«…εξόριστε Ποιητή, στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;

-Βλέπω τα έθνη, άλλοτες αλαζονικά, παραδομένα στη σφήκα και στο ξινόχορτο.
-Βλέπω τα πελέκια στον αέρα σκίζοντας προτομές Αυτοκρατόρων και Στρατηγών.
-Βλέπω τους εμπόρους να εισπράττουν σκύβοντας το κέρδος των δικών τους πτωμάτων.
-Βλέπω την αλληλουχία των κρυφών νοημάτων.

[…]
Λείψανα παλιών άστρων και γωνιές αραχνιασμένες τα’ ουρανού σαρώνοντας η καταιγίδα που θα γεννήσει ο νους του ανθρώπου. Αλλά πριν, ιδού, θα περάσουν γενεές το αλέτρι τους πάνω στη στέρφα γης. Και κρυφά θα μετρήσουν την ανθρώπινη πραμάτεια τους οι Κυβερνήτες κηρύσσοντας πολέμους…»
«Άξιον Εστί», Ανάγνωσμα Έκτο, ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΝ
Οδυσσέας Ελύτης

Ήταν Αύγουστος του 1945 όταν δύο ατομικές βόμβες, με διαφορά τριών ημερών,  κατέστρεφαν τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι προκειμένου οι ΗΠΑ να αναγκάσουν τους Ιάπωνες να συνθηκολογήσουν. Χρειάστηκε να περάσουν 40 χρόνια, πολλές διαμαρτυρίες και συγκεντρώσεις εναντίον των πυρηνικών, αρκετοί ηγέτες σε ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση, για να γίνει ένα μεγάλο βήμα αφοπλισμού των υπερδυνάμεων.
Ήταν 11 Οκτωβρίου του 1986, όταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ρόναλντ Ρέιγκαν,  και ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, συναντώνται στο Ρέικιαβικ της Ισλανδίας με αντικείμενο συζήτησης τα πυρηνικά.

Η σύνοδος κορυφής εκείνη έχει μείνει στην Ιστορία ως μια- σχεδόν- επιτυχημένη προσπάθεια των ηγετών των πυρηνικών δυνάμεων να συμφωνήσουν στην πλήρη εξάλειψη των πυρηνικών όπλων. Ως εκ τούτου, το Ρέικιαβικ έχει γίνει σύμβολο- παράδειγμα ότι ο πυρηνικός αφοπλισμός είναι εφικτός εφόσον οι πολιτικοί ηγέτες έχουν το θάρρος να λάβουν μια τέτοια απόφαση και να σπάσουν τη γραφειοκρατική πολιτική και τον λαβύρινθο των ακραίων θεωριών για πυρηνική ισορροπία.
Ο Τζορτζ Σουλτς, τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής, υπενθύμισε ότι η κατάσταση ήταν εξαιρετικά μοναδική επειδή στο Ρέικιαβικ βρέθηκαν δύο ηγέτες που πίστευαν με πάθος στον πυρηνικό αφοπλισμό.
Ωστόσο, εκείνη την εποχή, η σύνοδος κορυφής θεωρήθηκε αποτυχημένη λόγω κακής προετοιμασίας και μιας χαοτικής διαδικασίας διαπραγμάτευσης.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Ρέιγκαν και ο Γκορμπατσόφ έδωσαν, μάλλον, ελάχιστη προσοχή σε μια παράμετρο που ήταν ίσως και η πιο θεμελιώδης: ενώ η Σοβιετική Ένωση πρότεινε την πλήρη εξάλειψη όλων των στρατηγικών επιθετικών όπλων σε 10 χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδίωξαν να εξαλείψουν μόνο τους βαλλιστικούς πυραύλους, αφήνοντας τα αεροσκάφη με πυρηνικά όπλα εκτός του πεδίου εφαρμογής. Η αμερικανική πρόταση θεωρήθηκε από τους εκπροσώπους του σοβιετικού στρατού ως εντελώς απαράδεκτη.
Η συζήτηση για σοβαρές μειώσεις των πυρηνικών όπλων (πλήρης εξάλειψη όλων των στρατηγικών όπλων και όλων των βαλλιστικών πυραύλων) ήταν καταδικασμένη σε αποτυχία. Οι δύο χώρες απλώς δεν ήταν ακόμη έτοιμες να λάβουν μια τόσο θεμελιώδη απόφαση. Η σύνοδος κορυφής βοήθησε, ωστόσο, στην επίλυση ορισμένων πρακτικών ζητημάτων.
Οι συνομιλίες σταμάτησαν την τελευταία στιγμή, αλλά η πρόοδος που είχε επιτευχθεί τελικά οδήγησε στη Συνθήκη για τα Πυρηνικά Μεσαίου Βεληνεκούς στις 8 Δεκεμβρίου του 1987 μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης.

