις δυο μας».

                                               ΚΛΩΝΑΡΙΩ

Ξάπλωσες; Και μετά τι έγινε;

                                                ΛΕΑΙΝΑ

Στην αρχή με φιλούσαν όπως οι άντρες, και όχι μόνο αυτό, κολλώντας τα χείλια τους στα δικά μου αλλά μισανοίγοντας το στόμα, και μ’ αγκάλιαζαν και μου πίεζαν τους μαστούς· η Δημώνασσα, μάλιστα, και με δάγκωνε την ώρα που με φιλούσε παθιασμένα. Εγώ πάλι δεν ήξερα τι να υποθέσω για ό,τι γινόταν. Μετά από κάποια ώρα, η Μέγιλλα που είχε πλέον ζεσταθεί έβγαλε την περούκα απ’ το κεφάλι της ‒ πάνω του ήταν εντελώς ίδια με αληθινά μαλλιά και σαν να ήταν τα φυσικά της ‒ και φάνηκε να είναι κουρεμένο γουλί όπως το ’χουν οι πολύ ανδροπρεπείς αθλητές. Κι εγώ ταράχτηκα βλέποντάς το αυτό. Τότε εκείνη είπε: « Λέαινα, έχεις δει ποτέ σου ώς τώρα τόσο ωραίο νεαρό;» « Μα δεν βλέπω εδώ κανέναν νεαρό, Μέγιλλα», είπα. « Μη με περνάς για γυναικωτό», έκανε, « γιατί εγώ λέγομαι Μέγιλλος και έχω παντρευτεί πριν από καιρό τη Δημώνασσα από δω, και είναι η γυναίκα μου». Γέλασα, Κλωναριώ, μ’ αυτό και είπα: « Επομένως, Μέγιλλε, είσαι άντρας χωρίς να το ’χουμε πάρει είδηση, όπως ο Αχιλλέας⁵ που λένε πως κρυβόταν ανάμεσα στα κορίτσια, κι έχεις εκείνο το αντρικό εργαλείο και κάνεις στη Δημώνασσα όσα κάνουν οι άντρες;» « Βέβαια, εκείνο», είπε, « Λέαινα, δεν το ’χω· και ούτε το χρειάζομαι καθόλου· θα δεις πως διαθέτω έναν δικό μου τρόπο πολύ πολύ πιο ευχάριστο». « Μήπως λοιπόν είσαι Ερμαφρόδιτος»,⁶ έκανα, « όπως λέγονται πολλοί που έχουν και τα δύο;» Γιατί μέχρι εκείνη τη στιγμή, Κλωναριώ, δεν ήξερα τι γινόταν. « Όχι», μου λέει, « είμαι εντελώς άντρας». « ΄Ακουσα κάποτε», είπα κι εγώ, «την αυλητρίδα Ισμηνοδώρα από τη Βοιωτία να διηγείται αυτά που λένε στην πατρίδα της, πως κάποιος στη Θήβα έγινε από γυναίκα άντρας, και μάλιστα ο ίδιος ήταν και άριστος μάντης, Τειρεσίας,⁷ θαρρώ ήταν το όνομά του. Μήπως, λοιπόν, κι εσύ έχεις πάθει κάτι τέτοιο;» « ΄Όχι, Λέαινα», είπε, « εγώ γεννήθηκα μεν όμοια με σας τις άλλες γυναίκες, όμως η διάθεσή μου και η επιθυμία μου και όλα τ’ άλλα είναι αντρικά». « Ε και τι, σου είναι αρκετή η επιθυμία;» είπα. « Εν πάση περιπτώσει, Λέαινα, αν δεν πιστεύεις, ας μου δοθείς», έκανε, « και θα καταλάβεις πως δεν υστερώ σε τίποτε από τους άντρες· γιατί έχω κάτι άλλο αντί του αντρικού εργαλείου. Μα έλα, αφήσου σε μένα και θα δεις». Ε, της δόθηκα, Κλωναριώ, με τις πολλές ικεσίες της, και αφού μου έδωσε και ένα πανάκριβο περιδέραιο και ένα λεπτό λινό φόρεμα. Κατόπιν εγώ την αγκάλιαζα σαν να ’ταν άντρας, ενώ αυτή έκανε τα δικά της και με φιλούσε και κοντανάσαινε και μου ’δινε την εντύπωση πως ένιωθε υπερβολική ηδονή.

                                               ΚΛΩΝΑΡΙΩ

Τι έκανε, βρε Λέαινα, με ποιο τρόπο το ’κανε;! Νά, αυτό κυρίως πες μου.

