You are currently viewing Δημήτρης Γαβαλάς: Η Υπερπραγματικότητα της Μαθηματικής Ποίησης ή των Ποιητικών Μαθηματικών

Δημήτρης Γαβαλάς: Η Υπερπραγματικότητα της Μαθηματικής Ποίησης ή των Ποιητικών Μαθηματικών

Ημέρα Ποίησης –Ναι, αλλά ποιας Ποίησης;

21 Μαρτίου 2050

Οι ποιητές της εποχής και οι παρουσιαστές όσων έχουν αναληφθεί τρέχουν να αναθεωρήσουν τα ποιήματά τους.

Εδώ μικρή ανθολογία της Ποίησης που κυριαρχεί στα μέσα του 21ου αιώνα.

Rafael Alberti

 

Ο Άγγελος των Αριθμών

 

Παρθένες με τρίγωνα

και διαβήτες φρουρούν

τις ουράνιες πλάκες.

 

Και ο Άγγελος των Αριθμών

σκεφτικός και πετώντας

από το 1 στο 2, από το 2

στο 3, στο 4 γλιστράει.

 

Ψυχρές κιμωλίες και σπόγγοι

διέγραψαν, έσβησαν

το λαμπρό φως του διαστήματος.

 

Ούτε ήλιος, φεγγάρι, ούτε άστρα

ούτε η αιφνίδια πράσινη λάμψη

της αστραπής

ούτε αύρα. Μόνον ομίχλη εκεί.

 

Παρθένες χωρίς τρίγωνα

και διαβήτες κλαίνε.

 

Και πάνω στις νεκρές πλάκες

ο Άγγελος των Αριθμών

σαβανωμένος, αδρανής

πάνω στο 1 και στο 2

και στο 3 και στο 4.

 

 

 Edna St. Vincent Millay

 

Μόνο ο Ευκλείδης Αντίκρισε τη Γυμνή Ομορφιά

 

Μόνο ο Ευκλείδης αντίκρισε τη γυμνή Ομορφιά.

Μακάρι όσοι φλυαρούν για την Ομορφιά να διατηρούν τη γαλήνη τους

ξαπλωμένοι ανάσκελα στη γη και να πάψουν

να στοχάζονται τους εαυτούς τους, ενώ ατενίζουν

στο τίποτα, περίπλοκα σχεδιασμένο στο πουθενά

με μορφές μεταλλαγμένων γραμμών. Αφήστε τις χήνες

να φωνάζουν και να σφυρίζουν, οι ήρωες επιζητούν τη λευτεριά

από τη βρώμικη υποταγή στο φωτεινό αγέρα.

Ώρα θαμπωτική, ιερή, τρομερή μέρα

όταν για πρώτη φορά στα μάτια του λάμπει η αστραπή

του αναλυμένου φωτός! Μόνο ο Ευκλείδης 

αντίκρισε τη γυμνή Ομορφιά. Ευτυχισμένοι αυτοί

που, αν και μονάχα μια φορά και ύστερα απόμακρα,

άκουσαν το θρυλικό σαντάλι της να προβαίνει πάνω στην πέτρα.

 

 

Wallace Stevens

 

Έξι Αξιόλογα Τοπία: Τοπίο VI

 

Ορθολογιστές με τετράγωνα καπέλα

σκέφτονται σε τετράγωνες κάμαρες

κοιτάζουν το πάτωμα

κοιτάζουν το ταβάνι.

Κλείνονται μέσα

σε ορθογώνια τρίγωνα.

Αν δοκίμαζαν ρομβοειδή

κώνους, κυματοειδείς γραμμές, ελλείψεις-

όπως για παράδειγμα την έλλειψη του μισοφέγγαρου-

οι ορθολογιστές θα φορούσαν σομπρέρο.

 

  

Wislawa Szymborska

 

Πι

 

Ο αξιοθαύμαστος αριθμός πι:

τρία κόμμα ένα τέσσερα ένα.

Όλα τα επόμενα ψηφία είναι επίσης αρχικά

-πέντε εννιά δύο- γιατί δεν τελειώνει ποτέ.

Δεν μπορεί να κατανοηθεί -έξι πέντε τρία πέντε- με μια ματιά

-οχτώ εννιά- με υπολογισμό

-εφτά εννιά- ή φαντασία

ούτε ακόμα -τρία δύο τρία οχτώ- με ευστροφία, δηλαδή σε σύγκριση

-τέσσερα έξι- με οτιδήποτε άλλο

-δύο έξι τέσσερα τρία- στον κόσμο.