Η ελπίδα φώλιαζε στις ανθρώπινες ψυχές μετά από 40 χρόνια. Η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι θα έμεναν ως κακές αναμνήσεις, να θυμίζουν πόσο άγριος μπορεί να γίνει ο άνθρωπος. Ωστόσο, τον Οκτώβριο του 2018 ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεση της χώρας του να αποχωρήσει από την Συνθήκη. Κατά την άποψη της αμερικανικής κυβέρνησης, η Ρωσία παραβιάζει τους όρους της Συνθήκης. Τον Δεκέμβριο ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο απέστειλε τελεσίγραφο στη Μόσχα απαιτώντας απ΄αυτή να επανέλθει εντός 60 ημερών στην τήρηση των όρων της συμφωνίας. Η ισχύς της τελεσιγραφικής απαίτησης των ΗΠΑ έληγε στις 2 Φεβρουαρίου, και ήδη από την 1η Φεβρουαρίου ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι αναστέλλει τις δεσμεύσεις της Ουάσιγκτον ως προς την Συνθήκη INF. Στις 2 Φεβρουαρίου ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοινώνοντας ότι θα υπάρξει ανάλογη απάντηση, δήλωσε ότι αναστέλλει την συμμετοχή της χώρας του στην Συνθήκη INF.
Τα πυρηνικά επανέρχονται στη ζωή μας ως σταθερή απειλή. Το χρονικό διάστημα αυτό άλλες χώρες, εκτός Δύσης, έχουν αναπτύξει πυρηνικά προγράμματα απειλώντας την παγκόσμια ειρήνη.
Οι χώρες με πυρηνικά προγράμματα πραγματοποιούν δοκιμές από την αρχή σχεδόν της χρήσης τους μολύνοντας το περιβάλλον, το έδαφος και το υπέδαφος, τη θάλασσα και τον αέρα, μετατρέποντας σε νεκρές ζώνες τις περιοχές των δοκιμών τους.
Το δράμα είναι ότι ο άνθρωπος που έβγαλε την Αμερική από την Συνθήκη INF είναι αυτός που έδωσε και την εντολή να ξαναρχίσει η χώρα τις πυρηνικές δοκιμές.
Σε μια ιστορική στροφή πυρηνικής πολιτικής που βάζει τέλος σε ένα μορατόριουμ 33 χρόνων και δεν αποκλείεται να επαναπυροδοτήσει μια κούρσα εξοπλισμών μεταξύ των παγκόσμιων υπερδυνάμεων, ο Ντόναλντ Τραμπ έδωσε εντολή επανεκκίνησης των δοκιμών πυρηνικών όπλων στο αμερικανικό Πεντάγωνο.

Ο εφιάλτης του πυρηνικού ολέθρου – ο οποίος στην πραγματικότητα δεν είχε φύγει και ποτέ – επιστρέφει δυναμικά, την ώρα μάλιστα που ο κόσμος δοκιμάζεται από σοβαρές πολεμικές αναμετρήσεις. Δεν ξέρουμε πραγματικά πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Επιπλέον, δεν γνωρίζουμε τι θα συμβεί εάν «λειτουργήσει» ο παράγοντας «ανθρώπινο λάθος».

