You are currently viewing Χαρίκλεια Βασιλείου: Η BEAT ως πρόκληση της ύπαρξης σε ρυθμό BLUES

Χαρίκλεια Βασιλείου: Η BEAT ως πρόκληση της ύπαρξης σε ρυθμό BLUES

Η Beat ως καλλιτεχνικό ρεύμα εμφανίστηκε στην καλλιτεχνική σκηνή του San Francisco της Καλιφόρνια την δεκαετία του πενήντα. Ο πυρήνας των συγγραφέων που την ανέπτυξε και την διέδωσε ως στάση ζωής, καλλιτεχνική έκφραση και φιλοσοφική αναζήτηση, αποτελείτο από τον Α. Γκίνσμπεργκ, Τζακ Κερουακ, Ο.Μπάροουζ, Γ.Κόρσο, Φερλινγκέτι.
Η Beat, καθώς στην τέχνη δεν υπάρχει παρθενογένεση, προέρχεται από τη μήτρα των Hipsters κίνημα αντιπολεμικό και αντικομφορμιστικό, καθώς γενικότερα από τις συναντήσεις των Undergrοound μεταπολεμικά. Στις συναντήσεις τους επέλεγαν μικρούς χώρους υπόγειους, καφέ, βιβλιοπωλεία και μικρά θέατρα.
Το επίθετο σημαίνει χτύπημα, ρυθμός στη μουσική και προέρχεται από την αργκό των διασκεδαστών του δρόμου και των τσίρκων. Σημαίνει και επισημαίνει τον καταφρονεμένο, αδικημένο, περιθωριακό ,τον ηττημένο. Ο Κέρουακ επεξέτεινε τη σημασία του επιθέτου, και προσέδωσε μια άλλη σημασία την έννοια του ιερού, ευδαιμονικού, μακάριου. Καθώς τα πάντα είναι ιερά σύμφωνα με την φιλοσοφική του θεώρηση!
Το καλλιτεχνικό ρεύμα το οποίο εκφράστηκε μέσω διαφόρων εκφάνσεων της τέχνης, όπως εικαστικά, θέατρο, λογοτεχνία, μουσική προέταξε ως κύρια αξία την αξία της υπαρξιστικής απελευθέρωσης από τα ταμπού, τις κυρίαρχες ηθικές νόρμες την κυρίαρχη ιδεολογία του χυδαίου υλισμού και της ψευδαίσθησης του Αμερικάνικου ονείρου. Απελευθέρωση από έναν αποστειρωμένο τρόπο ζωής. Επρόκειτο για ένα κάλεσμα απελευθέρωσης από τα στερεότυπα, τις διαστρωματώσεις του ασυνειδήτου, δια τούτο και επικεντρώθηκε ιδιαίτερα με διάφορους πειραματισμούς στην διερεύνηση του Νου: από τις ψυχοτρόπες ουσίες, τις επιδράσεις των μουσικών συχνοτήτων, των ποιητικών νοημάτων, τα ταξίδια στον κόσμο, τις συναντήσεις με ετερότητες, τις ατέρμονες συζητήσεις, τις διαλογιστικές πρακτικές, έως τον πολιτικό ακτιβισμό. ‘Αλλωστε περιελάμβανε στους κόλπους του διάφορες συνιστώσες ( πολιτικές και αντιρατσιστικές των εξεγερμένων μαύρων, κινήσεις κατά του έμφυλου και σεξιστικού ρατσισμού, των κοινωνικών ανισοτήτων, κομμουνιστικές, φιλοσοφικές της Ανατολής, και του αθειστικού υπαρξισμού καθώς και των υπερφυσικών αναζητήσεων). Εν ολίγοις επρόκειτο για μία δημιουργική σύζευξη της Ανατολίτικής φιλοσοφίας του Βουδισμού με τον Δυτικό αθεϊστικό υπαρξισμό. Όπου η Ανατολή συναντάει τη Δύση!
Οι κύριες επιδράσεις που δέχτηκαν ήταν από τον μεγάλο Αμερικανό ποιητή Ουόλτ Ουίτμαν, τον Ουίλιαμ Μπλεικ, Χεμιγκγουέι, Χενρι Μίλλερ, Μπρεχτ, Μαγιακόφσκι, ΕΑ Πόε, καθώς από του αρχαίους Κυνικούς, Ταοϊσμό και Καμπάλα, Βουδισμό, Ζεν, αθεϊστικό υπαρξισμό του Σαρτρ και Πλωτίνο.
