- Ποια προσωπική σας ανάγκη ή προβληματισμός λειτούργησε ως αφετηρία για το βιβλίο σας Πεδίο Ροής, που κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική;
Τα διηγήματα προέκυψαν σταδιακά και ανεξάρτητα, από μια ανάγκη έκφρασης προβληματισμών μου γύρω από το πως λειτουργεί η εξουσία στις προσωπικές σχέσεις, που βρίσκεται η ελευθερία όταν έρχεσαι πολύ κοντά στην άλλη, στον άλλον, πως αντιμετωπίζουμε την απώλεια, πως συνδεόμαστε, πως απομακρυνόμαστε…
- Στο Πεδίο Ροής, η έννοια της κίνησης και της μετάβασης μοιάζει κεντρική. Πώς αντιλαμβάνεστε εσείς τη “ροή” στη ζωή και στη δημιουργία;
Σαν την ελευθερία την ίδια, μια κατάσταση που σου αφήνει χώρο και χρόνο να δημιουργείς κόσμους, να φαντάζεσαι εναλλακτικές πραγματικότητες – έξω από τα στεγανά, να υπάρχεις και να γράφεις χωρίς εξωτερικούς καταναγκασμούς.
3.Πολλές ιστορίες του βιβλίου αφορούν στιγμές επιλογών ή απώλειας. Θεωρείτε ότι είναι οι στιγμές κρίσης που αποκαλύπτουν το ποιοι είμαστε πραγματικά;
Πιστεύω πως ναι. Στις κρίσεις αποκαλύπτεσαι, δοκιμάζεσαι, μεταμορφώνεσαι. Αν έχεις το κουράγιο να τις ζήσεις, εννοείται, και δεν προσποιείσαι ότι κάτι δεν σου συμβαίνει ενώ φέρνει τα πάνω κάτω. Όταν βιώνεις μια σημαντική απώλεια είτε είναι ένας έντονος χωρισμός ή μια ασθένεια που σε ισοπεδώνει, είτε είναι ο θάνατος ενός κοντινού σου ανθρώπου, διαταράσσεται τελείως η αίσθηση της πραγματικότητας σου. Αναθεωρείς δυναμικές, καταστάσεις, σχέσεις (όχι μόνο με άλλα άτομα αλλά και με τον εαυτό σου), εκτιμάς πράγματα που είχες για δεδομένα διότι διαπιστώνεις πόσο πολύτιμα είναι, μαθαίνεις τι εστί φιλία, αγάπη, υποστήριξη ή ατέρμονη οδύνη, εγκατάλειψη, ανεξήγητη προδοσία. Αποκτάς μια γνώση, μια δύναμη.
4.Στο Πεδίο Ροής οι χαρακτήρες φαίνεται να κινούνται σε μια ζώνη “ενδιάμεση” – ούτε ακριβώς μέσα στη ζωή, ούτε εκτός. Πόσο συνειδητή ήταν αυτή η επιλογή;
Πολύ ενδιαφέρον σχόλιο αυτό. Είναι σαν να περιγράφετε το χώρο του θεατρικού μου έργου Angelstate (που έχει μεταφραστεί σε τέσσερις γλώσσες) και εκεί τα πρόσωπα κινούνται ακριβώς στη ζώνη που περιγράφετε. Αυτή ήταν μια καθαρή επιλογή μου. Στο Πεδίο Ροής δεν το έκανα συνειδητά και με ιντριγκάρει που το εντοπίσατε. Υποθέτω είναι μια συγγραφική «εμμονή» μου, το πως προσλαμβάνω την πραγματικότητα.
