You are currently viewing Παναγιώτης Βούζης: Γεωργία Βεληβασάκη, Κοντσέρτο για μία ημέρα που πέρασε, εκδόσεις Γραφομηχανή, Κορώνη 2018

Παναγιώτης Βούζης: Γεωργία Βεληβασάκη, Κοντσέρτο για μία ημέρα που πέρασε, εκδόσεις Γραφομηχανή, Κορώνη 2018

Οι ποιητικές συλλογές οι οποίες προκύπτουν από τη μαθητεία στη δημιουργική γραφή εμπεριέχουν είτε κίνδυνο είτε πλεονέκτημα. Ο κίνδυνος είναι να φτάνουν μόνο μέχρι τη βαθμίδα της άσκησης και να παραμένουν στο στάδιο των δοκιμών. Το πλεονέκτημα, από την άλλη, είναι να φέρουν με γόνιμο τρόπο την κερδισμένη από τη μαθητεία γνώση, κυρίως με το να ρίχνουν τόσο βάρος στη διαδικασία της παραγωγής τους, ώστε αυτή η ίδια να καθίσταται αντικείμενο προσοχής. Η σύνθεση της Γεωργίας Βεληβασάκη Κοντσέρτο για μία ημέρα που πέρασε ανήκει στη δεύτερη κατηγορία, αφού αναδεικνύει το γεγονός ότι συνιστά μία απόπειρα μετατροπής της ποιητικής τεχνικής σε αυθεντική ποίηση, απόπειρα η οποία αποδεικνύεται επιτυχημένη.

Ως δομική πρακτική λοιπόν ακολουθείται εδώ η παραμίμηση (pastiche). Εξηγεί και η ποιήτρια στο «Αντί επιλόγου» σημείωμά της ότι χρησιμοποίησε παλαιότερο υλικό, το οποίο επεξεργάστηκε, για να το συγκροτήσει σε ενιαίο σύνολο και, επιπλέον, ενσωμάτωσε αποσπάσματα από κείμενα φιλοσόφων, πεζογράφων και ποιητών όπως ο Immanuel Kant, ο Jorge Luis Borges, η Elizabeth Bishop, ο Fernando Pessoa, ο Γιώργος Σεφέρης, η Λένα Πλάτωνος και ο Γιώργος Παναγιωτίδης. Μία δεύτερη βασική τεχνική εντοπίζεται στην επαναληπτικότητα, στη διαρκή επαναφορά των ίδιων συμβόλων και μοτίβων σε διαφορετικούς συνδυασμούς και εξυπηρετεί την προφορική και τη δραματουργική διάσταση της συγκεκριμένης σύνθεσης, η οποία έχει ανεβεί στη σκηνή με τη μορφή της performance.

Η δραματικότητα πριμοδοτείται ιδιαίτερα μέσω του κεντρικού χαρακτήρα. Η Φιλομήλα εξομοιώνεται με το δωμάτιο, τον οικείο της χώρο. Εκεί την καθηλώνει η επίγνωση της ματαίωσης και η παρέλκυση των απραγματοποίητων ονείρων και επιθυμιών, που μεταβάλλονται σε φαντάσματα της ευτυχίας και του έρωτα. Ο χρόνος λειτουργεί διφορούμενα και καταλήγει υπονομευτικός. Η τηλεόραση, επιπρόσθετα, όταν ανοίγει, γίνεται ο δίαυλος μίας ανελέητης μιντιακής επίθεσης. Η Φιλομήλα προσπαθεί να αμυνθεί γράφοντας σε ένα τετράδιο, υποκαθιστώντας την ηδονή με το γλυκό τριαντάφυλλο, κυρίως παίζοντας μουσική με την υποστασιοποιημένη κιθάρα της (η διάρθρωση της σύνθεσης αντιστοιχεί άλλωστε στην ανάπτυξη ενός κοντσέρτου). Όμως μία νότα παραμένει χαμένη, με συνέπεια στον φαντασιακό αυτό χώρο να παρεισδύει ο παράγοντας της αποδόμησής του. Η αντιστροφή προς τα έσω της εξωτερικής πραγματικότητας επιτρέπει την επιλεκτική απομόνωση στιγμιοτύπων της θάλασσας, ενός γκρεμού, ενός νερόλακκου, κάποιων φοινικόδεντρων και την αναγωγή τους σε καταστατικά στοιχεία της γυναίκας και του δωματίου.

Με λένε Φιλομήλα. / Είναι κάτι στιγμές / που θέλω να μοιραστώ / αλλά δεν υπάρχει κανείς / και σηκώνομαι μ’ ένα φύσημα του αέρα / και πιάνομαι από ένα μικρό κύμα / που έσκασε στη μέσα μου θάλασσα / όταν δεν το περίμενα / από τη συγκατάβαση του προσώπου μου / στον καθρέφτη του δωματίου / από μια πέτρα στην άκρη της αβύσσου / από μια κουταλιά γλυκό τριαντάφυλλο / από μια θύμηση, μια σκέψη / εγώ εδώ τώρα.

Η δείξις συνιστά τεχνική η οποία κατάγεται από τις μεθόδους της αρχαίας ποίησης. Μέσω αυτής δίνεται η εντύπωση πως οι υπάρξεις και ο κόσμος όπου αναφέρεται ένα ποίημα παρουσιάζονται άμεσα και γίνονται μέρος του παρόντος της απαγγελίας ή της ανάγνωσης. Στη σύνθεση της Γεωργίας Βεληβασάκη χρησιμοποιούνται μέσα τα οποία συγκαταλέγονται στην ποιητική της δείξεως: Ο ενεστώτας, η προστακτική, το δεικτικό «να», οι αντωνυμίες και τα τοπικά και τα χρονικά επιρρήματα, όπως στον καταληκτικό στίχο πιο πάνω. Έτσι επιχειρούνται σε ικανοποιητικό βαθμό τόσο η σύζευξη της κειμενικής και της απτής πραγματικότητας όσο και το εναργές ξετύλιγμα της θραυσματικής ιστορίας του κεντρικού χαρακτήρα.     

 

Η Γεωργία Βεληβασάκη γράφει ποίηση, έμμετρα παραμύθια και διηγήματα. Ασχολείται με το τραγούδι και τη στιχουργική. Στο εργοβιογραφικό της περιλαμβάνεται εκτενής προσωπική δισκογραφία, καθώς και πλήθος συμμετοχών σε έργα άλλων καλλιτεχνών. Σπούδασε μουσική, θέατρο, Ευρωπαϊκό Πολιτισμό (Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο) και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημιουργική Γραφή (Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας).

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.