Απόγευμα Παρασκευής και κάνοντας βόλτα στα στενά της Νίκαιας με τα παλιά προσφυγικά βλέπω άλλα φτιαγμένα από τους απογόνους των προσφύγων, άλλα γκρεμισμένα και στη θέση τους πολυκατοικίες, άλλα ελαφρώς σουλουπωμένα κι άλλα να ετοιμάζονται να ξαναγίνουν κατοικίες, άλλα πάλι γκρεμίσματα στο πέρασμα του χρόνου στέκονται να θυμίζουν την “αστική αποκατάσταση” και το έργο της ΕΑΠ (Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων). Ταυτόχρονα μου έρχεται στο μυαλό ο Καρυωτάκης όχι για κάποιο ποίημά του, αλλά για τις διώξεις που υπέστη καταγγέλλοντας τις ρεμούλες του υπουργείου και τον υπουργό Μιλτιάδη Κύρκο (πατέρα του γνωστού αείμνηστου) σε βάρος των προσφύγων. Κράτος της ρεμούλας και της απάτης και των διώξεων ακόμη και στις τραγικότερες στιγμές μας.
Συνειρμικά μου έρχεται ο Παλαμάς στο μυαλό κι ο “Δωδεκάλογος του Γύφτου”, μόνο που ο ποιητής μέσα στην απαισιοδοξία του εντέλει αισιοδοξεί προσδοκώντας πως ο λαός θα ορθώσει ανάστημα. Κάπως έτσι κι η Πηνελόπη Δέλτα στο “Παραμύθι χωρίς Όνομα”… Σε καλό μου. Τι τα σκέφτομαι αυτά; Ξεχασμένα από καιρό απ’όλους εδώ και χρόνια. Μόνο κάτι γραφιάδες και κάτι γραφικοί τα θυμούνται… Έλα όμως που ξαφνικά περνάει σαν βέλος από το πονεμένο ήδη μυαλό η Επανάσταση και τα Δάνεια που πήραν οι αγωνιζόμενοι Έλληνες τα οποία όμως διασπαθίστηκαν εν πολλοίς στους δύο Εμφυλίους και σε κολλητιλίκια μεταξύ “ημετέρων”. Κι αρχίζει μια διαδρομή στον 19ο αιώνα, εκεί μέσα στα στενά της Νίκαιας, που άλλο να σας λέω κι άλλο να είστε μέσα στο μυαλό μου.
Αν πάρουμε τον στίχο του Σεφέρη «Όπου και να ταξιδέψω, η Ελλάδα με πληγώνει» και τον βάλουμε ως ιστορική αναδρομή σε χρόνια και στιγμές, είναι η απόλυτη έκφραση των καταστάσεων που συμβαίνουν σ’ αυτή τη χώρα.
Οι κοτζαμπάσηδες, οι μεγαλογαιοκτήμονες, οι πολιτικοί αυτού του τόπου, οι μεγαλοαστοί με περιουσίες τεράστιες, υπήρξαν πάντα οι εκμεταλλευτές των καταστάσεων κι αυτοί που πάταγαν το λαό στο λαιμό και του έπιναν το αίμα αδειάζοντας όποτε ήταν μπορετό τα δημόσια ταμεία για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντά τους.
Στον τόπο αυτό τα σκάνδαλα δεν είναι πρωτοφανή γεγονότα, αντίθετα είναι μια βαθύτατα καλλιεργημένη πεποίθηση πως όποιος έχει το μέλι – εξουσία στα δάχτυλα πρέπει όχι απλώς να το γλείψει αλλά να φάει και το μελίσσι! Το φίδι απ’ την τρύπα ας το βγάλει όποιος μπορεί κι αντέχει μέχρι κι αυτός να γίνει παίγνιο της εξουσίας.
