Γεωργία Παπαδάκη. ΠΥΓΟΛΑΜΠΙΣ ⸺ ΣΕΙΣΟΠΥΓΙΣ
Πυγολαμπίς-ίδος (ἡ). Αυτή η εξαιρετικά εύηχη και με παραστατική ενάργεια αρχαία ελληνική λέξη δεν μας είναι άγνωστη, δεδομένου ότι πέρασε στη νέα Ελληνική σχεδόν αυτούσια, με μόνη αλλαγή την…
Πυγολαμπίς-ίδος (ἡ). Αυτή η εξαιρετικά εύηχη και με παραστατική ενάργεια αρχαία ελληνική λέξη δεν μας είναι άγνωστη, δεδομένου ότι πέρασε στη νέα Ελληνική σχεδόν αυτούσια, με μόνη αλλαγή την…
Η παραπάνω φράση αναφερόμενη σε άνθρωπο σημαίνει κυριολεκτικά ότι το παιδί είναι ακόμη στα σπάργανα, στις φασκιές, είναι σε νηπιακή ηλικία. Ωστόσο την έκφραση αυτή τη χρησιμοποιούμε και με…
Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με λέξεις υβριστικού ή μειωτικού περιεχομένου που έχουν περάσει αυτούσιες από την αρχαία στη νέα ελληνική γλώσσα και αγνοούμε την προέλευσή τους. Κατά πρώτον…
Μία αρχαιότατη (ομηρική) λέξη, μεγαλόπρεπη, εύηχη και εξαιρετικά παραστατική είναι το επίθετο ὀφρυόεις- εσσα-εν. Είναι παράγωγο τού ουσιαστικού ὀφρῦς-ύος (ἡ)= φρύδι (← μεσαιωνικό ὀφρύδιον, υποκοριστικό τού ὀφρῦς) και σημαίνει…
Οι δύο αυτές εκφράσεις σημαίνουν, ως γνωστόν, η πρώτη, αναλαμβάνω την εξουσία, η δεύτερη, ασκώ την εξουσία, κυβερνώ.΄Εχετε όμως αναρωτηθεί ποτέ πώς η λέξη «πράγμα», που στην κυριολεξία της…
Η λέξη «κλέφτης» είναι ο μεσαιωνικός τύπος τού αρχαίου ουσιαστικού κλέπτης, το οποίο παράγεται από το ρήμα κλέπτω (ομόρριζα: κλοπή, κλοπιμαῖος, κλεψύδρα,1 κλεψιά, κλέψιμο κ. ά.). Κλέφτες υπήρχαν, υπάρχουν…
Μία ωραία λέξη και χρήσιμη για τη συνοπτικότητα του λόγου, η οποία όμως δεν διατηρήθηκε ώς τις μέρες μας, είναι το επίθετο ἀλίμενος-ον. Σχηματίζεται από το στερητικό μόριο α-…
Η παραπάνω φράση απαντά σε έναν από τους δύο σωζόμενους στίχους ενός ανώνυμου αρχαίου ποιητή ⸺ τους παρουσιάζουμε στο τέλος του άρθρου ⸺ κατέστη παροιμιακή και έχει διασωθεί μέχρι σήμερα…
Η λαϊκότροπη και παρωχημένη λέξη «καπηλειό»= ταβέρνα, κρασοπουλειό είναι ο ελαφρώς διαφοροποιημένος τύπος του αρχαίου καπηλεῖον (τό) που επιβίωσε ώς τις μέρες μας μαζί με τα ομόρριζά του: κάπηλος (→κάπελας),…
΄Αλλα δύο ωραιότατα επίθετα της αρχαίας Ελληνικής, συνδυασμός μελωδικότητας και ανάγλυφης παραστατικότητας. Είναι σύνθετα και έχουν κοινό το δεύτερο συνθετικό τους, το ουσιαστικό ῥοή. Το καλλίρ(ρ)οος-ον, με πρώτο…
Στη μνήμη τού πατέρα μου Στην αρχαιότητα το ψάρεμα, το οποίο τροφοδοτούσε το τραπέζι των Ελλήνων με το αγαπημένο τους έδεσμα, ήταν ένα επάγγελμα που δεν το είχαν…
Στη μνήμη του πατέρα μου Σε προγενέστερο άρθρο μας1 αναφερθήκαμε στην αγάπη των αρχαίων για την ψαροφαγία ή μάλλον στο πάθος που έτρεφαν για τα ψάρια. Αυτό ίσχυε και…