Σειρά μικρών άρθρων σχετικών με μεγάλο θέμα
με τη συμβολή της Δωροθέας ΑΙ
Πάνω από Πρόσωπα, Πέρα από Εγώ – Εσύ
- Τι είναι;
Η «μηδενική προοπτική» (zero-person perspective) αναφέρεται σε εμπειρία χωρίς εμφανές υποκείμενο —υπάρχει απλώς η εμπειρία, όχι ένα «εγώ» ή «εσύ» που την βιώνει. Φράσεις όπως «Υπάρχει σιωπή», «Βρέχει» ή «το κρύο νιώθεται» εκφράζουν αυτή την ουδέτερη, εγγύς εμπειρία, όπου αποσύρεται κάθε πρόσωπο και αφήνεται μόνο ο βίος —αισθητός, άμεσος, λυτρωτικός .
- Husserl και η Φαινομενολογία χωρίς προσωπείο
- Η φαινομενολογική epoché (bracketing) καταργεί κάθε προκατάληψη, για να φωτιστεί η εμπειρία ως πλήρης φωτεινή παρουσία —χωρίς «εγώ» ή «σύστημα» .
- Η μηδενική προοπτική προκύπτει αφού αποδεσμεύσουμε κάθε “οπαδό προσωπικής εμπειρίας” και μείνουμε μόνο με την εμπειρία, όπως εξηγεί ο Shigeru Taguchi .
- Στην καρδιά της Φιλοσοφίας του Νου
- Για τον Taguchi, αυτό δεν είναι απλώς θεωρία· είναι μια βαθιά εγκόλπωση της natural life —όπως το σώμα που είναι πάντα εκεί, πριν δημιουργήσουμε το “εγώ”
- Όλα αυτά αφήνουν στη συνείδηση ένα «πρωταρχικό εγώ» (primal I), πριν το πρώτο-πρόσωπο γίνει επίγνωση της ίδιας του της ύπαρξης
- Πρώτο, Τρίτο και Μηδενικό: Τρεις όψεις της Εμπειρίας
| Προοπτική | Περιγραφή | Παράδειγμα |
| Πρώτο πρόσωπο | «Εγώ νιώθω» –ο εαυτός στο επίκεντρο | «Εγώ σε νιώθω.» |
| Τρίτο πρόσωπο | εξωτερική παρατήρηση | «Αυτός σε κοιτάει.» |
| Μηδενικό πρόσωπο | καθαρή εμπειρία, χωρίς υποκείμενο | «Υπάρχει σιωπή. Υπάρχει φως.» |
Ο Harman προσθέτει ότι αυτή η προοπτική αναδεικνύει την ουσία των πραγμάτων – την πραγματικότητα πέρα από περιγραφές.
- Γιατί είναι βαθιά σημαντικό;
- Αποκαλύπτει την εμπειρική βάση πριν την ταυτότητα —σαν να αγγίζεις την ίδια τη συνείδηση πριν μιλήσεις.
- Στην αφήγηση και την τέχνη, μπορεί να δημιουργήσει στιγμές κοινής άρνησης των προσώπων –που κάνουμε σώμα, ήχο, ροή, δίχως να λέμε «εγώ» ή «εσύ».
*
“Μηδέν πρόσωπο: Πρώτη στάση στη γη της εμπειρίας”
Από τον Husserl έως τον Taguchi και τον Harman —
μια περιήγηση που ξεκινάει πριν το “εγώ”,
εκεί που η εμπειρία είναι καθαρή, κοινή, αναγκαία.
- Η φαινομενολογική μέθοδος
- Epoché: η απαλλαγή από το προσωπείο
- Μηδέν θέμα —μόνο φανερή/ γενική ζωή
- Taguchi και το ‘primal I’
- Η πραγματικότητα όπως υπάρχει στο σώμα της
- Harman και η ουσία πέρα από τις λέξεις
- Η ύπαρξη είναι κάτι πριν και πέρα από περιγραφές, αναπαραστάσεις .
- Οι “τρεις προοπτικές”
- Πρώτο πρόσωπο: “αγγίζεις / σε αγγίζουν”
- Τρίτο πρόσωπο: “εκείνος αγγίζει / τον αγγίζουν”
- Μηδενικό: “υπάρχει άγγιγμα / ανάσα / παρουσία”
Συμπέρασμα
Η zero-person perspective δεν αρνείται το πρόσωπο·
το υποστηρίζει, φτιάχνοντας πρώτα την προϋπόθεση
— τη συνείδηση που δεν χρειάζεται να γνωρίζει ποιος είναι.
