Επιτέλους, η μετανεωτερική αφηγηματική ελευθεριότητα οδηγεί σε καινούργιες συνδημιουργικές μορφές ελεύθερης καλλιτεχνικής έκφρασης.
Ευτυχώς, μετά από εκείνο το κουραστικό αποδομημένα αποστασιοποιητικό «ο τάδε είπε, η δείνα είπε» τα δραματικά πρόσωπα απελευθερώνονται να ομιλήσουν αυτά καθ’ εαυτά διϋλισμένα από τα εγώ των υποκριτών με την μέγιστη αληθοφάνεια που επιτρέπει η ελάχιστη ταύτιση με το ρόλο, όπως άλλωστε υπαγορεύει το περίφημο «παράδοδο τού Diderot».
Η επί σκηνής μεταμορφώσεις με αλλαγή χρηστικών αντικειμένων και το σκηνικό που μοιάζει με παλαιοπωλείο οδηγούν σε μια ιδιαίτερα σύγχρονη μπρεχτική αντιμετώπιση τής αφήγησης ως υπερτονισμένου συμβατικού παιχνιδιού, που σκοπό έχει την διασκέδαση, αν όχι και την ψυχαγωγία μας, χωρίς όμως να στοχεύει πρωτίστως στο συναίσθημα αλλά στις νοητικές κριτικές μας δεξιότητες. Φυσικά, η ψυχοσωματική συμμετοχή-μέθεξη είναι αποτέλεσμα τού μιμητικού κοινωνικού ενστίκτου. Ο ρυθμός επιβάλλει μία ακούσια κίνηση τής κυτταρικής ψυχοσωματικής υλοποιημένης πνευματικής οντότητας, που παρασύρει τον θεατή σε μια αυτόματη διονυσιακή μανία, η οποία, προκειμένου να μην μετασχηματιστεί και σε (ιδιαίτερα ανεπιθύμητη) βακχεία εξισορροπείται από ισόποση εκτόνωση τού θυμικού (με συγκρατημένο, φυσικά, αστικής αγωγής ελεγχόμενο τρόπο).
Ιστορίες από την Μικρασιατική Καταστροφή, τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο, τη Γερμανική Κατοχή, τον Εμφύλιο, την έξοδο των Ελλήνων Αιγυπτιωτών επί Νάσερ, από την χούντα των συνταγματαρχών, από την Μεταπολίτευση, από την Αλλαγή που ευαγγελίστηκε ο Ανδρέας Παπανδρέου κι εφεξής…τροφοδοτούν σε σταθερή βάση τόσο το εθνικό μας αφήγημα όσο και την εγχώρια μυθοπλαστική μας φαντασία… με αποτέλεσμα να συγκινούν τέσσερις γενιές μετά και να καθιστούν την νεοελληνική λογοτεχνία (συμπεριλαμβανομένης τής δραματουργίας – με ελάχιστες εξαιρέσεις) περιφερειακή και περιθωριακή στον ευρωπαϊκό κορμό τού Σύγχρονου Πολιτισμού. Αυτό όμως δεν ακυρώνει στο ελάχιστο τη συγχρονική επιδραστικότητά τους.
Έτσι, στο πλαίσιο αυτό το πολιτισμικό, πολιτισμικές δράσεις, αγαθά και υπηρεσίες, ένυλες ή άϋλες, μπορούν να καταστούν ιδιαίτερα δημοφιλείς σε συγκεκριμένα χωροχρονικά πλαίσια και για μεγάλη μερίδα τού φιλοθεάμονος κοινού (έτσι όπως καθορίζεται και από την τηλεόραση).
Στην παράσταση αυτή, ιδιαίτερα συγκινητικές ιστορίες (αφηγούμενες, διαμεσολαβημένες, επεξεργασμένες τεχνηέντως) συνυφαίνονται σε μορφή μεταμοντέρνου αμαλγάματος με αξιοθαύμαστη αφηγηματική ελευθερία, που δεν γίνεται όμως ελευθεριότητα, καθότι υπερτερεί ο σεβασμός στον θεατή και η απεύθυνση επικού τύπου, η αμεσότητα που ήταν σχεδόν μετωπική στη μακρόστενη σκηνή τού Αμφί-θεάτρου τού αείμνηστου Σ. Α. Ευαγγελάτου…
Το σκηνικό αποτέλεσμα έχει θετικό πρόσημο και η όποια μελοδραματικότητα εξισορροπείται με εξπρεσιονισμό γερμαντικού τύπου, που «ψύχει» το θερμοδυναμικό σύστημα τής παράστασης διατηρώντας την εντροπία σε αισθητικώς ανεκτά επίπεδα.
