You are currently viewing Κωνσταντίνος Μπούρας: Ένας «Αίαντας» σε εκδοχή …θερινού κινηματογράφου, που βλέπεις την ταινία από τη …μέση

Κωνσταντίνος Μπούρας: Ένας «Αίαντας» σε εκδοχή …θερινού κινηματογράφου, που βλέπεις την ταινία από τη …μέση

Το δεύτερο μέρος αυτής της σοφόκλειας τραγωδίας παραπέμπει μεν θεματολογικά (ως προς την μη ταφή του ατιμασμένου νεκρού) στην «Αντιγόνη» μεν, αλλά χωρίς το δραματουργικό ενδιαφέρον και τον θεατρικό ρυθμό εκείνης.

Με άλλα λόγια, το δεύτερο μέρος τού «Αίαντα» είναι εξαρχής (για τον σημερινό θεατή, τον εθισμένο στους γρήγορους κινηματογραφικούς και τηλεοπτικούς ρυθμούς) απελπιστικά στατικό, αργό και «φλύαρο». Αυτός όμως δεν είναι λόγος να το βάλεις πρώτο και να νεκραναστήσεις μετά τον νεκρό για να τον ξανά-αυτοκτονήσεις.

Τα πράγματα είναι απλά: αν δεν μπορείς να διαχειριστείς σκηνοθετικά ένα δύσκολο (για την εποχή μας) αρχαίο δράμα, ΔΕΝ ΤΟ ΑΓΓΊΖΕΙΣ. Διαλέγεις κάποιο άλλο, περισσότερο γρήγορο και πιασάρικο.

Η κατάλυση της δραματουργικής δομής μιας τραγωδίας, στο βαθμό που μπερδεύει απολύτως τον αμύητο μέσο θεατή τού αργολικού θεάτρου, είναι μεν θεμιτή από πλευράς μετανεωτερικής συγχύσεως και ασυδοσίας, είναι όμως αθέμιτη και απαράδεκτη από …αγορανομικής απόψεως, γιατί αυτό που πουλάς δεν είναι το δράμα τού Σοφοκλή, αλλά μια ταινία (ελαφρολαϊκού θερινού κινηματογράφου, αν κρίνω από τις κραυγές και τον κινησιολογικό κώδικα τύπου «Ο πλανήτης των πιθήκων», που αξιοποίησαν στο έπαρκο οι καλοί – κατά τα άλλα – επαρκείς ηθοποιοί που υποδύθηκαν την ηγεσία τού στρατού, Αγαμέμνων και Μενέλαος).

Από την εποχή τής παρακμής τής ρωμαϊκής αρένας το κοινό χειροκροτεί, ούτως ή άλλως. Αυτό δεν είναι κριτήριο (όπως υπονοεί το μεταπαραστασιακό Δελτίο Τύπου τού πρώτου κρατικού μας θεάτρου).

Κρίμα, γιατί και οι προθέσεις ήταν καλές και η ομάδα σοφά επιλεγμένη. Αλλά όταν ο σκηνοθέτης προσπαθεί να βγει πάνω από τον συγγραφέα αυτά συμβαίνουν.

Ποιος από τους δύο λέτε να αντέξει περισσότερο στον πανδαμάτορα Χρόνο; Ρητορικό το ερώτημα.

Λυπάμαι και θλίβομαι κάθε φορά που οι εντυπώσεις (το φαίνεσθαι) υποσκελίζουν την ουσία (το είναι). Η Ποίηση όμως, όταν είναι υψηλή επιβιώνει, ακόμα και σε …ανασκολοπισμένες παραστάσεις.

Και μην αναφωνήσετε πάλι: «Πες τα χρυσόστομε!!!», Θα προτιμούσα να μην χρειαζόταν να λέω τίποτα άλλο εκτός από «εύγε».

