You are currently viewing Λώρενς Φερλινγκέτι: Τέσσερα ποιήματα – Αφιέρωμα. Μτφρ: Έφη Φρυδά

Λώρενς Φερλινγκέτι: Τέσσερα ποιήματα – Αφιέρωμα. Μτφρ: Έφη Φρυδά

  • ΠΕΡΙΜΕΝΩ

 

Περιμένω να εξετάσουν την υπόθεσή μου

και περιμένω

μια αναγέννηση θαυμάτων

και περιμένω κάποιον

να ανακαλύψει πραγματικά την Αμερική

και να θρηνήσει

και περιμένω

την ανακάλυψη

ενός νέου συμβολικού δυτικού συνόρου

και περιμένω

τον Αμερικάνικο Αετό

να απλώσει πραγματικά τα φτερά του

και να ορθωθεί και να πετάξει σωστά

και περιμένω

η Εποχή της Αγωνίας

να πέσει ξερή

και περιμένω

να κερδηθεί ο πόλεμος

που θα κάνει τον κόσμο ασφαλή

για την αναρχία

και περιμένω

την τελική συρρίκνωση

όλων των κυβερνήσεων

και διαρκώς περιμένω

μια αναγέννηση θαυμάτων

Περιμένω τη Δευτέρα Παρουσία

και περιμένω

η θρησκευτική αναβίωση

να σαρώσει ολόκληρη την πολιτεία της Αριζόνα

και περιμένω

να αποθηκευτούν τα Σταφύλια της Οργής

και περιμένω

να αποδείξουν ότι ο Θεός είναι πραγματικά Αμερικάνος

και περιμένω

να δω τον Θεό στην τηλεόραση

να εκπέμπει μέσα στο βωμό της εκκλησίας

αφού βέβαια καταφέρουν να βρουν

το σωστό μέσον

για να συντονιστούν

και περιμένω

το Τελευταίο Δείπνο να σερβιριστεί ξανά

με ένα παράξενο καινούριο ορεκτικό

και περιμένω διαρκώς

την αναγέννηση θαυμάτων

Περιμένω να καλέσουν τη σειρά μου

και περιμένω

τον Στρατό Σωτηρίας να αναλάβει

και περιμένω

να ευλογηθούν οι πράοι

και να κληρονομήσουνε τη γη

χωρίς φόρους

και περιμένω

δάση και ζώα

να επαναδιεκδικήσουν τη γη για τον εαυτό τους

και περιμένω

να επινοηθεί ο τρόπος

για την καταστροφή κάθε εθνικισμού

χωρίς να σκοτωθεί κανείς

και περιμένω σπίνους και πλανήτες να πέσουν σαν βροχή

και περιμένω εραστές και πενθούντες

να ξαπλώσουν ξανά μαζί

σε μια νέα αναγέννηση θαυμάτων

Περιμένω να διασχίσουν το Μεγάλο Πέρασμα

κι αγωνιώ περιμένοντας

την ανακάλυψη του μυστικού της αιώνιας ζωής

από έναν άγνωστο γιατρό παθολόγο

και περιμένω

οι καταιγίδες της ζωής

να τελειώσουν

και περιμένω

ν’ ανοίξω πανιά προς την ευτυχία

και περιμένω το ανακαινισμένο Μέιφλαουερ

να φθάσει στην Αμερική

και οι εικόνες και τα δικαιώματα για την τηλεόραση

να έχουν προπωληθεί στους ιθαγενείς

και περιμένω

τη χαμένη μουσική να ηχήσει ξανά

στη Χαμένη Ήπειρο

σε μια νέα αναγέννηση θαυμάτων

Περιμένω την ημέρα

που τα πάντα καθαρά θα ποιήσει

και περιμένω τιμωρία

γι’ αυτά που έκανε η Αμερική στον Τομ Σόγιερ

και περιμένω

την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων

να μου αναμεταδώσει

το πλήρες όνειρο της αθωότητάς της

και περιμένω τον ιππότη Ρολάνδο να φθάσει

στον τελικό και σκοτεινότερο πύργο

και περιμένω

η Αφροδίτη

να αναπτύξει χέρια ζωντανά

σε μια τελική διάσκεψη για τον αφοπλισμό

σε μια νέα αναγέννηση θαυμάτων

Περιμένω

κάποιες νύξεις

αθανασίας

αναπολώντας τα πρώτα παιδικά μου χρόνια

και περιμένω

