- ΥΛΙΚΟ
Η ποιήτρια, μεταφράστρια και καθηγήτρια στο Boston University Alissa Valles γεννήθηκε στο Άμστερνταμ από μητέρα Ολλανδή και πατέρα Αμερικανό. Μεγαλωμένη στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ολλανδία, σπούδασε στο UCL School of Slavonic and East European Studies στο Λονδίνο. Είναι συγγραφέας, μεταξύ άλλων, των ποιητικών συλλογών Orphan Fire (2008), Anastylosis (2014), και Hospitium (2019). Η Valles έχει εκδώσει επίσης ποίηση με το ψευδώνυμο Alissa Leigh.
Η Valles είναι επιμελήτρια και συν-μεταφράστρια του Zbigniew Herbert Collected Poems 1956–1998 (2008), καθώς και του Herbert The Collected Prose 1948–1998 (2010). Έχει συνεισφέρει στους Νέους Ευρωπαίους Ποιητές για τη γραφή (2008). Αποδέκτης πολλών βραβείων, η Valles έχει εργαστεί για το BBC, το Ολλανδικό Ινστιτούτο Πολεμικής Τεκμηρίωσης, το Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο και το La Strada International της Βαρσοβίας και έχει υπηρετήσει ως συντάκτης για το διαδικτυακό λογοτεχνικό περιοδικό Words Without Borders. Ζει στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης.
* *
Alissa Valles / Mathematician
At twenty, I got drunk on Friday nights
at the conservative students’ association.
I did analysis on beer mats with a felt pen,
sometimes continuing onto the table.
Once I won a bet with my professor; I
covered two tables and the seat of a chair.
I learned that a voice without undertones
thrown from the back of the mouth draws
a person’s attention across several rooms.
At thirty, an associate professor, I lived
with a blond girl in a sunny apartment
by a park and spent nights tracing the fits
of passion and rage in Beethoven. I tried
to explain to her my notation system
for the Pathetique, which put sequences
of notes, trills and dynamic shifts into
equations of exquisite formal elegance.
Last year, no longer a girl, she left.
I lay on the bed not crying or laughing.
I bought oranges and let them rot in the nets.
The melody that follows the tolling bells
in Debussy’s Cathedrale engloutie is
the most beautiful thing I’ve ever heard;
a sea rises again and again to drown it out.
I’m taking singing lessons to learn how
to project from the very front of the palate.
I want to express every shade of feeling.
I’ve begun to speak with a softer voice,
gentler, more alone, which is what one
should be. I bought a TV and spend nights
watching the war. I want to know how
to find an oasis of tenderness in a desert
of egotism. I see only the familiar mirages
of satisfaction, encampments of convention.
I’m now working on a symbolic language
which will enable me to elucidate all this.
* *
Alissa Valles / Μαθηματικός
Στα είκοσι μεθούσα τα βράδια της Παρασκευής
στον συντηρητικό σύλλογο φοιτητών.
Έκανα Ανάλυση σε πατακια μπύρας με μαρκαδόρο
συνεχίζοντας μερικές φορές πάνω στο τραπέζι.
Κάποτε κέρδισα ένα στοίχημα με τον καθηγητή μου.
Γέμισα δύο τραπέζια και το κάθισμα μιας καρέκλας.
Έμαθα ότι μια φωνή χωρίς χαμηλούς τόνους
πετιέται από το πίσω μέρος του στόματος, προκαλεί
την προσοχή ενός ατόμου σε πολλές αίθουσες.
Στα τριάντα, αναπληρωτής καθηγητής, έζησα
με μια ξανθιά κοπέλα σε ένα ηλιόλουστο διαμέρισμα
δίπλα σε ένα πάρκο και πέρασα νύχτες αναζητώντας τις κρίσεις
του πάθους και της οργής στον Μπετόβεν. Προσπάθησα
να της εξηγήσω το σύστημα σημειογραφίας μου
για την Pathetique, που βάζει σειρές
από νότες, τρίλιες και δυναμικές αλλαγές σε
εξισώσεις εξαίσιας τυπικής κομψότητας.