Το ζήτημα αυτό είναι βαθύτατα πολιτικό και βαθύτατα κοινωνικό και βαθύτατα θεολογικό. Αυτό το ξέρουμε όλοι και όλοι ανεξαιρέτως έχουμε τεράστιες ευθύνες για ό,τι συμβαίνει στη χώρα χρόνια ολόκληρα. Και βέβαια δεν φταίει η Τουρκοκρατία ούτε η Χούντα ούτε τα ψυχοπαθολογικά μας τραύματα διότι ως λαός και μόρφωση είχαμε και έχουμε και καλλιέργεια και παιδεία αναζητάμε ακόμη κι όταν παρέχεται με όλα τα προβλήματά της.
Ψηφίζουμε με επίγνωση τους πολιτικούς που ψηφίζουμε χρόνια ολόκληρα και στηρίζουμε με τις επιλογές μας αυτές τις πολιτικές που μειώνουν τη χώρα και την εκμηδενίζουν πολιτικά σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Δεχόμαστε πειθήνια αυτές τις πολιτικές επιτρέποντας τη συνέχισή τους και τη μη ανατροπή άρρωστων καταστάσεων. Διαμορφώνεται μια κοινωνία γεμάτη παθογένειες στην οποία τα άτομα ενδιαφέρονται μόνο για την “πάρτη” τους και αδιαφορούν για τον διπλανό τους. Αρκεί να βγάζουν παράνομο χρήμα και να περνάνε αυτοί καλά. Και σιωπή! Σκασίλα μας αν πεθαίνουν οι άλλοι. Εξαπάτηση και έλλειψη ήθους και ηθικής. Διαχρονικές καταστάσεις. Όποιος διαβάζει ιστορία βλέπει επαναλήψεις. Αυτό που διαφοροποιείται είναι το μέγεθος της αγυρτείας και της πώρωσης των πολιτών.
Γιατί θεολογικό; θα μου πει κάποιος. Γιατί όταν η Εκκλησία βλέπει αυτά και σωπαίνει δύο τινά συμβαίνουν. Ή είναι χωμένη στη ρεμούλα ή αδιαφορεί κι έχει ξεχάσει τον ρόλο της. Ποιος είναι ο ρόλος τη; Η σύγκρουση με της εξουσία για το δίκιο του φτωχού. Μας το υπογραμμίζει ο Άγιος Χρυσόστομος με το παράδειγμά του. Για το κηπάριο της χήρας βρέθηκε στην εξορία. Συγκρούστηκε με την αυτοκράτειρα που το ήθελε γιατί της χάλαγε τη βόλτα κι ο Άγιος, ως Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ύψωσε τη φωνή. Εξορίστηκε, αλλά υπερασπίστηκε το δίκιο. Όταν η αδικία και η κλεψιά και η αλητεία πλεονάζουν, πού είναι η Εκκλησία να υψώσει φωνή;
Αυτός ο τόπος είναι από χέρι χαμένος. Οι πολιτικοί άνδρες του έχουν εκπαιδευτεί στην παραγωγή σκανδάλων. Αυτό είναι το πολιτικό τους έργο. Οι όποιες φωτεινές εξαιρέσεις στο πέρασμα των χρόνων “τιμωρήθηκαν” γιατί δεν ανήκαν στο σωρό.
Η πολιτική δεν έχει καμία σχέση με αυτό που περιγράφει ο Αριστοτέλης ή ο Θουκυδίδης ή ο Πλούταρχος στις Βιογραφίες του. Για να μείνουμε στους ενδόξους προγόνους. Ούτε με αυτό που περιγράφει κάποιος άλλος φιλόσοφος. Δεν ξέρω τι τέχνη είναι πλέον αλλά αυτό με την τέχνη του εφικτού είναι πολύ επιτυχημένου ειδικά αν σκεφτεί κανείς τα απανωτά σκάνδαλα από τον 20ο αιώνα μέχρι σήμερα. Αν δεν υπήρχε η πολιτική, πώς θα λάβαιναν χώρα; Και πάντα τη λυπητερή πληρώνει αυτός ο αδιόρθωτος λαός με πανωπροίκια ήτοι φόρους!
Πόσα πρόβατα πια υπάρχουν στην Ελλάδα; Πάνω από 70%… και ο νοών νοείτω. Αυτά μάλιστα τα πρόβατα είναι πολύ επικίνδυνα…