τα πράσινα πρωινά να ξανάρθουν

τα ανόητα πράσινα λιβάδια της νιότης να ξαναγυρίσουν

και περιμένω

κάποιες εντάσεις μη προμελετημένης τέχνης

να τραντάξουν τη γραφομηχανή μου

και περιμένω να γράψω

ένα σπουδαίο ανεξίτηλο ποίημα

και περιμένω

την τελευταία μακριά ανέμελη έκσταση

και αιωνίες περιμένω

τους εραστές που δραπετεύουν στην ελληνική υδρία

να βρεθούν επιτέλους μεταξύ τους

και να αγκαλιαστούν

και περιμένω

διαρκώς και για πάντα

μια αναγέννηση θαυμάτων.

 

«Περιμένω» από την ποιητική συλλογή A Coney Island of the Mind. 1958.

 

  • Η ΠΟΙΗΣΗ ΩΣ ΤΕΧΝΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ     

 

Σου κάνω νόημα μέσα απ’ τις φλόγες.

Ο βόρειος πόλος δεν είναι εκεί που ήταν κάποτε.

Το έκδηλο πεπρωμένο δεν είναι πια έκδηλο.

Ο πολιτισμός αυτοκαταστρέφεται.

Η νέμεσις κτυπάει την πόρτα.

Τι να τους κάνουμε τους ποιητές αυτούς τους καιρούς;

Ποια είναι η χρησιμότητα της ποίησης;

Η κατάσταση του κόσμου καλεί τους ποιητές να τον σώσουν.

Αφού θες να είσαι ποιητής, φτιάξε έργα ικανά να απαντήσουν στην πρόκληση αποκαλυπτικών ημερών, ακόμα κι αν τούτο το νόημα ακούγεται αποκαλυπτικό.

Είσαι ο Ουίτμαν, είσαι ο Πόου, είσαι ο Μαρκ Τουέιν, είσαι η Έμιλι Ντίκινσον και η Έντνα Σαιντ Βίνσεντ Μιλέι, είσαι ο Νερούδα και ο Μαγιακόφσκι και ο Παζολίνι, είσαι Αμερικάνος και δεν είσαι Αμερικάνος, μπορείς να κατακτήσεις τους κατακτητές με τις λέξεις….

 

 

  • ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΑΡΚΗ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΥ

 

Με τον διαρκή κίνδυνο του παραλογισμού

και του θανάτου

όποτε δίνει παράσταση

πάνω από τα κεφάλια

των θεατών του

ο ποιητής σαν ακροβάτης

αναρριχάται στη ρίμα

ψηλά σ’ ένα συρματόσκοινο δικής του κατασκευής

ισορροπώντας στα βλέμματα

πάνω από μια θάλασσα προσώπων

βηματίζει πορευόμενος

προς την άλλη πλευρά της ημέρας

εκτελώντας άλματα

και επιδέξια τεχνάσματα

και άλλα κόλπα της υψηλής τέχνης του θεάτρου

κι αυτά όλα χωρίς σφάλμα

κανένα

για αυτό που δεν πρέπει να είναι

Γιατί αυτός είναι υπερ ρεαλιστής

που πρέπει οπωσδήποτε να συλλάβει

την τεταμένη αλήθεια

πριν πάρει κάθε θέση, πριν κάθε βήμα

της υποτιθέμενης προόδου του

προς εκείνο το ακόμα ψηλότερο κλαδί

όπου η Ομορφιά στέκει και προσμένει

με βαρύτητα

να ξεκινήσει το σάλτο της που αψηφά το θάνατο

Και εκείνος

ένας μικρός ανθρωπάκος Τσάρλι Τσάπλιν

που ίσως μπορέσει, ίσως δεν μπορέσει να συλλάβει

την έξοχη αιώνια μορφή της

καθώς απλώνει σαν αετός τα φτερά στον κενό αέρα

της ύπαρξης.

 

( 1958)

 

  • Ο ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΡΟΣ ΟΜΟΡΦΟ

 

Ο κόσμος είναι μέρος όμορφο

να γεννηθείς

αν δεν σε νοιάζει που η ευτυχία

δεν είναι πάντα

τόσο διασκεδαστική

αν δεν σε νοιάζει μια μικρή δόση κόλασης

πού και πού

εκεί που όλα πάνε καλά

γιατί και στον παράδεισο ακόμα

διαρκώς

δεν τραγουδάνε.