Ο Τραμπ έκανε την αιφνιδιαστική ανακοίνωση στο Truth Social ενώ βρισκόταν στο ελικόπτερο Marine One, καθ’ οδόν για τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Σι, στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας.
«Δεν είχα άλλη επιλογή», επιχειρηματολόγησε ο Αμερικανός πρόεδρος, επικαλούμενος τις δοκιμές όπλων ικανών να φέρουν πυρηνικές κεφαλές «από άλλες χώρες», εννοώντας τη Ρωσία και την Κίνα.

Όπως είπε, έδωσε εντολή στο Πεντάγωνο να δοκιμάσει το πυρηνικό οπλοστάσιο των ΗΠΑ σε «ίση βάση» με άλλες πυρηνικές δυνάμεις.

Πρόκειται για επίδειξη αμερικανικής ισχύος που θα επαναφέρει στη συλλογική μνήμη μέρες Ψυχρού Πολέμου; Ή για μια πρακτική κίνηση «αποτίμησης» του πυρηνικού οπλοστασίου των ΗΠΑ;

Το Reuters επιχειρεί – κι εμείς διαβάζουμε –  μια αναδρομή στην πυρηνική ιστορία της ανθρωπότητας, καταγράφοντας τις πυρηνικές δυνάμεις και εξηγώντας τους λόγους του 33χρονου «παγώματος» των πυρηνικών δοκιμών.

Η πυρηνική εποχή

Οι Ηνωμένες Πολιτείες άνοιξαν την πυρηνική εποχή τον Ιούλιο του 1945, με τη δοκιμή μίας ατομικής βόμβας 20 κιλοτόνων στο Αλαμογκόρντο του Νέου Μεξικού. Λίγες ημέρες μετά, στις 6 και τις 9 Αυγούστου, ρίπτονταν οι πρώτες ατομικές βόμβες στις πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι που εξανάγκασαν την Ιαπωνία σε συνθηκολόγηση.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, η τότε Σοβιετική Ενωση έπαιρνε τη σκυτάλη, με την έκρηξη της πρώτης της πυρηνικής βόμβας, τον Αύγουστο του 1949.

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη, κατά τη διάρκεια των πέντε δεκαετιών μεταξύ του 1945 και της Συνθήκης για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών (CTBT) του 1996, πραγματοποιήθηκαν πάνω από 2.000 πυρηνικές δοκιμές – εκ των οποίων οι 1.032 από τις Ηνωμένες Πολιτείες και οι 715 από τη Σοβιετική Ενωση.

Η Βρετανία έχει πραγματοποιήσει 45 δοκιμές, η Γαλλία 210 και η Κίνα 45.

Από το 1996, χρονιά υπογραφής της CTBT, έως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 10 πυρηνικές δοκιμές. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη, δύο από αυτές έχει διεξαγάγει η Ινδία, το 1998, άλλες δύο το Πακιστάν επίσης το 1998, και τις υπόλοιπες η Βόρεια Κορέα (τα έτη 2006, 2009, 2013, 2016 δις και 2017).

Η τελευταία δοκιμή των Ηνωμένων Πολιτειών έγινε το 1992, της Κίνας και της Γαλλίας το 1996 και της Σοβιετικής Ενωσης το 1990. Η Ρωσία, η οποία κληρονόμησε το μεγαλύτερο μέρος του σοβιετικού πυρηνικού οπλοστασίου, δεν έχει πραγματοποιήσει ποτέ τέτοια δοκιμή.
Την περασμένη εβδομάδα, η Ρωσία πραγματοποίησε πυρηνικές ασκήσεις, ενώ  έχει δοκιμάσει έναν πυρηνοκίνητο πύραυλο κρουζ και μια πυρηνοκίνητη τορπίλη. Υποστηρίζει ότι δεν έχει δοκιμάσει ποτέ ωστόσο πυρηνική κεφαλή.

Γιατί τερματίστηκαν οι πυρηνικές δοκιμές;

Εν μέσω διογκούμενων ανησυχιών για τις (χερσαίες, υπεδάφιες και υποθαλάσσιες) επιπτώσεις των πυρηνικών δοκιμών, υπογράφηκε το 1996 η διεθνής συνθήκη που απαγόρευε σε κάθε χώρα την οποιαδήποτε πυρηνική δοκιμή, είτε για στρατιωτικούς είτε για πολιτικούς σκοπούς.