Πέρυσι, που δεν ήταν πια κορίτσι, έφυγε.
Ξάπλωσα στο κρεβάτι χωρίς να κλαίω ούτε να γελάω.
Αγόρασα πορτοκάλια και τα άφησα να σαπίσουν στο δίχτυ.
Η μελωδία που ακολουθεί τις καμπάνες που χτυπούν
στο Cathedrale engloutie του Debussy είναι
το πιο όμορφο πράγμα που έχω ακούσει ποτέ.
Μια θάλασσα υψώνεται ξανά και ξανά για να την πνίξει.
Κάνω μαθήματα τραγουδιού για να μάθω πώς
να εκφέρω από το μπροστινό μέρος του ουρανίσκου.
Θέλω να εκφράσω κάθε απόχρωση συναισθήματος.
Έχω αρχίσει να μιλάω με πιο απαλή φωνή,
πιο ήπιος, πιο μόνος, αυτό που κάποιος
πρέπει να είναι. Αγόρασα τηλεόραση και ξενυχτάω
παρακολουθώντας τον πόλεμο. Θέλω να μάθω πώς
να βρω μια όαση τρυφερότητας σε μια έρημο
εγωισμού. Βλέπω μόνο τους γνωστούς αντικατοπτρισμούς
της ικανοποίησης, κατασκηνώσεις της σύμβασης.
Τώρα δουλεύω πάνω σε μια συμβολική γλώσσα
που θα μου δώσει τη δυνατότητα να τα ξεκαθαρίσω όλα αυτά.
- ΣΧΟΛΙΑ
(i) Στα συμπυκνωμένα αλλά σαρωτικά ποιήματά της, η Valles αναζητά ένα στοιχειώδες επίπεδο ενότητας, στρέφοντας τον εαυτό, τον τόπο και την ιστορία σε μια καθαρή έρευνα. Η Valles δηλώνει ότι: «Η μελέτη γλωσσών σίγουρα συμβάλλει στην αίσθηση των ορίων της γλώσσας, αλλά σας αναγκάζει επίσης να σκεφτείτε ή να ονειρευτείτε μια πιθανή υποκείμενη ενότητα, κάποιου είδους βαθιά γραμματική, ενσωματωμένη στο μυαλό. Είμαι πολύ επιρρεπής σε μεταφορές που προέρχονται από την Chomskian θεωρία. Ταυτόχρονα, η γλώσσα είναι τόσο συνδεδεμένη με το ‘ποιοι είμαστε’ που αποτελεί ένα καλό πλαίσιο για την εξερεύνηση των ασαφειών του εαυτού μας». Εδώ εννοεί την καθολική μετασχηματιστική γραμματική του Chomsky. Η κριτική επαίνεσε το Orphan Fire ως τη «συνοπτική, γνωστική, σκληρή συλλογή», σημειώνοντας ότι η Valles προσαρμόζεται σχεδόν εξίσου καλά σε πολύ μακριούς στίχους και σε σύντομους, σε ευρωπαϊκές και αμερικανικές σκηνές. Όταν βλέπει πιο μακριά, προσαρμόζοντας αρχαίους μύθους ή αρχαίους συγγραφείς, τα ταλέντα της είναι σχεδόν απαράμιλλα.
(ii) Στο “Mathematician” η Alissa Valles διερευνά ένα χαρακτήρα που δεν είναι ασυνήθιστος στο επάγγελμα του μαθηματικού: κλειστός, επιφυλακτικός ή ακόμα και δειλός στις συναισθηματικές του συναλλαγές, περιορίζει τις ενέργειές του στη σάρωση της ζωής γύρω του για να βρει κανονικότητες. Μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να σωθούν, ρωτάει σιωπηρά η Valles, ή απλά όλα αυτά δεν συνδέονται με τον άνθρωπο;