Ο κόσμος είναι μέρος όμορφο

να γεννηθείς

αν δεν σε νοιάζει που κάποιοι άνθρωποι πεθαίνουν

πάντα

ή ίσως απλώς λιμοκτονούν

κάπου κάπου

κάτι που δεν είναι τόσο άσχημο

αφού αυτός δεν είσαι εσύ

Ω, ο κόσμος είναι μέρος όμορφο

να γεννηθείς

αν δεν σε νοιάζουν

μερικά ψόφια μυαλά

σε υψηλά πόστα

ή μια δυο βόμβες

κάπου κάπου

στα πρόσωπά μας που κοιτούν ψηλά

ή παρόμοιες απρέπειες

όπως το ότι η ονομασία-φίρμα της κοινωνίας μας

γίνεται βορά

για τους άριστους άνδρες της

και τους άχρηστους άνδρες της

και τους ιερείς της

και άλλους αστυφύλακες

και τους διάφορους διαχωρισμούς της

και τις συνεδριακές έρευνες

και άλλες δυσκοιλιότητες

που η άμοιρη η σάρκα μας

έχει κληρονομήσει

Ναι, ο κόσμος είναι το καλύτερο από τα μέρη όλα

για τόσα παρόμοια πράγματα όπως

να φτιάξεις το σκηνικό του γέλιου

να φτιάξεις το σκηνικό του έρωτα

να φτιάξεις και το σκηνικό της θλίψης

και τραγουδώντας σιγανά τραγούδια για την έμπνευση

να τριγυρνάς

και να κοιτάς γύρω τα πάντα

να μυρίζεις τα λουλούδια

να τσιμπάς τ’ αγάλματα

και να σκέφτεσαι ακόμα

και να φιλάς τους άλλους και

να κάνεις παιδιά και να φοράς παντελόνι

και να ανεμίζεις το καπέλο σου και

να χορεύεις

και να πηγαίνεις για κολύμπι στα ποτάμια

σε πίκνικ

μες στο κατακαλόκαιρο

και σε γενικές γραμμές

να «κάνεις τη ζωή σου»

Ναι

εκεί όμως καταμεσής σ’ όλα αυτά

να και καταφθάνει ο χαμογελαστός

νεκροθάφτης.

 

 

Λώρενς Φερλινγκέτι (24 Μαρτίου, 1919-22 Φεβρουαρίου, 2021). Αμερικάνος ποιητής, μεταφραστής, ζωγράφος, ακτιβιστής, ιδρυτής του βιβλιοπωλείου και τον εκδόσεων City Lights (από την ομότιτλη ταινία του Τσάπλιν). Από Γαλλίδα μητέρα, Ιταλό πατέρα, γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και έζησε τα πρώτα έξι χρόνια του στη Γαλλία όπου τον πήγε η θεία του.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου υπηρέτησε στο ναυτικό και μετά σπούδασε Γαλλική φιλολογία στη Σορβόννη. Εκεί σε ένα καφέ παρατήρησε ότι στο τραπεζομάντηλο ήταν γραμμένο ένα ποίημα του Ζακ Πρεβέρ. Πήρε το τραπεζομάντηλο μαζί του και μερικά χρόνια αργότερα, όταν βρισκόταν πάλι στις ΗΠΑ, μετέφρασε την ποιητική συλλογή του Πρεβέρ Paroles και την εξέδωσε ο ίδιος από το City Lights.

Για την ακρίβεια το City Lights ξεκίνησε ως περιοδικό και στη συνέχεια, το 1953, έγινε βιβλιοπωλείο· ένα από τα φιλικότερα βιβλιοπωλεία του κόσμου όπου κυριαρχεί το μότο «διάλεξε ένα βιβλίο, κάθισε και διάβασε» και είναι ανοιχτό ως τα μεσάνυχτα επτά ημέρες την εβδομάδα. Ο Φερλινγκέτι πήρε την ιδέα από το Shakespeare and Company του Παρισιού και γι’ αυτόν υλοποιεί το πνεύμα ειρηνικής αντίστασης στους δρόμους του Σαν Φρανσίσκο. Κάποιοι απ’ αυτούς τους δρόμους μάλιστα, με δική του πρωτοβουλία, το 1988, πήραν τα ονόματα εκπροσώπων της γενιάς των Μπητ. Ο εκδοτικός οίκος City Lights υποστήριξε και που δημοσίευσε Γκίνσμπεργκ, Κόρσο, Φρανκ Ο’ Χάρα, Νταϊάν ντι Πρίμα.