Το μακρύτερο φίδι στη γη φτάνει περίπου στα σαράντα πόδια.

Όμοια, φίδια μύθων και θρύλων, αν και κείνα μπορεί να

είναι λίγο μακρύτερα.

Η αναπαράσταση των ψηφίων του αριθμού πι

δεν σταματάει στο τέλος της σελίδας.

Συνεχίζεται κατά μήκος του τραπεζιού, στον αέρα, στον τοίχο,

σ’ ένα φύλλο, τη φωλιά ενός πουλιού, τα σύννεφα, κατευθείαν στο διάστημα

μέσα από όλους τους άβυθους φουσκωμένους ουρανούς.

Πόσο μικρή -μια ποντικοουρά, μια γουρουνοουρά- είναι η ουρά ενός κομήτη!

Πόσο αδύναμη η αχτίνα ενός αστεριού που λυγίζει πέφτοντας στο χώρο!

Ενώ εδώ έχουμε -δύο τρία δεκαπέντε τρία εκατό δεκαεννιά-

το νούμερο του τηλεφώνου μου το νούμερο του πουκαμίσου σου

το έτος 1973 τον έκτο όροφο

τον αριθμό των κατοίκων εξήντα πέντε σεντς

την περιφέρεια των γοφών δυο δάχτυλα κοροϊδία ένα κώδικα

στον οποίο βρίσκουμε χαίρε εσύ, αμέριμνο πνεύμα, πτηνό που ποτέ δεν υπήρξες

δίπλα σε κυρίες και κύριοι δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε

όπως και ο ουρανός και η γη θα καταστραφούν

αλλά όχι ο αριθμός πι, όχι, μην κάνοντας τίποτα

παραμένει με το μάλλον αξιοσημείωτο πέντε του

το ασυνήθιστα φίνο οχτώ του

το πολύ απομακρυσμένο από το τέλος εφτά του

σκουντώντας, πάντα σκουντώντας μια καθαρή αιωνιότητα

να συνεχίσει.

 

 

Δημήτρης Γαβαλάς

O Δημήτρης Γαβαλάς γεννήθηκε στην Κόρινθο το 1949. Σπούδασε Μαθηματικά, Κυβερνητική και Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου σε μεταπτυχιακές σπουδές και Ψυχολογία του Βάθους σε ελεύθερες σπουδές. Εκπόνησε Διδακτορική Διατριβή με θέμα τα Μαθηματικά, τη Θεμελίωση και τη Διδακτική τους. Αρχικά εργάστηκε ως Επιστημονικός Συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο Πατρών και ως Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών «Δημόκριτος». Στη συνέχεια εργάστηκε στην εκπαίδευση ως καθηγητής Μαθηματικών. Συνεργάστηκε με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (στη συγγραφή Προγραμμάτων Σπουδών & σχολικών βιβλίων και σε άλλα εκπαιδευτικά θέματα). Εργάστηκε επίσης στη Βαρβάκειο Σχολή, και συνέχισε ως Σχολικός Σύμβουλος. Για το πνευματικό του έργο, έχει τιμηθεί από τον Δήμο Κορινθίων. Το δοκίμιό του για τον Οδυσσέα Ελύτη έλαβε κρατική διάκριση, ενώ το ποίημα «Φανταστική Γεωμετρία» περιελήφθη στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ τάξης του Γυμνασίου.

Έργα του Δημήτρη Γαβαλά:

