Μην το χάσετε!!! Αυτές είναι ερμηνείες. Μετρημένες σωστές. Και με τέλεια ορθοφωνία, κάτι που σπανίζει τελευταία στο νεοελληνικό θέατρο, όπου οι περισσότεροι νέοι ηθοποιοί ψιθυρίζουν μέσα από βουλωμένες, βραχνές και διακοπτόμενες «ψείρες».
Οι μετεξελίξεις των κλασικών θεατρικών έργων σπανίως πετυχαίνουν, αφού έχει επιτευχθεί ένας κορεσμός ούτως ειπείν και κυριαρχεί το απολιθωμένο (ή αποκρυσταλλωμένο) πρότυπο, με το οποίο έχουν εξοικειωθεί οι νευρώνες του εγκεφάλου μας και το αναπαραγάγουν κατά βούλησιν, ενδεχομένως και πριν ακουστεί η επομένη επί σκηνής ατάκα, με αποτέλεσμα να νιώθει ο θεατής εξυπνότερος πριν βεβαίως βουλιάξει στην υπνωτική νάρκη που επιφέρει κάθε τι γνωστό κι αναμενόμενο.
Οι διασκευές κλασικών έργων δίνουν και παίρνουν σε μια μεταβατική, κρίσιμη και μεταιχμιακή εποχή, που χαρακτηρίζεται από δραματουργική πενία, αφού το θέατρο ακολουθεί τις κοινωνικές αλλαγές με κάποια μικρή χρονοκαθυστέρηση, μεγαλύτερη στην περίπτωση των ραγδαίων, απρόβλεπτων και καταιγιστικών επιδεινώσεων των κρίσεων.
Όλοι παραπονούνται σήμερα πως δεν έχουμε μεγάλους συγγραφείς, μουσικούς, ζωγράφους, χορογράφους, χορευτές… Δεν είναι αλήθεια. Έχουμε και παραέχουμε. Και με το παραπάνω. Απλώς δεν προκάνουν να υπερπηδήσουν το κύμα του Χρόνου που υποσκελίζει τα πάντα. Οι καλλιτέχνες και οι λογοτέχνες είναι wind-surfers, ακροβάτες και ισορροπιστές. Κυριολεκτικά. Γιατί πώς μπορείς να είσαι πάνω και πριν και πέρα από την εποχή σου όταν δέχεσαι τεράστιες βιοποριστικές και ψυχικές πιέσεις, όταν κινδυνεύει η υγεία σου και η σωματική σου ακεραιότητα, όταν το ένστικτο της επιβίωσης χτυπάει κόκκινο κι ο «ερπετοειδής εγκέφαλος» τρελαίνεται; Στην εποχή της απόλυτης σύγχυσης, του Χάους και της μεγίστης εντροπίας, οι κλασικοί είναι ένα καταφύγιο, απάνεμο λιμάνι από τις φουρτούνες της ζωής. Φτάνει να τους εκσυγχρονίσουμε, να τους μεταφέρουμε στο τώρα, να τους μετατοπίσουμε στο χωροχρονικό σεντόνι.
Κι αυτό γίνεται στο θέατρο ΆΝΕΣΙΣ των Αμπελοκήπων. Η Νόρα είκοσι χρόνια μετά το φευγιό της γυρίζει και ζητάει διαζύγιο. Διάσημη πια ως φεμινίστρια συγγραφέας με ψευδώνυμο θέλει να ανακτήσει το όνομα και την ελευθερία της. Με άλλα λόγια γυρίζει, στο παρελθόν, κάτι που δεν είναι καλή ιδέα, γενικώς…
Η κόρη της αντί να την μισεί στέκεται σύμμαχός της. Η παραμάνα εκδηλώνει όλη την αποστροφή της, αλλά ο σύζυγος τελικά, υποχωρεί, μετανοεί κι ομονοούν αμήχανοι μέσα στη σιωπή που τους επιτρέπει να ξαναγνωρίσουν ο ένας τον άλλον και τους εαυτούς τους ενδεχομένως.
Μεγάλο μάθημα: σταθείτε ο ένας απέναντι στον άλλον, κοιτάξτε τον στα μάτια και προσπαθήστε να μπείτε στη θέση του. Άσκηση ενσυναισθήσεως. Συστημική αναπαράσταση. Επίλυση κρίσεων… Win-win situation… Για το καλό όλων. Για το Ανώτερο Καλό της Ανθρωπότητας. Μην χάσετε αυτή την παράσταση. Βλέπεται σαν αστυνομικό θρίλερ. Υπέροχοι ηθοποιοί, ανεξίτηλες ερμηνείες. Κουαρτέτο εγχόρδων.