Αργότερα εκτός από τους συγγραφείς των Μπητ οι εκδόσεις δημοσίευσαν Τσαρλς Μπουκόφσκι, Ζωρζ Μπατάιγ, Πωλ Μπόουλς, Σαμ Σέπαρντ, Πιερ Πάολο Παζολίνι, Αντρέ Μπρετόν, Αντονίν Αρτώ, Τζακ Χίρσμαν καθώς και Νόαμ Τσόμσκι.

Αναρχικός, οικολόγος, δεν αγαπούσε καθόλου το αυτοκίνητο και σε αυτόν οφείλεται η διατήρηση του κάπως πιο ανθρώπινου προσώπου της πόλης όπου έζησε, του Σαν Φρανσίσκο, αφού αντιστάθηκε σθεναρά στην κατασκευή μιας γέφυρας που θα μετέτρεπε την πόλη σε μια ακόμα απάνθρωπη αμερικάνικη μεγαλούπολη.

Ποιητικές συλλογές: Pictures of the Gone World (1955), A Coney Island of the Mind (1958), The Secret Meaning of Things (1969) and Endless Life (1981). Επίσης έγραψε δύο μυθιστορήματα: Love in the Days of Rage (1988) και Her (1960). Ο ποιητικός του λόγος πειρακτικός, συχνά ασεβής, σε γλώσσα καθημερινή, ρευστή, έχει δεχτεί επιρροές από τον Τ.Σ. Έλλιοτ, τον Ουολτ Ουίτμαν, τον Ουίλιαμ Κάρλος Ουίλλιαμς. Οι απαγγελίες του συχνά συνδυάζονταν με τη τζαζ. Η ενασχόλησή του με τη ζωγραφική δεν άφησε ανεπηρέαστη την ποίησή του. Γράφει συχνά για ζωγράφους (Γκόγια, Πισσαρρό, Κλιμτ), και επιπλέον ο λόγος του συχνά διακρίνεται για το ζωγραφικό του ύφος.

Εκφραστής της Αναγέννησης του Σαν Φρανσίσκο, της ονομαζόμενης γενιάς των Μπητ, δεν συμπαθούσε να συνδέουν την ποίησή του με το κίνημα αυτό γιατί, αν και το αγαπούσε, θεωρούσε ότι από ένα σημείο και μετά έγινε εμπορικό. Ωστόσο το 1996 ευχαρίστως αντέκρουσε τον εαυτό του λέγοντας, «Είναι ακόμα η μοναδική επανάσταση εδώ γύρω».

 

 

 

 

 

 

 

Έφη Φρυδά

Η Έφη Φρυδά γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, σε ένα ωραίο (ακόμα) κομμάτι του ιστορικού κέντρου. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Οικονομικά. Ασχολείται με τη λογοτεχνική μετάφραση σε όλη σχεδόν την ενήλικη ζωή της. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, συγγραφείς όπως Ντύλαν Τόμας, Ντ. Χ. Λώρενς, Τ. Χάρντυ, Ε.Μ. Φόστερ, Ι. Ουόρτον, Κ. Μπλίξεν, Τζ. Μπόλντουιν, ΝτεΛίλλο, Τζ. Κ. Όουτς, Μπουκόφσκι, Ρούσντι, Γκόλντινγκ, Ντ. Τζόνσον, Χ. Σέλμπι, Σ. Μπέλοου, Π. Χάισμιθ, Όσιαν Ουόνγκ. Ήταν υποψήφια για το Βραβείο καλύτερης μετάφρασης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Λογοτεχνίας και επιστημών του Ανθρώπου (ΕΚΕΜΕΛ) και για το βραβείο καλύτερης λογοτεχνικής μετάφρασης του Athens Prize Festival. Έχει επίσης μεταφράσει δοκίμια ψυχανάλυσης και ψυχολογίας, έχει συνεργαστεί με το Μουσείο Μπενάκη και έχει συγγράψει και επιμεληθεί κείμενα καταλόγων για εκθέσεις. Αγαπά με πάθος τις εικαστικές τέχνες και ασχολείται με την έρευνα και συγγραφή σχετικών άρθρων. Συνεργάστηκε με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, ασχολήθηκε με το Θέατρο στην Εκπαίδευση και εργάστηκε ως μεταφράστρια για κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γράφει ποίηση.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.