Η συνύπαρξη της Καλλιόπης Λέρτα και του Νικόλα Χαρολίδη στη ζωή και στην τέχνη είναι μια συνομιλία ύλης και λόγου, μορφής και ρυθμού, με τον έναν να συμπληρώνει τον άλλο. Στο έργο της Λέρτα, η μορφή μεταμορφώνεται σε ψυχικό τοπίο. Στο έργο του Χαρολίδη, η ύλη αποκτά πνευματική διάσταση. Η Λέρτα διερευνά την εσωτερικότητα του βλέμματος, ο Χαρολίδης την υλικότητα της εμπειρίας. Μαζί συγκροτούν έναν διάλογο για την ανθρώπινη ύπαρξη, τον χρόνο και τη μνήμη, έναν διάλογο που μεταμορφώνει την καλλιτεχνική πράξη σε κοινή πορεία αυτογνωσίας.
Τα έργα της Καλλιόπης Λέρτα, είναι εικόνες μεταφυσικού στοχασμού πάνω στη φύση της ανθρώπινης υπόστασης. Τα όρια ανάμεσα στην αναπαράσταση, την αφαίρεση και το συμβολισμό διαλύονται σε μια πολυεπίπεδη εξερεύνηση της ταυτότητας, της μνήμης και του οραματικού.
Έντονα χρωματικά πεδία και τονισμένη εκφραστικότητα, δημιουργούν έναν χώρο προσωπικό, ποιητικό, ενόρασης και εσωτερικότητας. Οι μορφές της, αιωρούμενες ανάμεσα στη παρουσία και την απουσία, αναδύονται μέσα από αφηρημένα ατμοσφαιρικά φόντα, μερικώς συσκοτισμένα ή υπερφωτισμένα, απροσδιόριστα και θολά, με διαπεραστικά βλέμματα και αχνά περιγράμματα, για να δηλώσουν τη ρευστότητα της ταυτότητας και την αναδιαμόρφωσή της από τη μνήμη, την αντίληψη και τις εξωτερικές συνθήκες.
Η περιοδική χρήση φύλλων χρυσού στη μικτή τεχνική της, ιδιαίτερα σε έργα όπως Επίκληση στο Θείο και Αναμονή (2002), αν και θυμίζει διακριτικά την βυζαντινή εικονογραφική παράδοση, ταυτόχρονα την αναδιαμορφώνει. Τα φωτεινά φύλλα χρυσού διαλύουν τη μορφή στην αφαίρεση, μετατρέποντας το σώμα σε διαδικασία ψυχικής μεταβολής.
Στα έργα Ελπίδα στο Άγνωστο και Μπροστά στο Αναπάντεχο (1997), η Λέρτα εστιάζοντας στο βλέμμα, μετατρέπει την όραση σε ενεργητική εμπλοκή με τον κόσμο. Ζωγραφίζοντας το πώς βλέπει και όχι ό,τι βλέπει, μετατρέπει την αντίληψη σε ζωγραφικό βίωμα.
Αντίστροφα, ο Νικόλας Χαρολίδης, τολμηρός και ανήσυχος άνθρωπος, με πηγαίο χιούμορ και λεπτή ειρωνεία, προσεγγίζει τη δημιουργία μέσα από την πυκνότητα της ύλης. Όταν μιλά για τα ταξίδια και τις περιπέτειες του βίου του, ανακαλεί εικόνες μιας Ελλάδας που αλλάζει από τις αλάνες της γειτονιάς στην αστική αποξένωση.
Περιγράφοντας με γοητευτικό άμεσο λόγο τις περιπετειώδεις ιστορίες της ζωής του, που τον οδήγησαν σε πολλά και διαφορετικά σημεία του πλανήτη, είτε από επιλογή είτε από ανάγκη επιβίωσης, ο Νικόλας διαμόρφωσε μια προσωπικότητα γεωγραφική και πνευματική που βρήκε διέξοδο στην κατασκευαστική γλυπτική και πιο πρόσφατα, στον γραπτό λόγο.
Τα γλυπτά και οι κατασκευές του, μικρά αποσπάσματα ενός παγκόσμιου ημερολογίου, φτιαγμένα από ποικιλία υλικών, αναδεικνύονται μέσα από την απλότητα της λαϊκής χειροτεχνίας και την αυστηρότητα της βιομηχανικής αισθητικής. Έχουν ρυθμό, αρμονία και κατασκευαστική ακρίβεια. Κάθε έργο του μοιάζει με σταθμό ενός εσωτερικού ταξιδιού, σημείο συνάντησης εμπειριών και αναμνήσεων.