Η μεταμορφωσιακότητα/μεταμορφωσιμότητα εκτινάσσεται στο έπακρο. Τα μεσογειακά ανακλαστικά αξιοποιούνται στο έπακρο.
Συγχαρητήρια σε όλους/όλες/όλα τούς/τίς/τα διονυσιακά όντα που συμμετείχαν σε ετούτη τη σκηνική ευωχία με υπερτονισμένο το στοιχείο τής παιγνιώδους συμβατικότητας.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας https://konstantinosbouras.gr ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός.
info από το Δελτίο Τύπου:
«Γιοι και Κόρες»: η θρυλική παράσταση επιστρέφει 14 χρόνια μετά, πιο συγκινητική από ποτέ
Ένα νέο ανέβασμα της θρυλικής παράστασης «Γιοι και κόρες» παρουσιάζει ο Γιάννης Καλαβριανός από τις 24 Οκτωβρίου στο ιστορικό Αμφι-θέατρο. Το απόλυτο «talk to the town» της περασμένης δεκαετίας, η παράσταση που έγινε «viral» πολύ πριν διαδοθεί ο όρος και που καθιέρωσε τον Γιάννη Καλαβριανό, έρχεται με νέους συντελεστές και προσθήκη νέων ιστοριών. Από τις πιο επιτυχημένες παραστάσεις στην πρόσφατη ιστορία του Φεστιβάλ Αθηνών, με διθυραμβικές κριτικές, παρουσιάσεις εντός και εκτός συνόρων και μεταφράσεις του έργου σε περισσότερες από πέντε γλώσσες, η ιστορική αυτή παράσταση αφιερωμένη στους καθημερινούς ανθρώπους που αγνοήθηκαν από τις επίσημες ιστοριογραφίες, επιστρέφει 14 χρόνια μετά, πιο συγκινητική από ποτέ. Προμηθευτείτε έγκαιρα τα εισιτήριά σας στο https://www.ticketservices.gr/event/gioi-kai-kores
Γιοι και κόρες
μια παράσταση για την αναζήτηση της ευτυχίας
του Γιάννη Καλαβριανού
Μια από τις πιο επιτυχημένες παραστάσεις του Φεστιβάλ Αθηνών, για τους καθημερινούς ανθρώπους που αγνοήθηκαν από τις επίσημες ιστοριογραφικές πηγές αλλά προχώρησαν τη ζωή στην Ελλάδα, επιστρέφει δεκατέσσερα χρόνια μετά, με την προσθήκη καινούριων ιστοριών και νέους συντελεστές.
Η παράσταση που ουσιαστικά καθιέρωσε τον Γιάννη Καλαβριανό και την Εταιρεία Θεάτρου Sforaris ξαναφτιάχνεται με αφορμή τα 20 χρόνια από την δημιουργία των Sforaris και παρουσιάζεται μαζί με την τελευταία επιτυχία της ομάδας, την Πύλη της Κόλασης, στο Αμφι-Θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου.
Το κείμενο βασίζεται σε αφηγήσεις ηλικιωμένων από όλη τη χώρα, στους οποίους τέθηκε από τους συντελεστές το ίδιο ερώτημα: «Αν έπρεπε να ξεχωρίσετε μία ιστορία από όλη σας τη ζωή, ποια θα ήταν αυτή;»
Από την καταγραφή του πολύωρου μαγνητοσκοπημένου υλικού επιλέχθηκαν τελικά 95 αφηγήσεις που βρίσκονταν σε άμεση συνάφεια και σχέση με καταγεγραμμένα ιστορικά γεγονότα και προέκυψαν από αυτές 12 επεξεργασμένες ιστορίες, που εκτείνονται από τη Μικρασιατική καταστροφή μέχρι την πανδημία του covid και το πρώτο lockdown.
Όλες οι ιστορίες είναι αληθινές. Τα ονόματα και τα φύλα των προσώπων αλλάχθηκαν για να προστατευθεί η ανωνυμία τους.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι μια εναλλακτική αφήγηση της επίσημης ιστορίας της χώρας μέσα από τις άγνωστες περιπέτειες των καθημερινών ανθρώπων. Των ανθρώπων που πιέζονται, λοξοδρομούν, δυσκολεύονται και αποτυγχάνουν, αλλά που σε κάθε εποχή επιμένουν και αναζητούν να ευτυχήσουν.
Η παράσταση πρωτοπαρουσιάσθηκε στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής και το Φεστιβάλ Αθηνών 2012. Ακολούθησε περιοδεία σε όλη την Ελλάδα. Παίχτηκε με τεράστια επιτυχία για δύο χρόνια στα: Bios, Θέατρο του Νέου Κόσμου, Sarajevo Winter Festival-Βοσνία/Ερζεγοβίνη, CSS Teatro Stabile-Ουντίνε, Spazio Teatro NO’HMA-Μιλάνο, Λευκωσία.
