Η έκφραση αυτή, η οποία δηλώνει ότι κάποιος κάνει απεγνωσμένο αγώνα με όλες τις δυνάμεις του, είναι ο παραλλαγμένος τύπος της αντίστοιχης αρχαίας που με αυτή τη μορφή διασώθηκε [ … ]
Κατηγορία: Μητρική γλώσσα
Γεωργία Παπαδάκη: ΒΩΜΟΛΟΧΙΑ
Η λέξη αυτή της αρχαίας Ελληνικής, που τη χρησιμοποιούμε με την έννοια των χυδαίων ή άσεμνων λόγων, παράγεται από το ουσιαστικό βωμολόχος (ὁ), το οποίο σχηματίζεται από τις λέξεις [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΝΥΚΤΙΠΛΑΓΚΤΟΣ κ. ά.
Από το ποιητικό λεξιλόγιο της αρχαίας Ελληνικής θα γνωρίσουμε εδώ με βάση την κοινή ετυμολογική δομή μία ομάδα επιθέτων που μας ταξιδεύουν με τη δύναμη τόσο του μουσικού ήχου [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΜΕ ΕΝΑ ΣΤΟΜΑ ‒ ΑΠΟ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ ΤΟ ΣΤΟΜΑ
Δύο φράσεις που έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα από τους αρχαίους χρόνους. Η πρώτη είναι παραλλαγμένος τύπος της αρχαίας έκφρασης ἐξ ἑνὸς στόματος και σημαίνει «όλοι μαζί», «με μια [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΚΥΚΕΩΝΑΣ
Η λέξη «κυκεώνας» είναι ο νεοελληνικός τύπος του αρχαίου ουσιαστικού κυκεών (ὁ), το οποίο έχει διασωθεί ώς τις μέρες μας από τους ομηρικούς χρόνους. Σήμερα σημαίνει την ανάμειξη ανόμοιων [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΚΥΜΟΔΕΓΜΩΝ – ΠΟΛΥΔΕΓΜΩΝ
Δύο λέξεις σύνθετες με πρωτότυπο σχηματισμό και δωρική ηχητικά ομορφιά. ΄Εχουν κοινή ετυμολογική δομή, με το δεύτερο συνθετικό τους να παράγεται από το ρήμα δέχομαι (παρακείμενος δέδεγμαι ή δέγμαι [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΠΙΝΩ/ΡΟΥΦΩ ΤΟ ΑΙΜΑ
Η παραπάνω έκφραση την οποία σήμερα χρησιμοποιούμε με την έννοια «εκμεταλλεύομαι κάποιον σκληρά, τον απομυζώ» και ακόμη ως βαριά απειλή ‒ θα (σου) πιω το αίμα ‒ έχει και αυτή [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: Σαγηνεύω
ΣΑΓΗΝΕΥΩ Το ρήμα αυτό που έχει σήμερα την έννοια τού «ασκώ επάνω σε κάπ(οιον) μια ακατανίκητη έλξη» παρουσιάζει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα σημασιολογική εξέλιξη, από την αρχική σημασία του που είναι [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΑΕΛΛΟΠΟΥΣ
Μία λέξη της αρχαίας Ελληνικής που θέλγει με τον μελωδικό, λείο (λόγω των πολλών φωνηέντων) ήχο της αλλά και με την ανάγλυφη παραστατικότητά της είναι το σύνθετο επίθετο ἀελλόπους-οδος [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΠΕΘΑΙΝΩ ΣΤΑ ΓΕΛΙΑ ‒ ΠΕΘΑΙΝΩ ΑΠΟ ΦΟΒΟ
Οι παραπάνω δύο φράσεις που δηλώνουν ότι το εκφραζόμενο από το ουσιαστικό συμβαίνει σε υπερβολικό βαθμό είναι κληρονομημένες από την αρχαιότητα. Η πρώτη απαντά ήδη στην ομηρική Οδύσσεια. Για την [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΚΙΣΣΑΩ
Η στήλη αγαπάει ιδιαίτερα λέξεις της αρχαίας Ελληνικής οι οποίες, καθώς δεν επιβίωσαν στο διάβα των αιώνων, στέρησαν από τη νεοελληνική γλώσσα τη δυνατότητα να αποδίδει μονολεκτικά την έννοιά [ … ]
Γεωργία Παπαδάκη: ΨΥΧΟΤΑΚΗΣ
(αφιερωμένο στην ΄Εφη) Ψυχοτακής -ές : ένα επίθετο της αρχαίας Ελληνικής που μας γοητεύει με την εκπληκτική λειτουργική του δύναμη. Είναι σύνθετο, με πρώτο συνθετικό το ουσιαστικό [ … ]