- Πόσο δύσκολο ήταν να βρείτε την ισορροπία ανάμεσα στον αφαιρετικό λόγο και την ουσιαστική επικοινωνία με τον αναγνώστη;
Ήταν μια συνεχής έγνοια. Δηλαδή το πως να εκφραστώ αφαιρετικά για να συλλάβω ορισμένα νοήματα/καταστάσεις/συναισθήματα καθώς και την αισθητική που επιθυμούσα χωρίς όμως να αποξενώνω την αναγνώστρια ή τον αναγνώστη. Είναι μια λεπτή γραμμή, μια ακροβασία, ένα κάλεσμα. Κάλεσμα διότι μπορείς να επικοινωνήσεις ουσιαστικά και με τον αφαιρετικό λόγο αν ο τρόπος σκέψης σου τείνει προς τα εκεί, όχι μόνο συγγραφικά αλλά και αναγνωστικά.
- Οι λέξεις στο βιβλίο μοιάζουν να κουβαλούν και βαρύτητα και ελαφρότητα ταυτόχρονα. Πώς δουλέψατε τη γλώσσα ώστε να επιτύχετε αυτήν τη διπλή δυναμική;
Αυτή η διπλή δυναμική δεν είναι απλώς συνέπεια της γλώσσας αλλά (και πάλι) του πως συχνά βλέπω τα πράγματα: σοβαρά και αστεία ταυτόχρονα – τουλάχιστον όταν έχει μεσολαβήσει μια χρονική και συναισθηματική απόσταση. Και τα διηγήματα στην τελική τους μορφή γράφονται με αυτή την απαραίτητη απόσταση. Αλλιώς θα παρέμενα εγκλωβισμένη ή σε αφόρητα σκοτάδια ή στην «ανυπόφορη ελαφρότητα του είναι».
- Πώς αντιλαμβάνεστε τη σχέση ανάμεσα στη γραφή και τη σιωπή; (ιδιαίτερα με δεδομένο ότι αρκετοί χαρακτήρες σας μοιάζουν να παλεύουν με ανείπωτα πράγματα)
Ωραία ερώτηση. Κατά κάποιο τρόπο η γραφή προϋποθέτει τη σιωπή. Δεν μπορείς να γράψεις αν δεν απομακρυνθείς από όλη τη βαβούρα γύρω σου, εξωτερικά και εσωτερικά. Ωστόσο, από τη στιγμή που η γραφή παίρνει μορφή πρέπει εξ ανάγκης να σπάσει τη σιωπή, να φέρει στην επιφάνεια και να μεταμορφώσει τα ‘ανείπωτα’ σε έννοιες, σχέσεις, καταστάσεις, δυναμικές, αφηγήσεις που με τη σειρά τους έχουν τη δυνατότητα να επιφέρουν έστω μια μικρή συνειδησιακή μετατόπιση, μια αναγνώριση, μια ροή σκέψεων και συναισθημάτων στο άτομο που διαβάζει τις ιστορίες.
- Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο συναίσθημα ή σκέψη που θα θέλατε να μείνει στον αναγνώστη μόλις κλείσει το βιβλίο;
Όχι κάτι συγκεκριμένο όχι. Είναι ένα ελεύθερο, ανοιχτό πεδίο.
- Η «μικρή φόρμα» των διηγημάτων προσφέρει μια ένταση, μια συμπύκνωση. Σκέφτεστε ποτέ να γράψετε σε μεγαλύτερη φόρμα, όπως ένα μυθιστόρημα; Ή είναι η μικρή φόρμα ο φυσικός σας χώρος;
Η μικρή φόρμα με ενδιαφέρει ιδιαίτερα και στα διηγήματα και στα θεατρικά και στην ταινία μικρού μήκους που έκανα στην καραντίνα, Stay still so you don’t hurt. Μου φαίνεται ο φυσικός χωρόχρονος για μένα. Αραιά και που σκέφτομαι να γράψω ένα μυθιστόρημα, με γοητεύει η πιθανότητα αλλά δεν νομίζω να το κάνω. Όμως ποτέ δεν ξέρεις.
- Αν μπορούσατε να συνοψίσετε σε μια φράση το βασικό μήνυμα ή την κρυφή καρδιά του Πεδίου Ροής, ποια θα ήταν αυτή;
Θα προτιμούσα να πηγάζουν πολλές σκέψεις, συναισθήματα και ιδέες από το βιβλίο.
Βιογραφικό
