Η σιωπηλή βεβαιότητα της Ράινα
Η «Ράινα» του Σωτήρη Σουλιώτη διαβάζεται σαν ένα ιδιωτικό ημερολόγιο που δεν σχεδιάστηκε ποτέ για να δει το φως της δημοσιότητας, κι όμως βρήκε τον δρόμο του προς τον αναγνώστη, σαν μπουκάλι που παραδόθηκε στη θάλασσα και τελικά ξέβρασε στην ακτή ενός άλλου ανθρώπου. Από την πρώτη σελίδα, ο Σουλιώτης δείχνει να αδιαφορεί για τη ρητορική και την περίτεχνη δεξιοτεχνία· η μέριμνά του βρίσκεται αλλού: στην καταγραφή μιας ατμόσφαιρας, μιας εσωτερικής θερμοκρασίας, που κυμαίνεται ανάμεσα στην εξομολόγηση και στην παρατήρηση.
Οι ποιητικές του κινήσεις είναι μικρές, προσεκτικές, σχεδόν χειρονομίες καθημερινές: μια ματιά από το παράθυρο, η αίσθηση ενός βραδινού αέρα, η ανάμνηση μιας παιδικής φωνής που ακούγεται αμυδρά μέσα στον χρόνο. Στη «Ράινα», ο έρωτας και η αγάπη δεν λειτουργούν ως ξεχωριστές ενότητες αλλά ως υπόγειο ρεύμα που διαποτίζει τα πάντα. Μέσα σε αυτό το ρεύμα κολυμπούν θέματα όπως η φύση, η παιδική ηλικία, η κοινωνία, η ιστορία, η δυστοπία, η επανάσταση, η φιλία —όλα δεμένα σε έναν ιστό που μοιάζει φυσικός, χωρίς καταναγκασμούς.
Η γλώσσα του Σουλιώτη κινείται με την προσοχή κάποιου που μετράει την απόσταση ανάμεσα στις λέξεις. Δεν βιάζεται· αφήνει χώρο για σιωπή, όπως αφήνεις ένα τραγούδι να πάρει ανάσα πριν από την επόμενη στροφή. Αυτή η αυτοσυγκράτηση δεν είναι αδυναμία, αλλά μέθοδος: κάθε λέξη κερδίζει το δικαίωμά της να υπάρχει. Η έκδοση της συλλογής, κομψή και ανοιχτή στον χώρο, ενισχύει αυτή την αίσθηση· οι σελίδες δεν πιέζουν τον αναγνώστη, αλλά τον προσκαλούν να σταθεί, να ξαναδιαβάσει, να μείνει λίγο παραπάνω.
Διαβάζοντας τη «Ράινα», αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι απέναντι σε κάποιον που μόλις ανακάλυψε πως μπορεί να μιλήσει, και το κάνει με την προσοχή εκείνου που ξέρει ότι οι λέξεις, αν δεν τις φροντίσεις, φθείρονται. Το αποτέλεσμα είναι μια ποιητική συλλογή που δεν καταφεύγει ποτέ σε κραυγή· αντίθετα, καλλιεργεί μια διαρκή, ήρεμη ένταση. Είναι η ένταση της στιγμής αμέσως μετά το τέλος μιας βαθιάς συζήτησης, όταν δεν χρειάζεται να ειπωθεί τίποτα άλλο —κι όμως, ξέρεις ότι όσα ειπώθηκαν θα σε συνοδεύουν για καιρό.