Ποίηση

Σπουδές. Αθήνα, 1973.
Μετάβαση στο Όριο. Αθήνα, 1974.
Ανέλιξη. Αθήνα, 1975.
Δήλος. Αθήνα, 1976.
Εσωτερική Αιμομιξία. Αθήνα, 1977.
Η Πάλη με το Άρρητο. Αθήνα, 1978.
Ελεγείο. Αθήνα, 1979.
Τα Εξωστρεφή. Αθήνα, 1980.
“Η Του Μυστικού Ύδατος Ποίησις“. Αθήνα 1983.
Το Πρόσωπο της Ευτυχίας. Κώδικας, Αθήνα, 1987.
Απλά Τραγούδια για έναν Άγγελο. Κώδικας, Αθήνα, 1988.
Φωτόλυση. Κώδικας, Αθήνα, 1989.
Ακαριαία. Κώδικας, Αθήνα, 1994.
Σύμμετρος Έρωτας Ή Τα Πρόσωπα του Αγγέλου. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1996
Άγγελος Εσωτερικών Υδάτων. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1998.
Το Λάμδα του Μέλλοντος. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003.
Ποιήματα 1973-2003: Επιλογή. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2004.
Ου Παντός Πλειν. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2006.
Στη Σιωπή του Νου. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2013.
Δίχως Μαγνητόφωνα Φωνόγραφους Δίσκους και Μαγνητοταινίες. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2016.

Δοκίμιο

Η Εσωτερική Διαλεκτική στη «Μαρία Νεφέλη» του Οδυσσέα Ελύτη. Κώδικας, Θεσσαλονίκη, 1987. (σσ. 94).
Ψυχο-Κυβερνητική και Πολιτική: Αναλυτική Θεώρηση του Πολιτικού Φαινομένου. Κώδικας, Αθήνα, 1989. (σσ. 40).
Αισθητική και Κριτική Θεωρία των Αρχετύπων: Θεωρητικά Κείμενα και Εφαρμογές. Κώδικας, Αθήνα, 1999. (σσ. 202).

Μετάφραση – Εισαγωγή – Σχόλια
Nicoll, M. Ψυχολογικά Σχόλια στη Διδασκαλία του Γκουρτζίεφ. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 1997. (σσ. 96).


Επιστημονικά Βιβλία

Πρότυπα και Χαρακτήρας Κυβερνητικών Συστημάτων: Συμβολή στη Θεωρητική Κυβερνητική – Ένα Μαθηματικό Μοντέλο. Πάτρα, 1977 και Αθήνα, 1993 . (Διδακτορική Διατριβή). (σσ. 250).
Η Θεωρία Κατηγοριών ως Υποκείμενο Πλαίσιο για τη Θεμελίωση και Διδακτική των Μαθηματικών: Συστημική Προσέγγιση της Εκπαίδευσης. Πάτρα, 2000. (Διδακτορική Διατριβή). (σσ. 350).
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 1: Μη-συμβατική Ανάλυση, Ασαφή Σύνολα, Η έννοια της Μη-διακριτότητας. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2005. (σσ. 190).
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 2: Πρώτη Μύηση στη Θεωρία Κατηγοριών. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2006. (σσ. 330).
Το Αρχέτυπο του Τυχερού Παιχνιδιού: Για την Τύχη, τη Μαντική και τη Συγχρονότητα Σύμφωνα με τις Απόψεις των C. G. Jung και M.- L. von Franz. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2006. (σσ. 280). (Σε συνεργασία).
On Number’s Nature. Nova Publishers, NY, 2009 (pp. 70).
Συστημική: Σκέψη και Εκπαίδευση – Συμβολή στο Ζήτημα της Εκπαίδευσης. Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2011. (σσ. 310).
Αρχετυπικές Μορφογενέσεις. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2012.
Θέματα από τα Σύγχρονα Μαθηματικά 3: Για τη Φύση του Αριθμού. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2012. (σσ. 360).
Αρχέτυπο: Η Εξέλιξη μιας Σύλληψης στον Τομέα της Γνώσης. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2015. (σσ. 320).
Κυβερνητική: Αναζητώντας την Ολότητα. Εκδόσεις 3 4 5, Αθήνα, 2016. (σσ. 400).

Κρατικά Σχολικά Βιβλία
Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Α΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1997.
Μαθηματικά Θετικής Κατεύθυνσης για τη Β΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1998 – 2015.
Λογική: Θεωρία και Πρακτική για τη Γ΄ Τάξη Λυκείου. (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1999-2015.
Οδηγίες για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στο Γυμνάσιο και το Λύκειο (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1998 – 2008.
Μιγαδικοί Αριθμοί. Κεφάλαιο στο: Μαθηματικά Θετικής Κατεύθυνσης για τη Γ΄ Τάξη Λυκείου (Σε συνεργασία). ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1999-2015.



Δημοσίευσε επίσης πλήθος άρθρων σε εφημερίδες και περιοδικά για θέματα εκπαίδευσης, πολιτικής, λογοτεχνίας κτλ.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.