Οι θιασώτες της αντιπυρηνικής εκείνης συνθήκης υποστηρίζαν πως, περιορίζοντας την «κούρσα» των πυρηνικών δοκιμών που είχε προκαλέσει ο Ψυχρός Πόλεμος, θα μπορούσαν να αποκλιμακωθούν οι εντάσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας.

Επιπλέον, ο αντίκτυπος των δοκιμών της Δύσης στον Ειρηνικό και αυτών της Σοβιετικής Ενωσης στο Καζακστάν και στην Αρκτική ήταν σημαντικός τόσο για το περιβάλλον όσο και για τους ανθρώπους. Σύμφωνα με ειδικούς και ακτιβιστικές οργανώσεις, εκατομμύρια άνθρωποι τόσο στον Ειρηνικό όσο και στο Καζακστάν είδαν τις εκτάσεις τους να μολύνονται από τις πυρηνικές δοκιμές και αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας εδώ και δεκαετίες.

Η CTBT υπογράφηκε από τη Ρωσία το 1996 και επικυρώθηκε το 2000. Αντιστοίχως, οι ΗΠΑ υπέγραψαν τη συμφωνία το 1996, αλλά δεν την επικύρωσαν ποτέ.
Το 2023, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, ανακάλεσε επισήμως την επικύρωση της CTBT από τη Ρωσία, ευθυγραμμιζόμενος στο καθεστώς χρόνων των ΗΠΑ.

Γιατί επανέρχονται τώρα;

Η επαναφορά των πυρηνικών δοκιμών θεωρείται από τους αναλυτές ως μέσο συλλογής πληροφοριών για τα όπλα που δοκιμάζονται ή αποστολής ενός μηνύματος.

Οι δοκιμές παρέχουν στοιχεία για τη λειτουργία και τις δυνατότητες κάθε νέου πυρηνικού όπλου – και, ασφαλώς, για το αν τα παλαιότερα όπλα εξακολουθούν να λειτουργούν.

Το 2020, η Washington Post μετέδωσε πως η κυβέρνηση Τραμπ είχε συζητήσει το ενδεχόμενο διεξαγωγής πυρηνικής δοκιμής. Από τον Μπαράκ Ομπάμα και μετά, όλοι οι Αμερικανοί πρόεδροι έχουν συνταχθεί υπέρ των σχεδίων εκσυγχρονισμού του αμερικανικού πυρηνικού οπλοστασίου – η συντήρηση και η αναβάθμιση του οποίου αποτιμάται σε σχεδόν 1 τρισ. δολάρια την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, εκτός από την παροχή τεχνικών δεδομένων, η εκάστοτε δοκιμή μπορεί να εκληφθεί από τη Ρωσία και την Κίνα ως μια επίδειξη στρατηγικής ισχύος των ΗΠΑ.

Ο Πούτιν έχει προειδοποιήσει επανειλημμένως πως στην περίπτωση επανεκκίνησης του αμερικανικού προγράμματος δοκιμών, θα ακολουθήσει και η Μόσχα. Σύμφωνα με τον Πούτιν, έχει ήδη ξεκινήσει ένας παγκόσμιος πυρηνικός αγώνας εξοπλισμών.