Μετά Λόγου Γνώσεως κι ενθουσιασμός ο
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο ΕΚΠΑ
Το «Κουκλόσπιτο» του Ibsen τελειώνει με τη Νόρα να εγκαταλείπει τον άντρα και τα παιδιά της και να φεύγει κλείνοντας πίσω της την πόρτα. Με το άνοιγμα της ίδιας πόρτας, αλλά δύο δεκαετίες μετά, ξεκινάει η καινούρια κωμωδία του Lucas Hnath «Το Κουκλόσπιτο-Μέρος Δεύτερο», που σκηνοθετεί ο Μανώλης Δούνιας στο θέατρο Άνεσις. Η Νόρα επιστρέφει στο σπίτι μετά από 20 χρόνια. Tι έχει όμως αλλάξει για την ίδια αλλά και για τους άλλους χαρακτήρες του έργου στα χρόνια που έλειψε; Και το σημαντικότερο έχει άραγε αλλάξει κάτι για την κοινωνία-για το σημερινό κοινό της εποχής του #Metoo-142 χρόνια αφότου οι θεατές της πρεμιέρας έμειναν εμβρόντητοι με την απόφασή της να φύγει; Τους ρόλους του έργου, που ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ερμηνεύουν η Ναταλία Τσαλίκη, ο Αλέξανδρος Μυλωνάς, η Ντίνα Μιχαηλίδου και η Δήμητρα Βήττα. Οι παραστάσεις ξεκινούν στις 11 Οκτωβρίου.
Με το «Κουκλόσπιτο-Μέρος Δεύτερο» o Hnath ξεκαθαρίζει ότι δεν θέλει να αναμετρηθεί με το πρωτότυπο, αλλά να κάνει μια κωμωδία-σπουδή πάνω στη γυναικεία χειραφέτηση και να εξετάσει πόση πρόοδος έχει γίνει σε αυτό το ζήτημα στο πέρασμα των χρόνων. Η επιτυχία του έργου είναι ότι ενώ θίγει πολύ σημαντικά ζητήματα, ταυτόχρονα αυτά που λέγονται-και κυρίως ο τρόπος που λέγονται-είναι εξαιρετικά κωμικός. Επιπλέον αποφεύγει να πάρει μια ξεκάθαρη θέση υπέρ ή κατά εκείνης της ιστορικής απόφασης της Νόρα, αλλά αφήνει τους ήρωες να εκθέσουν οι ίδιοι τα επιχειρήματα τους και να υπερασπιστούν με σθένος τη θέση τους.
Η Νόρα του Lucas Hnath είναι μια γυναίκα που είναι πεπεισμένη ότι τόσο η ισότητα των δύο φύλων όσο και η απόλυτη απαξίωση του θεσμού του γάμου είναι θέμα λίγων ετών να συμβούν και που εξακολουθεί να μην μετανιώνει για την απόφασή της. Το έργο δίνει όμως φωνή και σε αυτούς που η Νόρα άφησε πίσω, τους δίνει την ευκαιρία να αμφισβητήσουν την γενναιότητα της, αντιπαραβάλλοντας ότι πιο γενναίο θα ήταν να μείνει και να παλέψει για τη σχέση της και την οικογένειά της.
Το «Κουκλόσπιτο-Μέρος δεύτερο»έκανε πρεμιέρα στο John Golden Theatre του Broadway το 2017, σε σκηνοθεσία Sam Gold και με τους Laurie Metcalf, Chris Cooper, Jayne Houdyshell και Condola Rashād στους τέσσερις ρόλους. Και οι τέσσερις ηθοποιοί της παράστασης προτάθηκαν για βραβείο Tony, ενώ το έργο απέσπασε 8 υποψηφιότητες, μεταξύ των οποίων και για Καλύτερο Νέο Θεατρικό Έργο. Στην ίδια κατηγορία ήταν, επίσης, υποψήφιο στα βραβεία Outer Critics Circle και Drama Desk Awards. ΟLucas Hnath είναιγνωστόςγιαταέργα «The Christians», «Red Speedo», «Hilary and Clinton», «Danna H», «The Thin Place», «Isaac’s Eye» και «Death Tax».