Δείτε αυτή την παράσταση και χειροκροτήστε την μετά μανίας!!! Μπορεί ο ήχος να τους …αφυπνίσει. Γιατί φαίνεται πως κοιμόμαστε «τον ύπνον των δικαίων». Καλό αυτό, από μία άποψη…

 

Θέλοντας να βλέπω πάντα την θετική πλευρά των θεατρικών φαινομένων, ακόμα κι αν πρόκειται για ιριδισμούς στην επιφάνεια μιας πομφόλυγας, σας χαιρετώ μέχρι το επόμενο κριτικό μας σημείωμα-συναπάντημα στον άχρονο χώρο τού φιλοσοφείν άνευ…

 

Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας

https://konstantinosbouras.gr

 

info από το Δελτίο Τύπου:
 
Αίας του Σοφοκλή
 
Το θερμό χειροκρότημα 10.000 θεατών απέσπασε ο Αίας του Σοφοκλή την Παρασκευή 29 και το Σάββατο 30 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
 
Το Εθνικό Θέατρο παρουσίασε στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου τον εμβληματικό Αίαντα του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Αργύρη Ξάφη, σε μια παράσταση που αναδεικνύει τη μετωπική σύγκρουση δύο αντίθετων κόσμων. Ο Αίας, ένας από τους γοητευτικότερους τραγικούς ήρωες πεθαίνει και μαζί του πεθαίνει μια ολόκληρη εποχή για την ανθρωπότητα. Ο Σοφοκλής καταγράφει στον Αίαντα μια οριακή στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία. Τη στιγμή κατά την οποία ένας νέος κόσμος αναδύεται κι ένας παλιός κατακρημνίζεται, συμπαρασύροντας με θόρυβο τους παλιούς ήρωες και τα ιδανικά τους στην άβυσσο.
 
Τροία. Οι Έλληνες στρατιώτες πίστευαν πως εκστρατεύουν για δεκαπέντε μέρες, έχουν περάσει όμως δέκα χρόνια, δέκα βαρείς χειμώνες του πολέμου και είναι ακόμη εκεί. «Ὣς πότε γιὰ πάντα;» αναρωτιούνται οι ήρωες του Σοφοκλή, καθηλωμένοι σ’ αυτό το παγωμένο και αφιλόξενο περιβάλλον όπου ο χρόνος μοιάζει να μην κυλάει. Κι ανάμεσά τους, ο ένδοξος ήρωας και θρυλικός βασιλιάς της Σαλαμίνας: ο Αίας, ο γενναίος πολεμιστής. Όταν οι συμπολεμιστές του τού στερούν με δόλο τα όπλα του Αχιλλέα, την πιο μεγάλη αναγνώριση της πολεμικής του αρετής, ο Αίας δεν μπορεί να το δεχτεί, ούτε να το κατανοήσει. Ένας καινούριος κόσμος έχει αναδυθεί, στον οποίον εκείνος δεν χωρά: ο νέος αυτός κόσμος τιμά την διαλλακτικότητα και την ευστροφία του Οδυσσέα, αλλά αδιαφορεί για τις αξίες με τις οποίες γαλουχήθηκε ο Αίας.
 
Ιδωμένο μέσα από το προσωπικό πρίσμα ενός ήρωα που τον ξεπέρασε η ίδια του η εποχή, το αγεφύρωτο χάσμα που βλέπουμε να ανοίγει μπροστά στα μάτια μας, μοιάζει ακόμα πιο συνδεδεμένο με τη δική μας, σύγχρονη πραγματικότητα. Όσες χιλιετίες κι αν μας χωρίζουν από τον Αίαντα μπορούμε να αντιληφθούμε καλά την αδιαφορία του χρόνου μπροστά στις θνητές μας αγωνίες. Κάτω από τον έναστρο ουρανό, εκεί που έχουν ακουστεί αμέτρητες φορές οι εκκλήσεις και τα μοιρολόγια των θνητών, θα αναρωτιόμαστε αναπόφευκτα: πλησιάζουμε, άραγε, κι εμείς σε μια εποχή της ανθρωπότητας που δεν θα μας χωρά; Τα όσα παράλογα μας περιτριγυρίζουν μήπως σηματοδοτούν πως προσεγγίζουμε ταχύτατα μια εποχή κατά την οποία τα πράγματα δεν θα βγάζουν πια νόημα για εμάς; Κι, αν ναι, πόσο κοντά βρισκόμαστε στη στιγμή της σύγκρουσης; Πόσο απέχουμε απ’ αυτόν, τον νέο, άγνωστο κόσμο;
 