Παραστάσεις του έργου έχουν γίνει στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, τη Ζυρίχη, τη Μαδρίτη, σε σχολεία, φυλακές, γηροκομεία και θεατρικές ομάδες σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Το κείμενο έχει μεταφραστεί στα Αγγλικά, Ιταλικά, Γερμανικά, Βοσνιακά και Ισπανικά και τιμηθεί με τα: Βραβείο Κουν, Καλύτερου Θεατρικού Έργου 2013-2014 και International Prize Il Teatro Nudo, di Teresa Pomodoro, Milan 2014-2015.
Συντελεστές
Κείμενο-Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός
Σκηνικά-Κοστούμια: Μαρία Καραθάνου
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Επιμέλεια Κίνησης-Βοηθός Σκηνοθέτη: Αλεξία Μπεζίκη
Βοηθός Σκηνογράφου-Ενδυματολόγου: Μαργαρίτα Τζαννέτου
Βίντεο: Βασίλης Κουντούρης
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Σχεδιασμός Αφίσας: Sonke
Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Οργάνωση Παραγωγής: Ρόζα Καλούδη, Βαγγέλης Βογιατζής
Παίζουν: Μαρία Κωνσταντά, Γιάννης Μαστρογιάννης, Ζωή Μυλωνά, Δήμητρα Ονουφριάδου, Βασίλης Τσαλίκης
Συμπαραγωγή: Πολιτιστικός Οργανισμός Λυκόφως – Γ. Λυκιαρδόπουλος & Εταιρεία Θεάτρου Sforaris
Για την πρώτη εκδοχή της παράστασης έγραψαν:
Η αρτιότερη ελληνική παράσταση του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών.
ΠΟΝΤΙΚΙART, Ιωάννα Μπλάτσου
Καλοφτιαγμένη και συγκινητική. Το ταξίδι άξιζε τον κόπο.
ΤΑ ΝΕΑ, Μαίρη Αδαμοπούλου
Ομολογώ πως δε μου συμβαίνει συχνά να βγαίνω από το θέατρο και να νιώθω ευτυχισμένος. Mια λυτρωτική παράσταση για την Ελλάδα που κουβαλάμε μέσα μας. Tο πιο σπουδαίο και το πιο έντιμο ταξίδι στη συλλογική μνήμη μας. Mια παράσταση που θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία όλης της Ελλάδας, όχι σαν Ιστορία του χθες αλλά σαν Ιστορία του σήμερα. Mια απάντηση χαστούκι σε όλους αυτούς που μας ξεγύμνωσαν για να μας κάνουν χυδαίους, μέσα σε μια απάνθρωπη καθημερινότητα χωρίς ελπίδα και ανθρωπιά.
Artfix, Θωμάς Σίδερης
Ανθρωπιά, καθαρό βλέμμα, περισσή ευρηματικότητα και μια σπάνια σκηνική εντιμότητα. Aπό το στόμα τους έτρεξε με τον πιο γλυκό και συγκινησιακά φορτισμένο τρόπο, η ιστορία της Ελλάδας.
Ελεύθερος Τύπος, Στέλλα Χαραμή
Εμπνευσμένη, πρωτότυπη και εξόχως ιαματική. Δουλεμένη, σαφής και πολυεπίπεδη, η νέα δουλειά των Sforaris συνιστά άκοπα μια από τις καλύτερες, μέχρι τούδε, στιγμές του φετινού Φεστιβάλ.
tospirto, Τατιάνα Καποδίστρια
Μια συγκινητική και συνάμα σπαρταριστή, πρωτόγνωρη θεατρική εμπειρία που αγγίζει την ψυχή βαθιά και έντονα με τρόπο μαγικό.
neamatia,Τατιάνα Θεοδώρου
Από το φετινό Φεστιβάλ Αθηνών κρατάω μέσα μου τη λεπτότητα και το χιούμορ του Δημήτρη Παπαϊωάννου, του Γιάννη Καλαβριανού, του Γίρζι Κίλιαν, του Βασίλη Παπαβασιλείου…
protagon.gr, Βένα Γεωργακοπούλου
Μια σκέτη γνησιότητα. Εξαιρετικό κείμενο. Έξυπνη σκηνοθεσία. Ταχύτατοι ηθοποιοί.
onlytheater.gr, Χρύσα Φωτοπούλου
Μακράν η πιο βιωματική πρόταση του Φεστιβάλ Αθηνών.
in2life, Ιωάννα Κλεφτόγιαννη