Έδρασαν με σφοδρότητα σε ό,τι η τέχνη καυτηρίαζε ανέκαθεν: θέματα, νοηματοδότησης της ζωής, αναζήτησης του Εαυτού, αναζήτησης του αυθεντικού ως καθολικής αξίας για τον άνθρωπο. Ανακάλυψη του «Είναι» τον αυτοκαθορισμό και την Επίγνωση της στιγμής ως τρόπο ζωής και ενσυνείδητης στάσης! Κάθε στιγμής! Η ποίησή τους είναι βιωματική και σωματική!
Λίγα λόγια για το «Ουρλιαχτό»
Ο Αλεν Γκινσμπεργκ γεννήθηκε το 1926 -3 Ιουνίου τέκνο του καλοκαιριού. Από γονείς κομμουνιστές. Ο πατέρας του τον μύησε στην ποίηση από παιδί. Ο ίδιος είχε ταλέντο στην ποιητική γραφή και πράγματι έγινε ο ποιητής της γενιάς του με το εμβληματικό ποίημα «Ουρλιαχτό» που αποτέλεσε και το Μανιφέστο του καλλιτεχνικού ρεύματος.
Το 1956 πραγματοποιεί μία στροφή στην ποίησή του προκειμένου να προσδώσει διακυμάνσεις στην εκφώνηση (επιτονισμός) να τονίσει κάποιες έννοιες και περιεχόμενα. Εφαρμόζει λοιπόν, την αρχαιοελληνική προσωδία για να εκφράσει το συναίσθημα (κυνισμό, ειρωνεία, οδύνη, ερώτημα, απορία, καταγγελία, θρήνο )και να χτίσει ένα ρυθμό και μέτρο. Επίσης σε κάθε αναπνευστική μονάδα αντιστοιχεί ένας στίχος διατηρώντας έτσι την επίγνωση της αναπνοής τον ρυθμό και το μέτρο. Την τεχνική αυτή την εφαρμόζουν οι εσωτερικές Φιλοσοφικές σχολές της Ανατολής προκειμένου να περιέλθουν τα μέλη τους σε διαλογιστική κατάσταση και έκσταση: όπως οι Σούφι, το Ζεν στα Κοάν, οι γιόγκις, στις Συναγωγές οι Εβραίοι, και ως Εβραίος την ονόμασε Εβραϊκή Βάρδιο αναπνοή. Μεταφορικά πραγματοποιείται ένας κοσμικός κύκλος- χορός ΕΡΩΣ εισπνοή, κράτημα, ΘΑΝΑΤΟΣ εκπνοή.
Το Ουρλιαχτό, χτυπήθηκε στην γραφομηχανή σε ένα απόγευμα το πρώτο μέρος υπό την επίδραση Πεγιότ. Σε ένα δεύτερο χρόνο ο ποιητής προχώρησε σε κάποιες μικρές αλλαγές χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο «που», με συχνή επανάληψη περίπου ανά στίχο, ώστε να προσδώσει έμφαση και ρυθμό. Η ποίηση του Ουρλιαχτού είναι καταιγιστική και σπαραχτική. Το πρώτο μέρος χαρακτηρίζεται ως Θρήνος ενώ το δεύτερο ως Καταγγελία.
Ο Α.Γκίνσμπεργκ στα φοιτητικά του χρόνια είχε μια έντονη αφυπνιστική εμπειρία ένα βίωμα υπερφυσικό –υπερβατικό διαβάζοντας τον Μπλέικ, που του έδωσε ένα άνοιγμα στον χώρο του Ιερού. Αυτό το βίωμα τον καθόρισε έκτοτε στις αναζητήσεις του. Συνειδητά διερεύνησε πως και με τι μέσα θα απέφευγε την διολίσθηση σε πεζολογία στην ποίησή του!
Σε συνέντευξή του τονίζει ότι η ποίησή του είναι μία χρονομηχανή που μεταφέρει το μήνυμα και φτάνει στον βυθό της ανθρώπινης εμπειρίας. Γράφει σύμφωνα με αυτό που «Είναι» και καλεί τους νέους ποιητές να πράξουν το ίδιο. Έτσι η αλήθεια δεσπόζει και κρατάει τα ηνία της αυθεντικότητας.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.