                                                 ΛΕΑΙΝΑ

Μη με ρωτάς ζητώντας λεπτομέρειες, γιατί είναι αισχρά πράγματα· γι’ αυτό, μά την ουρανία Αφροδίτη, δεν θα σου πω!

 Σημειώσεις

1) Τόσο για τον Λουκιανό, όσο και για τους Ἑταιρικοὺς Διαλόγους του έχουμε μιλήσει σε παλαιότερα κείμενά μας (20/1/2017, 10/12/2018, 21/9/2019, 13/6/2020).

2) ΄Όπως έχουμε ξανά αναφέρει, τα γυναικεία ονόματα ουδετέρου γένους με κατάληξη –ιον [ τὸ Κλωνάριον εν προκειμένω, το οποίο μεταφράζουμε Κλωναριώ (το) ] ήταν υποκοριστικά που τα έφεραν συνήθως γυναίκες ελαφρών ηθών, εταίρες, αυλητρίδες, πόρνες.

3) Προσωνυμία της Αφροδίτης.

4) Η αρχαία Κόρινθος ήταν μεγάλη ναυτική πόλη και σπουδαίο εμπορικό κέντρο. ΄Όπως σε όλα τα λιμάνια, η πορνεία και ο εταιρισμός άνθιζε και εκεί ‒ την εποχή του Αυγούστου περιγραφόταν ως άντρο ακολασίας, η δε περίφημη εταίρα Λαΐδα ήταν Κορίνθια ‒ μάλιστα ασκούνταν η ιερή πορνεία στον ναό της Αφροδίτης, έθιμο που εισήλθε στην Ελλάδα από την Ανατολή.

5) Σύμφωνα με μια παραλλαγή του τρωικού μύθου, η Θέτιδα, η μητέρα του Αχιλλέα, φοβούμενη πως, αν πάει ο γιος της στον πόλεμο κατά της Τροίας, θα σκοτωθεί, τον έντυσε στα εννιά του χρόνια με κοριτσίστικα ρούχα και τον έκρυψε στην αυλή του βασιλιά Λυκομήδη, στη Σκύρο. Εκεί ανατράφηκε μαζί με τις κόρες του τελευταίου και αργότερα μεγαλώνοντας ερωτεύτηκε μία από αυτές, τη Δηιδάμεια, και απέκτησε μαζί της έναν γιο, τον Νεοπτόλεμο. Στη Σκύρο τον βρήκαν οι απεσταλμένοι των Αχαιών μαζί με τον Οδυσσέα που τον αναζητούσαν, επειδή ο μάντης Κάλχας είχε προβλέψει ότι η Τροία δεν θα πέσει χωρίς τη συνδρομή του Αχιλλέα· με ένα τέχνασμα του δαιμόνιου βασιλιά της Ιθάκης αποκαλύφθηκε η πραγματική ταυτότητα του ήρωα, και τότε τους ακολούθησε στην Τροία.

6) Ο Ερμαφρόδιτος ήταν γιος του Ερμή και της Αφροδίτης, εξαιρετικής ομορφιάς νέος. Ενώ λουζόταν σε μια λίμνη της Καρίας, τον ερωτεύτηκε η Νύμφη Σαλμακίς και, επειδή ο νέος απέκρουσε τον έρωτά της, εκείνη έπεισε τον Δία να συνενώσει τα σώματά τους για πάντα. ΄Ετσι συγχωνεύτηκαν σε ένα σώμα με ανδρόγυνη φύση.

7) Για την τύφλωση και τη μαγική δύναμη του περίφημου Θηβαίου μάντη, του Τειρεσία, υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Κατά μία παράδοση, είδε κάποτε στο όρος Κυλλήνη της Αρκαδίας δύο φίδια να συνουσιάζονται, τα χτύπησε και  μεταμορφώθηκε σε γυναίκα. ΄Όταν παρατήρησε τα ίδια να συνουσιάζονται ξανά, έγινε πάλι άντρας. Επειδή είχε ζήσει ως γυναίκα και ως άντρας, τον κάλεσαν ο Δίας και η ΄Ηρα να δώσει απάντηση στη διαφωνία τους για το ποιο φύλο από τα δύο νιώθει περισσότερη απόλαυση κατά τη συνουσία. Αυτός είπε πως, αν είναι δέκα τα μερίδια στη συνουσία, το ένα απολαμβάνουν οι άντρες και τα εννέα οι γυναίκες. Η Ήρα θύμωσε, γιατί η απάντησή του ήταν σύμφωνη με τον ισχυρισμό του Δία, και τον τύφλωσε. Τότε όμως ο Δίας του έδωσε το χάρισμα της μαντικής.