Μια γάτα με ουρά χώθηκε κάτω από τις φαρδιές της φούστες και μέσα από τις δίπλες τους παρατηρούσε τη μεταφράστρια να γδύνεται και να ντύνεται τις λέξεις, να ξεπλένει τη φλογισμένη σάρκα της μέσα από τη φωτογραφία του Στράτου, να μυρίζει μαζί της τις περίεργες ανάσες του σπιτιού της, τσιγάρο και άρωμα, να τη βλέπει να γελάει, να γελάει ολόκληρη, κι ύστερα να χάνεται στα μαργιόλικα μονοπάτια της μνήμης που παραμένει ζωντανή. Ο λόγος για την μεταφράστρια Στέλλα Βουρδουμπά, που κοινώνησε με τις λέξεις της τους μεγάλους συγγραφείς στο ευρύ κοινό· τον Μπαρμπύς και την Κόλασή του, τον Αιμίλιο του Ζ.Ζ. Ρουσώ, τον Αιώνιος Σύζυγο του Ντοστογιέφσι και τον Ηλίθιό του, την Ανθολογία Ρουμάνων Πεζογράφων που μετέφρασε μαζί με τον Άρη Δικταίο, τις Βυζαντινές Μορφές του Καρόλου Ντηλ, το Ζερμινάλ του Ζολά, και τόσους άλλους· μια ατίθαση κοσμοπολίτισσα που αγαπούσε τη ζωή και τη ρουφούσε σαν το σφουγγάρι, στην ακμή και την παρακμή της.
Αυτό είναι το θέμα του καινούργιου βιβλίου της Εύας Μαθιουδάκη, μία νουβέλα που την πλέκουν με μαεστρία τα πρόσωπα καθώς εξιστορούν τη ζωή της και τις ανησυχίες της, τους έρωτές της, απλά και ήσυχα, πόντο τον πόντο, κεφάλαιο το κεφάλαιο, σαν σιωπηλό δείλι. Μία νουβέλα που δεν έχει την πρόθεση βιογραφικής καταγραφής όπως δηλώνει η συγγραφέας, χωρίς υπερβολές, χωρίς πομπώδεις λέξεις, με ταπεινότητα όπως ήταν η ζωή της ίδιας της ηρωΐδας της. Ο Μιχάλης που τρόμαξε να την αναγνωρίσει, γριά πια, μια μάζα πάνω σ’ ένα ξεθωριασμένο μαξιλάρι· η Μαρία, το κορίτσι γάτα που ήθελε απεγνωσμένα να γίνει δασκάλα, για να ξεφύγει από τη μιζέρια της επαρχίας, στα δύο πρώτα διακριτά μέρη της νουβέλας, ενώ στο τρίτο μέρος παίρνει τον λόγο η ίδια η Στέλλα σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση· έτσι νοιώθει καλύτερα να μας μιλήσει για όλα αυτά που τη στοίχειωσαν, την πέταξαν από τον ουρανό του έρωτα στον βούρκο της αποπλάνησης, την παίδεψαν, έχτισαν τις λέξεις της, -το εργαλείο για να σμιλέψει τις μεταφράσεις της-, την τέχνη της επιληψίας της στην προσπάθειά της, μέσα από αυτήν, να συσχετίσει το ασυσχέτιστο, είτε είναι οι σωριασμένες σε ερείπια σχέσεις, εκείνες που μπαίνουμε από το πλάι[…] ψιθυρίζουμε προσεκτικά, είμαστε περίπου εμείς, ψιθυρίζουμε τις λέξεις, ενώ ΄θα έπρεπε να τις βροντοφωνάζουμε, είτε οι διαψευσμένες ιδέες που ανασύρονται από την αρχαία νεκρόπολη των αναμνήσεων, μαδημένες από την παρανομία και την ανωνυμία των ψευδώνυμων.
Ένα περιβόλι θα έπρεπε να είναι το μέτρο του ανθρώπου, ένα περιβόλι που χρόνο με τον χρόνο προσαρμόζουμε στις ανάγκες μας, λέει στοχαστικά η Στέλλα. Μια προτροπή για τη ζωή που καλούμαστε να ζήσουμε, όποια κι αν είναι αυτή.
