Στην ιστορία που έγραψε ο Βολταίρος για τον αιώνα του βασιλιά Ήλιου,  Le Siecle de Louis XIV, αφιερώνει ένα μέρος του βιβλίου στους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Υπάρχουν επομένως εκεί οι μεγάλοι συγγραφείς: Ο Πασκάλ, ο Μολιέρος, ο  Λαφονταίν, ο Ρασίν και άλλοι που μας είναι αρκετά γνωστοί από το έργο τους. Υπάρχουν όμως και άλλοι ( και εδώ έχουμε, νομίζω, το πιο ενδιαφέρον μέρος του βιβλίου ) των οποίων το έργο μάς είναι τελείως άγνωστο και τα ονόματά τους τα διαβάζουμε για πρώτη φορά. Ωστόσο, τα λίγα που μας λέει ο Βολταίρος γι’ αυτούς και το έργο τους ή μπορούν να θεωρηθούν από ιστορικής και λογοτεχνικής  πλευράς ενδιαφέροντα ή μπορούν να χαρακτηριστούν πικάντικα. Και αυτός ο τελευταίος χαρακτηρισμός είναι, νομίζω, ο πιο κατάλληλος για το περιστατικό που διάλεξα από το βιβλίο του και αφηγούμαι εδώ ελεύθερα. Μια διασάφηση ακόμα: Ο Pierre Lenet   ήταν Conseiller d’ Etat ( Σύμβουλος Επικρατείας ,θα λέγαμε σήμερα) και ήταν γεννημένος στη Dison. Tο γεγονός ότι είχε μπει ως ακόλουθος στην υπηρεσία του Grand Condé τού επέτρεψε αργότερα να γράψει απομνημονεύματα αρκετά ενδιαφέροντα για την Επανάσταση της Σφενδόνης. Εκεί ακριβώς ο Βολταίρος, αυτός ο Καρλομάγνος  του  18^ου αιώνα, βρήκε και ξέθαψε αυτή την πικάντικη ιστορία, για να τη βάλει στο βιβλίο του ως  π ρ ο ϊ ό ν   τ υ μ β ω ρ υ χ ί α ς. Ας του δώσουμε λοιπόν το λόγο να δούμε τι λέει αυτή η ιστορία για μεγάλα παιδιά.

                                                    *

   Η νέα και όμορφη κυρία έπληττε. Και έπληττε γιατί ο αριστοκράτης σύζυγός της βρισκόταν για υποθέσεις του μακριά, έξω απ’ τη Γαλλία. Σε τέτοιες περιπτώσεις το φάρμακο για την πλήξη -σήμερα μάλιστα ακόμη πιο πολύ  εν χρήσει – είναι  μια κρυφή και σύντομη ερωτική σχέση. Και αυτό δεν άργησε να γίνει.  Το απρόβλεπτο όμως πάντα καιροφυλακτεί: η ωραία κυρία έμεινε έγκυος. Οι μήνες περνούσαν, η εγκυμοσύνη κάλπαζε και το πρόβλημα από κρυφό που ήταν έγινε τώρα φανερό. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ήρθε και ένα γράμμα από τον σύζυγο, στο οποίο της έγραφε πως επιστρέφει. Στην απελπισία της επάνω  απευθύνθηκε στον Λενέ. Και μάλιστα χωρίς να τον γνωρίζει. Με δάκρυα στα μάτια και με τη φωνή  ραγισμένη από τη συγκίνηση του είπε: «Εξοχότατε, λυπηθείτε με ! Είμαι σε πολύ δύσκολη θέση. Αν το μάθει ο σύζυγός μου, θα με σκοτώσει. Αν όχι  με λιθοβολισμό, σαν τη μοιχαλίδα του Ευαγγελίου, σίγουρα με το όργανο που η τάξη των ευγενών χρησιμοποιεί σε θέματα τιμής – το ξίφος».