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος
Σκηνοθεσία: Αργύρης Ξάφης
Δραματουργική επεξεργασία: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου, Αργύρης Ξάφης
Σκηνικά: Μαρία Πανουργιά
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής
Χορογραφία: Χαρά Κότσαλη
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Βοηθός σκηνοθέτις: Μαρία Σαββίδου
Φωνητική προετοιμασία: Απόστολος Κίτσος
Δραματολόγος παράστασης: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου
Α’ βοηθός σκηνοθέτη: Μάγια Κυριαζή
Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Βασιλική Αθανασοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Θεοδωράκη
Β΄ Βοηθός σκηνογράφου: Μαρία Σταθοπούλου 
Βοηθός ενδυματολόγου: Ιφιγένεια Νταουντάκη
 
Διανομή (με αλφαβητική σειρά)
Δημήτρης Ήμελλος                                        Οδυσσέας
Δέσποινα Κούρτη                                Αθηνά
Γιάννης Νταλιάνης                               Μενέλαος
Εύη Σαουλίδου                                              Τέκμησσα
Στάθης Σταμουλακάτος                                  Αίας
Χρίστος Στυλιανού                               Τεύκρος
Νίκος Χατζόπουλος                                       Αγαμέμνων
 
Στο ρόλο του μικρού Ευρυσάκη εμφανίζονται σε διπλή διανομή ο Τάσος Μικέλης και ο Κωνσταντίνος Σπανός.
 
Χορός (αλφαβητικά)
Ασημίνα Αναστασοπούλου, Δημήτρης Γεωργιάδης, Αφροδίτη Κατσαρού, Ερατώ Καραθανάση, Φάνης Κοσμάς , Λάμπρος Κωνσταντέας , Ευσταθία Λαγιόκαπα, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Ειρήνη Μπούνταλη, Φώτης Στρατηγός.
 
Μουσικοί επί σκηνής (αλφαβητικά)
Μάνος Βεντούρας κόρνο, Σπύρος Βέργης τρομπόνι, ευφώνιο, Στέφανος-Σπυρίδων Δαφνής τρομπέτα, φλικόρνο, Μενέλαος Μωραΐτης τούμπα.
 
 
Φωτογράφος παράστασης: Κάρολ Γιάρεκ
 
Ακουλουθεί αναλυτικά η περιοδεία:
  • 5-6 Αυγούστου, Κύπρος Λευκωσία Θέατρο Κούρειο
  • 26 Αυγούστου, Δημοτικό Θέατρο “Δημήτρης Κιντής”
  • 1 Σεπτεμβρίου, Θέατρο Βράχων
  • 4 Σεπτεμβρίου, Ελευσίνα Παλαιό Ελαιουργείο
  • 12 Σεπτεμβρίου, Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους
  • 20 Σεπτεμβρίου, Κηποθέατρο Παπάγου
  • 23-25 και 27-28 Σεπτεμβρίου, Σχολείον της Αθήνας Ειρήνη Παπά

 

 

 

This Post Has One Comment

  1. MK

    Το να αναποδογυρίσεις το κείμενο δεν είναι άποψη ή σκηνοθετική ματιά, είναι αποδόμηση του έργου … Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις νομιζω , για να το καταλαβει κανεις … τελος, τα σκηνικά είναι δεύτερουσας σημασίας , κατά τη γνώμη μου ( την ταπεινή ) , προσωπικά δεν με ενδιαφέρουν καθόλου πχ οι φωτισμοί τα ρούχα κλπ στο αρχαίο δραμα/τραγωδία, θεωρώ ότι είναι σχεδόν περιττοί…

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.