You are currently viewing Αγάθη Γεωργιάδου: Λεωνίδας Γαλάζης, Άλλα Νοήματα και Μέσα Κόσμοι. Δοκιμές για θέματα λογοτεχνίας. Εκδόσεις Ίαμβος, Αθήνα, 2022

Αγάθη Γεωργιάδου: Λεωνίδας Γαλάζης, Άλλα Νοήματα και Μέσα Κόσμοι. Δοκιμές για θέματα λογοτεχνίας. Εκδόσεις Ίαμβος, Αθήνα, 2022

Μια εξαίρετη έκδοση, που την κοσμεί το χαρακτικό του Γιώργου Κ. Κωνσταντίνου «Παπαρούνες στον Ακροκόρινθο» (2017), αποτελεί το πέμπτο βιβλίο δοκιμίων του Λεωνίδα Γαλάζη Άλλα Νοήματα και Μέσα Κόσμοι. Δοκιμές για θέματα λογοτεχνίας, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ίαμβος (2022). Πρόκειται για 33 μελέτες και κριτικά δοκίμια για τη λογοτεχνία που αναγνώστηκαν σε εκδηλώσεις κατά την τριετία 2018-2021 ή δημοσιεύτηκαν από τον συγγραφέα σε πρακτικά συνεδρίων ή σε λογοτεχνικά περιοδικά, έντυπα και ψηφιακά. Συγκεντρωμένα στις 438 σελίδες αυτού του βιβλίου συνιστούν ένα γόνιμο ταξίδι στη λογοτεχνία, προσφέροντάς μας μια πανοραμική εικόνα της κυπριακής λογοτεχνικής παραγωγής, ενταγμένης στην ευρύτερη ελλαδική λογοτεχνία. Το βιβλίο του Γαλάζη έχει ένα άρωμα εντοπιότητας και φωτίζει πλήθος πλευρές της κυπριακής λογοτεχνίας, ιδίως της ποίησης.  

Ξεχωρίζουν στο βιβλίο οι τέσσερις πρωτότυπες μελέτες του που αφιερώνονται στον Κύπριο ποιητή, δημοσιογράφο και διανοούμενο Τεύκρο Ανθία. Η πρώτη εξετάζει την πρόσληψη της παλαμικής ποιητικής από τον ποιητή και τη θετική αποτίμηση «του αξιακού περιεχομένου και του ιδεολογικού σύμπαντος» της ποίησης του Παλαμά, η δεύτερη παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του Ανθία μέσα από τα βιβλία του Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους και οι δύο άλλες προσεγγίζουν τα αθησαύριστα σατιρικά ποιήματα του Ανθία, αναδεικνύοντας  την τεχνική της παρωδίας ως δεσπόζουσας στο έργο του ποιητή.

Στο βιβλίο περιλαμβάνεται και μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη της πρώιμης ποίησής του Βασίλη Μιχαηλίδη, στην οποία διαφαίνεται μια άγνωστη πτυχή της ποίησής του, οι ρομαντικές καταβολές του. Στο βιβλίο περιέχεται ακόμα και ο σχολιασμός μιας θεατρικής διασκευής της Χιώτισσας του Μιχαηλίδη, του δράματος Η σκλάβα του Μιχάλη Μουστερή.

Από τα πιο σημαντικά κεφάλαια του βιβλίου είναι οι μελέτες του Γαλάζη στην  ποίηση της Γενιάς της Εισβολής, στις οποίες αναζητούνται οι κυρίαρχες τάσεις της, όπως είναι η τάση της διάψευσης και απογοήτευσης που κυριάρχησε στην ποίηση των πρώτων χρόνων μετά την τραγωδία του 1974, η ρεαλιστική τάση «που συνδέεται με την τραγική βίωση της ήττας» και η τάση της «αμφισβήτησης και του αντικομφορμισμού». Πολύ αξιόλογη, επίσης, είναι  η διερεύνηση του μύθου και της ιστορίας στην ποίηση της Γενιάς της Εισβολής και γόνιμες οι επισημάνσεις του Γαλάζη στην εσωστρεφή ποιητική Γενιά του 1990, με τις οποίες διαφαίνεται η διάσταση της Γενιάς αυτής με την κοινωνική πραγματικότητα. Συναφές θέμα έχει και η κριτική του συγγραφέα στο βιβλίο του Παναγιώτη Νικολαΐδη Η Γενιά της Κατοχής και της Αφθονίας. 14 κριτικά κείμενα για τη σύγχρονη ποίηση στην Κύπρο.

