Ξανακοιτάζοντας τον βιωμένο χρόνο
Το πρώτο λογοτεχνικό βιβλίο της Άβρας Αυδή, 31 διηγήματα. Μια καταγραφή των μικρών και μεγάλων καθημερινών εμπειριών και συναισθημάτων, που συγκροτούν τον προσωπικό χώρο, μια ανάγκη συμπερίληψης στο παρόν της ζωής που πέρασε, μια καταβύθιση στο παρελθόν, ίσως ανάγκη να οριστεί το πλαίσιο ενός βίου που πέρασε.
Και το παιχνίδι της γραφής!
Ο χρόνος της πανδημίας, αδιάθετος χρόνος για όποιες δραστηριότητες, ο χρόνος συγγραφής των διηγημάτων. “Lockdown. Κλεισμένη στο σπίτι ενώπιος ενωπίω. Θέατρο και γραφή. Επιτέλους ήρθε η ώρα για παιχνίδια που γλυκαίνουν την ψυχή. Παίξε, λοιπόν, το παιχνίδι. Να μια καλή αρχή για το κείμενο…” Σε ώρες περιορισμού, αυτοσυγκέντρωσης και περισυλλογής η μνήμη και η γραφή , με την πολύτιμη συμβολή τους, οδηγούν στο πιο λυτρωτικό και δημιουργικό παιχνίδι. Και τότε το κείμενο προκύπτει αβίαστα .
Η συγγραφέας επινοεί μια ώριμη γυναίκα – αφηγήτρια – που με όχημα την καθημερινότητα και τη μνήμη και αρωγό τη φαντασία στοχάζεται και καταγράφει με ιδιαίτερη ευαισθησία, ενίοτε διακριτικό χιούμορ, ιστορίες και βιώματα, που όρισαν τη ζωή της, τις σχέσεις με την οικογένεια και τους φίλους, τους μαθητές της – αλλού με την ιδιότητα της εκπαιδευτικού – τη σχέση της με τη φύση πχ μια διαδρομή στο βουνό αναζωογονητική, μια πορεία στο μυστήριο της φύσης και συνάμα της ζωής, μια πορεία προς την αυτογνωσία. Ενώ ένα γεγονός γίνεται αφορμή για κινητοποίηση της μνήμης και συνακόλουθα της φαντασίας. Έτσι το τώρα ένα συνεχές με το τότε και ο χρόνος να συστέλλεται και να διαστέλλεται, χωρίς τα φυσικά του όρια, το απώτερο, το χθες, το τώρα, το μετά. Όπως ακριβώς είναι και η ζωή στην πορεία της, όταν ώριμος πια την αναστοχάζεται ο άνθρωπος και ίσως προσδιορίζει με την εμπειρία του χρόνου το αύριο. Μια συνέχεια..
” Δεν είναι στην κυριολεξία το παρελθόν που μάς εξουσιάζει, με τη βιολογική του έννοια. Είναι οι εικόνες του παρελθόντος. Συχνά τόσο πολύπλοκα δομημένες και επιλεκτικές” (George Steiner)
Πρόσωπα που πέρασαν από τη ζωή της αφηγήτριας και έχουν φύγει και που τα ανακαλεί με αφορμή κάποιο γεγονός, η μητέρα, ο πατέρας, οι φίλοι, σε συναντήσεις τρυφερές και νοσταλγικές, με τη διαβεβαίωση πως δε θα λησμονηθούν, με την παραδοχή πως η απουσία τους είναι οδυνηρή, αλλά και η ανάμνησή τους γλυκιά και επιθυμητή. Και ενώ ο θάνατος ευθύνεται για την απουσία, το ζοφερό αυτό κλίμα με το κατάλληλο σκηνικό ,τις περιγραφές, τις εικόνες, τα στιγμιότυπα, τους διαλόγους,, απαλύνει και μετατρέπεται σε μια τρυφερή νοσταλγική ανάμνηση.
Βαθύς γνώστης του λόγου η Άβρα Αυδή χρησιμοποιεί ποικιλία τεχνικών, που αναλογούν στο περιεχόμενο κάθε φορά του συγκεκριμένου διηγήματος. Πρωτοπρόσωπη και τριτοπρόσωπη αφήγηση, εσωτερικός μονόλογος, ζωντανοί διάλογοι, ελεύθερος πλάγιος λόγος, θεατρικότητα. Η ροή των γεγονότων ευθύγραμμη με αναχρονισμούς. Διακειμενικότητα με παράθεση λογοτεχνικών στοχασμών, αναφορά σε μουσικούς, μουσικά κομμάτια, εικαστικά και εγκιβωτισμός κειμένων. Ύφος ανάλαφρο, με την ανάλογη σοβαρότητα που απαιτούν τα θέματα που θίγει η συγγραφέας. Με ένα υποδόριο χιούμορ ή και ειρωνεία που κάπου γίνεται σαρκασμός και αλλού μια παιγνιώδης διάθεση. Και το αυτοαναφορικό στοιχείο διάσπαρτο με άμεσο και έμμεσο τρόπο.
Το έργο της Άβρας Αυδή, μια αυτοβιογραφία εντέλει ,με προεκτάσεις μυθοπλασίας. Με διαφορετικά πρόσωπα και προσωπεία η συγγραφέας, με ειλικρινή και έντιμο λόγο περιδιαβαίνει σε μονοπάτια της ψυχής και της ζωής, εξοικειώνεται με τον χρόνο, αποδέχεται ,ως φυσική συνέπεια, όσα αλλάζουν ή χάνονται. Και αν η γραφή είναι η συνάντηση του μέσα κόσμου με τον έξω, διαδικασία, αλλά και αποτέλεσμα εξόχως δημιουργικό,τα “Μονοπάτια” με την ιδιαίτερη γραφή της Αυδή, ωθούν τον αναγνώστη να αναζητήσει τα δικά του μονοπάτια στο δικό του παιχνίδι μνήμης και γραφής…
