Η νέα ποιητική συλλογή της Ελένης Θεοχάρους Η Έβδομη Σφραγίδα συνιστά ένα έργο υψηλής ποιητικής θερμοκρασίας, σμιλεμένο με πένθος, σπαραγμό και μιαν αμείλικτη μνήμη που δεν επιτρέπει παρηγοριά. Στις σελίδες του, ο αναγνώστης καλείται να κατέλθει σε ένα σκοτεινό τοπίο της ιστορίας και της ψυχής, μια περιπλάνηση ανάμεσα σε χαμένες πατρίδες, ερειπωμένες ταυτότητες, πένθη που δε στεγνώνουν και ενοχές που μεταλλάσσονται σε λυρική καταγγελία.

Η συλλογή αρθρώνεται μέσα από το εμβληματικό σχήμα των επτά σφραγίδων, φέρνοντας στη μνήμη την Αποκάλυψη του Ιωάννη, όχι μόνο ως θεολογική ή μυθολογική αναφορά, αλλά ως υπαρξιακή συνθήκη. Οι ποιητικές ενότητες λειτουργούν σαν σπασμένα κρύσταλλα μνήμης, κάθε ποίημα κι ένα ράγισμα στον καθρέφτη της Ιστορίας, με το βλέμμα να καθρεφτίζεται σε θραύσματα από προσφυγιά, χαμένες πατρίδες, πολέμους, ηττημένες ιδεολογίες, παλιούς έρωτες, και κυρίως, στη Μάνα, με όλα τα πρόσωπα που εκείνη φέρει: μητέρα, πατρίδα, παρελθόν, ρίζες, θυσία.

Το ύφος της Θεοχάρους είναι πυκνό, απαιτητικό, σχεδόν στιγματισμένο από την τραγική της εμπειρία. Δεν προσφέρει ανάπαυλα ή ρυθμική κανονικότητα· γράφει με αιχμηρές εικόνες, με μια γλώσσα που ξεγυμνώνει την πραγματικότητα και δεν φοβάται το βαρύ ή το υπερβολικό. Οι λέξεις γίνονται σώματα που αιμορραγούν: τα χέρια μου γίνονταν γυαλόχαρτο και βγάζαν αγκάθια, έβγαλε λέπια το δερματόστιγμα, ηττημένη και παραδομένη φλογίτσα – φράσεις που κουβαλούν ένα βιωματικό φορτίο απτό, σχεδόν σωματικό. Ο ποιητικός της λόγος δεν ρέπει ποτέ προς την εξιδανίκευση· ακόμα και η ερωτική μνήμη είναι ποτισμένη με την πίκρα του ανεκπλήρωτου ή του προδομένου.

Η Θεοχάρους συνθέτει μια σύγχρονη μυθολογία, υφαίνοντας με τρόπο οργανικό την ιστορική με την προσωπική τραγωδία, χωρίς να υποπίπτει στον διδακτισμό. Αναφέρεται στην Αρμενία, στη Θεσσαλία, στη Βηθλεέμ, στη Δυτική Όχθη, στην Κιλικία, στην Παλαιστίνη, αλλά και στην ίδια την Κύπρο, σαν να κρατά έναν άτλαντα χαμένων εδαφών που κατοικούνται πλέον μόνο από φωνές και σκιές. Ο Ιβάν, η Μάνα, ο Ελπήνωρ, η γυναίκα καθισμένη επί το Θηρίον, είναι πρόσωπα ή μορφές που μεταπλάθονται ποιητικά σε σύμβολα· άλλοτε ως απώλεια, άλλοτε ως κάλεσμα επιστροφής ή ως σφραγίδες στο σώμα της ποιήτριας.

Αξιοσημείωτη είναι η ικανότητά της να ενορχηστρώνει έναν λόγο μεταξύ λειτουργικού και αποκαλυπτικού, χωρίς να εγκλωβίζεται σε ρητορικά σχήματα ή σε κενές μεγαλοστομίες.

Ωστόσο, η ίδια αυτή εκφραστική πυκνότητα, ενώ αποτελεί μεγάλη αρετή του βιβλίου, μπορεί να λειτουργήσει και ως πρόκληση για τον αναγνώστη. Η Θεοχάρους δεν απλοποιεί ούτε αποσαφηνίζει· απαιτεί γνώση, εμπειρία. Αυτή η συνειδητή απουσία προσβασιμότητας για τον αμύητο ή επιφανειακό αναγνώστη είναι ενδεικτική της σοβαρότητας του έργου, αλλά ταυτόχρονα ίσως σταθεί φραγμός στη διάχυσή του σε ένα ευρύτερο κοινό.

Η Έβδομη Σφραγίδα είναι, εν τέλει, ένα σύγχρονο ποιητικό μοιρολόι και ταυτόχρονα μια ελεγεία για την ταυτότητα, τη γυναικεία ύπαρξη, το σώμα, τη μητέρα-πατρίδα, τη βία, τη σιωπή. Με γραφή που δεν φοβάται την πληγή, αλλά την διεκδικεί, η Ελένη Θεοχάρους κατορθώνει να μετατρέψει το προσωπικό σε συλλογικό τραύμα, δίχως να χάνει τη λεπτομέρεια της ατομικής απώλειας. Μέσα από στίχους που μοιάζουν να έχουν χαραχτεί πάνω σε πέτρα, η ποίησή της επιμένει να θυμίζει, να οδύρεται, να κατηγορεί, να θρηνεί και τελικά, ίσως, να συγχωρεί. Ή, τουλάχιστον, να επιβιώνει.

Βιογραφικό
Η Ελένη Θεοχάρους είναι ιατρός-παιδοχειρουργός, πολιτικός και λογοτέχνις. Διετέλεσε βουλευτής και ευρωβουλευτής της Κυπριακής Δημοκρατίας και καθηγήτρια πανεπιστημίου. Συνέγραψε πολλά πολιτικά, επιστημονικά και λογοτεχνικά βιβλία. Τιμήθηκε δύο φορές με το Πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποιήσεως για τις ποιητικές συλλογές της «Ποιητική Πράξη και Πολιτική Σύμπραξη» (1991) και «Οι Μεγάλοι Τρίτοι» (1999). Έχει συμμετάσχει σε συλλογικές εκδόσεις μεταφρασμένων ποιημάτων στα ρωσικά, τούρκικα, αγγλικά, σέρβικα, ιταλικά και ισπανικά. Έργα της έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες Κυπρίων ποιητών.