Μεγάλη έκταση καταλαμβάνουν και οι κριτικές ποιητικών συλλογών, όπως του Δημήτρη Κοσμόπουλου, του Αλέξανδρου Χρονίδη, της Νένας Φιλούση, του Παναγιώτη Νικολαΐδη, του Γιώργου Χριστοδουλίδη. Στον τόμο φιλοξενούνται επίσης κείμενα για την ποίηση του Δώρου Λοϊζου, του Άντη Κανάκη, του Λούη Περεντού, του Στέφανου Κωνσταντινίδη και άλλων.

Στο πλαίσιο της συγκριτικής λογοτεχνίας ανιχνεύεται ο τρόπος πρόσληψης ή άλλες συγκλίσεις και μορφικές ή θεματικές αναλογίες ενός καταξιωμένου ποιητή από νεότερους, όπως είναι οι απηχήσεις του Ρίτσου στον Κύπριο ποιητή Α. Πιλλά, ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ποιητικής Γενιάς της Εισβολής.

Στο βιβλίο περιλαμβάνονται και πολυπληθείς κριτικές πεζογραφικών έργων, όπως στο βιβλίο του Χρήστου Μαυρή για την Κατερίνα Γώγου, στο βιβλίο του Στέφανου Κωνσταντινίδη Νομάδας Γ’, στο βιβλίο του Γεώργιου  Ν. Χαριτωνίδη Με το μέλι και το φηλικούντρι τους, στα Λευκά και μαύρα αρπακτικά του Ανδρέα Ονουφρίου, στον Αρωματοποιό της Άνδρης Χριστοφορίδου-Αντωνιάδου, στη νουβέλα του Κωνσταντίνου Μακρή Δικτύων δυνάστευση. Ενδιαφέρον, επίσης, παρουσιάζουν και δύο μελέτες για τη δραματουργία και μυθιστοριογραφία της Ρήνας Κατσελλή καθώς και η συνανάγνωση της Μάντρας του Α. Ονουφρίου με τους Αδελφοφάδες του Καζαντζάκη.

Γενικά, το βιβλίο του Λεωνίδα Γαλάζη Άλλα νοήματα και Μέσα Κόσμοι διακρίνεται για την πρωτοτυπία και τη διεισδυτικότητά του, καθώς προέρχεται από έναν συγγραφέα με άρτια φιλολογική κατάρτιση και συγκροτημένη λογοτεχνική παιδεία. Έχοντας μελετήσει σε βάθος όλη τη σχετική βιβλιογραφία στο εκάστοτε υπό εξέταση θέμα του, ο Γαλάζης διατρέχει και άλλα ανεξερεύνητα πεδία, άλλα νοήματα και ενδότερες πτυχές των έργων, καταθέτοντας την αισθητική συγκίνηση που του προκαλούν και την προσωπική πρόσληψη και οικείωσή του. Οι κριτικές επισημάνσεις του είναι εύληπτες ακόμα και σε μη εξοικειωμένους  με τη λογοτεχνική θεωρία αναγνώστες, προσφέροντας πλούσια σχόλια λογοτεχνικής υφής, θεματικά, αφηγηματικά, υφολογικά και άλλα. Με γλωσσική καθαρότητα ο Λεωνίδας Γαλάζης αποτιμά με ευθύβολο πνεύμα τα λογοτεχνικά κείμενα, προσφέροντάς μας μια γεύση από τη γύρη των περιπλανήσεών του στον χώρο της κυπριακής λογοτεχνίας. Πότε με καθαρά λογοτεχνική και πότε με στενότερη φιλολογική ματιά, ο συγγραφέας ανοίγει με τα κείμενά του στον αναγνώστη ένα νέο δρόμο προσέγγισης της παλαιότερης και σύγχρονης κυπριακής λογοτεχνίας, μέσα από την προσωπική του οπτική και την έμπειρη αναγνωστική του ανταπόκριση.

 

                                         

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.