Ποιοι διαθέτουν πυρηνικά – και πόσα

Ο ακριβής αριθμός των πυρηνικών κεφαλών που διαθέτει κάθε χώρα είναι απόρρητος. Ωστόσο, σύμφωνα με τη Federation of American Scientists (σ.σ.: FAS, ένα αμερικανικό think tank παγκόσμιας πολιτικής), η Ρωσία διαθέτει συνολικά περίπου 5.459 πυρηνικές κεφαλές, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν περίπου 5.177. Σε αυτούς τους αριθμούς περιλαμβάνονται οι πυρηνικές κεφαλές που έχουν αναπτυχθεί, αποθηκευτεί και αποσυρθεί. Ελαφρώς διαφοροποιημένοι είναι οι αριθμοί της Ενωσης Ελέγχου Οπλων (Arms Control Association) με έδρα την Ουάσιγκτον, που αποτιμά στις 5.225 πυρηνικές κεφαλές το αμερικανικό απόθεμα και στις 5.580 το ρωσικό.
Τα παγκόσμια αποθέματα πυρηνικών κεφαλών έφτασαν στο απόγειό τους το 1986 με πάνω από 70.000 κεφαλές –εκ των οποίων οι περισσότερες σε Σοβιετική Ενωση και Ηνωμένες Πολιτείες–, ωστόσο, έκτοτε, έχουν μειωθεί σε περίπου 12.000, οι περισσότερες από τις οποίες εξακολουθούν να βρίσκονται στη Ρωσία και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Κίνα είναι η τρίτη μεγαλύτερη πυρηνική δύναμη με 600 κεφαλές, η Γαλλία με 290, το Ηνωμένο Βασίλειο με 225, η Ινδία με 180, το Πακιστάν με 170, το Ισραήλ με 90 και η Βόρεια Κορέα με 50, σύμφωνα με τη FAS.

Η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα προχωρούν σε σημαντικό εκσυγχρονισμό των πυρηνικών οπλοστασίων τους.

Φόβοι και ενστάσεις

Η πολιτική για τα πυρηνικά όπλα, που μέχρι πρότινος θεωρείτο ένα ξεχασμένο κατάλοιπο του Ψυχρού Πολέμου, επανέρχεται γοργά στο προσκήνιο, εν μέσω επανειλημμένων πυρηνικών απειλών της Ρωσίας, μεσούντος του πολέμου στην Ουκρανία.
«Η επανέναρξη του προγράμματος πυρηνικών δοκιμών των ΗΠΑ θα μπορούσε να είναι μία από τις πιο σημαντικές πολιτικές ενέργειες που θα αναλάβει η κυβέρνηση Τραμπ – μια δοκιμή των ΗΠΑ θα μπορούσε να πυροδοτήσει ένα ανεξέλεγκτο τσουνάμι εξελίξεων, με άλλες χώρες να ανταποκρίνονται ενδεχομένως με δικές τους πυρηνικές δοκιμές, αποσταθεροποιώντας την παγκόσμια ασφάλεια και επιταχύνοντας μία νέα κούρσα εξοπλισμών», προειδοποιούσαν οι ειδικοί σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο στο Bulletin of Atomic Scientists.

«Ο στόχος της διεξαγωγής μιας ταχείας πυρηνικής δοκιμής επί της ουσίας είναι πολιτικός, όχι επιστημονικός. Θα έδινε στη Ρωσία, στην Κίνα και σε άλλες πυρηνικές δυνάμεις το ελεύθερο να ξαναρχίσουν τα δικά τους προγράμματα πυρηνικών δοκιμών, ουσιαστικά χωρίς πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις».

Οσον αφορά τις ΗΠΑ, σύμφωνα με το Associated Press, οποιαδήποτε μελλοντική δοκιμή των ΗΠΑ θα πραγματοποιηθεί πιθανότατα στη Νεβάδα, στις ειδικές εγκαταστάσεις δοκιμών. Ωστόσο, θα απαιτηθούν χρόνος και κόπος για προετοιμασία των εγκαταστάσεων, δεδομένου ότι έχουν περάσει πάνω από τρεις δεκαετίες από την τελευταία δοκιμή.