   Ο Λενέ, που ήταν πάντα ιπποτικός απέναντι στο ωραίο φύλο, συγκινήθηκε  και θέλησε να τη σώσει. Το πρόβλημα όμως ήταν δύσκολο.  Και το χειρότερο ήταν ότι ο Λενέ δεν είχε λύση. Βλέποντας μπροστά του  το αδιέξοδο, κάποια στιγμή  ξεφώνισε: «Πού είσαι, Ναζωραίε, τώρα που σε χρειάζομαι;». Θυμήθηκε όμως γρήγορα τον πρεσβευτή της Ισπανίας που είχε τη φήμη μεγάλου γυναικά. « Κάτι θα ξέρει αυτός », σκέφτηκε. Και πράγματι, δεν έπεσε έξω: του βρήκε τη λύση. « Η υπόθεση πρέπει να φτάσει στον βασιλιά.», είπε ο συμπατριώτης του γυναικοφίλητου Δον Ζουάν. «Μόνο αυτός, ο παντοδύναμος μονάρχης, μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα». Και έτσι έγινε. Μόλις ο Βασιλιάς έμαθε την υπόθεση, γέλασε πονηρά και είπε μέσα του: «Όλες σχεδόν οι κυρίες των Βερσαλιών το ίδιο πρόβλημα έχουν». Αμέσως υπέγραψε ένα lettre de cachet, ένα μυστικό, δηλαδή, διάταγμα, για τη σύλληψη και φυλάκιση  του απατημένου συζύγου.

     Έτσι είχαν τα πράγματα, όταν ο σύζυγος της κυρίας έφτασε στο Παρίσι. Τον συνέλαβαν αμέσως, και για λόγους που έμειναν για πάντα ανεξακρίβωτοι, τον έκλεισαν στη Βαστίλη. Εκεί θα έμενε ώσπου να γεννηθεί το παιδί του παράνομου έρωτα και να δοθεί αμέσως μετά σε κάποιο ίδρυμα. Όταν ολοκληρώθηκε η περίοδος της κύησης και το παιδί γεννήθηκε, ο βασιλιάς ζήτησε συγγνώμη από τον απατημένο σύζυγο. Θεώρησε μάλιστα σκόπιμο να του προσφέρει και ένα ακριβό δώρο, «δώρο του κερατά», όπως θα έλεγαν εκείνοι οι λίγοι που ήξεραν την υπόθεση στις Βερσαλίες. Και δεν είχε άδικο. Ο σύζυγος, με τη συγγνώμη του βασιλιά και την προσφορά του βασιλικού δώρου, ήταν από κάθε πλευρά ικανοποιημένος. Ακόμη  πιο ικανοποιημένη ήταν βέβαια η σύζυγος, η οποία, λίγες μέρες πριν  γεννηθεί το παιδί,  έστειλε ένα γράμμα  στον Λενέ για να τον ευχαριστήσει για όσα έκανε. (Εδώ τελειώνει την ερωτική ιστορία του ο  Βολταίρος, παραλείποντας, θα ‘λεγε κανείς, επίτηδες τη συνέχεια, για να τη συμπληρώσουμε εμείς).  Έστειλε όμως και για άλλο λόγο το γράμμα: για ν’ αποδώσει ευθύνες, αφού καμία γυναίκα δεν δέχεται το φταίξιμό της, στον ΕΡΩΤΑ τον ΑΓΝΟ. Και καθώς ήταν πνευματικά καλλιεργημένη και καθόλου άμοιρη ποιητικού ταλέντου, πρόσθεσε στο ευχαριστήριο γράμμα  και τούτο το ποίημα:

                              ΕΡΩΤΑΣ  ΑΓΝΟΣ

                                Ο τέλειος έρωτας και αγνός

                               πέρα απ’ τη σκέψη πάει του καθενός.

                               Έτσι δεν ξέρεις, άμα αυτός αρχίζει,

                               αυτό που σου προσφέρει τι κοστίζει.

                              Η άμοιρη καρδιά μου αν δε ζητούσε

                              τον τέλειο έρωτα και αγνό να ζήσει,

                             που τώρα «φουσκωμένη» μ’ έχει αφήσει,

                             την κάθε δυστυχία θ’ αγνοούσε

                             κι ο άντρας μου δε θα ‘ταν στη Βαστίλη,

                            που έρωτας αγνός τον έχει στείλει.

                                           ——————-