Στο Αρμονικό Σύμπλεγμα, για παράδειγμα, ο Νικόλας δημιουργεί μια κατασκευαστική αλληγορία: με μια αφαιρετική σουρεαλιστική σύνθεση καραβιού/λύρας, αποδίδει το σύμβολο του ταξιδιού και της αρμονίας, παραπέμποντας στα γεωγραφικά του ταξίδια και στη μουσικότητα της δημιουργίας. Το καράβι, σαν να έχει ξεπηδήσει από τα γεωμετρικά αγγεία της ελληνικής αρχαιότητας, σχηματοποιημένο και λιτό στις γραμμές του, μετατρέπει την βιωματική εμπειρία σε μορφή και μνήμη. Αντίστοιχα, στο Παράθυρο στη Σιταποθήκη, ο Νικόλας κωδικοποιεί τη συλλογική μνήμη, τη γη, το φως, τη μυρωδιά του σιταριού και του ξύλου, σαν τελετουργική επιστροφή στα πρωτογενή στοιχεία που διαμόρφωσαν τον ανθρώπινο μόχθο και τη δημιουργία.
Μαζί, Καλλιόπη Λέρτα και Νικόλας Χαρολίδης συνθέτουν δύο παράλληλους κόσμους στην κοινή τους πορεία. Η Λέρτα αναζήτησε την πνευματικότητα του βλέμματος, ο Χαρολίδης την ουσία της ύλης. Συναντήθηκαν εκεί όπου η ζωή, η μνήμη και η τέχνη γίνονται ένα, στο σημείο όπου το άυλο αποκτά μορφή και η ύλη μεταμορφώνεται σε πνεύμα.
Γιάννης Κολοκοτρώνης, Καθηγητής Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης – Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών /Δ.Π.Θ.
Yannis Kolokotronis: Matter, Word, and Symbolism in the Work of Kalliopi Lerta and Nikolas Charolidis
The coexistence of Kalliopi Lerta and Nikolas Charolidis in life and art forms a dialogue between matter and word, form and rhythm — each complementing the other. In Lerta’s work, form is transformed into a psychic landscape; in Charolidis’s, matter acquires a spiritual dimension. Lerta explores the interiority of vision, while Charolidis investigates the materiality of experience. Together, they construct a conversation on human existence, time, and memory — a dialogue that turns artistic practice into a shared path of self-knowledge.
Lerta’s paintings are images of metaphysical reflection on the nature of human existence.The boundaries between representation, abstraction, and symbolism dissolve in a multilayered exploration of identity, memory, and vision. Her vivid color fields and heightened expressivity create a poetic and introspective space — a domain of inner vision.
Her figures, suspended between presence and absence, emerge from abstract, atmospheric backgrounds — dimly lit, luminous or obscured — with penetrating gazes and faint contours, expressing the fluidity of identity and its reformation through memory, perception, and external conditions.
Conversely, Nikolas Charolidis, a bold and restless spirit endowed with wit and gentle irony, approaches creation through the density of matter. When he speaks of his journeys and life’s adventures, he recalls images of a changing Greece — from neighborhood fields to urban alienation. Through his vivid storytelling of experiences that led him to diverse corners of the world — by choice or necessity — Charolidis forged a geographical and spiritual identity that found expression in constructive sculpture and, more recently, in writing. His sculptures and constructions — small fragments of a global diary — crafted from a variety of materials, combine the simplicity of folk craftsmanship with the rigor of industrial aesthetics. They possess rhythm, harmony, and constructive precision.
Each work resembles a station in an inner journey, a meeting point of experiences and memories. In Harmonic Ensemble, for instance, Charolidis creates a constructive allegory: through an abstract, surreal composition of ship and lyre, he evokes the symbols of voyage and harmony, alluding both to his geographic travels and to the musicality of creation. The ship, as if drawn from the geometric vases of antiquity, stylized and austere in line, transforms lived experience into form and memory. Similarly, in Window in the Granary, Charolidis encodes collective memory — earth, light, the scent of wheat and wood — as a ritual return to the primal elements that shaped human labor and creativity.
Together, Kalliopi Lerta and Nikolas Charolidis compose two parallel worlds along a shared path. Lerta sought the spirituality of vision; Charolidis, the essence of matter. They meet at that point where life, memory, and art become one — where the immaterial takes form, and matter is transfigured into spirit.