Όλα όσα επισημαίνει το Reuters είναι η πραγματικότητα που διαμορφώνεται ως επίδειξη ισχύος στην χειρότερη εποχή για τα κράτη. Την ώρα που οι οικονομίες παραπαίουν, οι κυβερνήσεις αναλαμβάνουν να τρομοκρατούν η μία την άλλη με πυρηνικές δοκιμές. Επαναφέρουν στη μνήμη μας το «δίκιο του ισχυρού», όποιος έχει τη δύναμη, έχει και το δίκιο. Και δύναμη λογαριάζεται η πυρηνική ισχύς. «Μπορώ να σε εξαφανίσω!» κι εφόσον έχω τέτοια δύναμη, πρέπει να με υπακούς, αλλιώς θα πατήσω το κουμπί. Γλιτώσαμε για λίγο τα εδάφη, τις θάλασσες… σχεδόν, τις λίμνες και τα ποτάμια, μέχρι εδώ ήταν. Τα «ατυχήματα» του Τσερνόμπιλ και της Φουκοσίμα θα μοιάζουν τίποτα μπροστά σε ενδεχόμενο «λάθος» μιας δοκιμής. Είμαστε πιασμένοι στα νύχια των γερακιών και οδηγούμαστε στη φωλιά τους. Ή κάποια τέρατα μας αιχμαλώτισαν και είναι έτοιμα να μας κατασπαράξουν. Και τα τέρατα είμαστε εμείς οι ίδιοι. Εμείς θέλουμε να καταστραφούμε. Γιατί εμείς επιλέγουμε τους ηγέτες που παίρνουν τέτοιες αποφάσεις. Η ευθύνη είναι των λαών που ενώ γνωρίζουν τι θα συμβεί, δεν αντιδρούν.
Η ευθύνη είναι των ηγετών που τρέφουν την αλαζονεία τους με πυρηνικά όπλα. Μιλάμε για την κλιματική αλλαγή αλλά αυτοί δεν διστάζουν να προχωρούν σε κινήσεις που επιβεβαιωμένα προκαλούν καταστροφή στο περιβάλλον και μολύνουν όχι μόνο την ατμόσφαιρα, τον υδροφόρο ορίζοντα και το έδαφός, αλλά ευθύνονται και για σοβαρές νόσους. Τα πυρηνικά είναι ο σοβαρότερος κίνδυνος για τον άνθρωπο και οι πυρηνικές δοκιμές δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια κακόγουστη επίδειξη ισχύος και μια άθλια απειλή του ενός προς τον άλλον. Οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια στην αυτοκαταστροφή μας! Ήδη χρησιμοποιούνται όπλα τα οποία είναι επιβαρυντικά για το περιβάλλον και τους ανθρώπους που ζουν στις εμπόλεμες ζώνες, ας φανταστούμε τι θα γίνει και με τη χρήση πυρηνικών! Κι αυτό δεν είναι μια αόριστη απειλή…  Είδαμε το παράδειγμα της Ουκρανίας όπου ο πρόεδρος Πούτιν απείλησε με χρήση πυρηνικών όχι μόνο την Ουκρανία, αλλά και τις Ευρωπαϊκές χώρες που την υποστηρίζουν. Δεν θέλει πολύ για να γίνει το κακό. Μια ακραία στιγμή στην οποία δεν θα συγκρατηθούν και δεν θα σκεφτούν λογικά οι αντίπαλοι και ο όλεθρος θα σκορπιστεί παντού.
Όταν το 2018 ο Τραμπ αποχώρησε από την Συνθήκη INF, ο πρώτος και τελευταίος πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, σε άρθρο του στην εφημερίδα Vedomosti με τίτλο «στον πυρηνικό ανταγωνισμό δεν θα υπάρξουν νικητές» επικρίνει τις Ηνωμένες Πολιτείες για την απόφαση τους να αποχωρήσουν από τη Συνθήκη για την Κατάργηση των πυρηνικών όπλων Μεσαίου και Μικρού Βεληνεκούς (INF), εκφράζοντας την ανησυχία του για την τύχη που μπορεί να έχει η εν λόγω Συνθήκη. «Κι εγώ ανησυχώ επίσης, όχι μόνο επειδή τον Δεκέμβριο του 1987 υπέγραψα τη Συνθήκη αυτή με τον Αμερικανό πρόεδρο Ρόναλντ Ρίγκαν. Σε αυτά που συντελούνται , βλέπω μια ακόμη εκδήλωση επικίνδυνων καταστροφικών τάσεων στην παγκόσμια πολιτική».  Κρατάμε τον τίτλο του άρθρου: «στον πυρηνικό ανταγωνισμό δεν θα υπάρξουν νικητές.»
Και κρατάμε τα λόγια του ποιητή…
«Νυν η ταπείνωση των Θεών Νυν η σποδός του Ανθρώπου
Νυν Νυν το μηδέν
και Αιέν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας»
Άξιον Εστί
ΤΟ ΔΟΞΑΣΤΙΚΟΝ
Οδυσσέας Ελύτης