2005

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

Προβλήθηκε σήμερα, 23/1/05, το «Δράκος και Τίγρης». Το έργο που ψάχναμε όλο εκείνο το καλοκαίρι και τελικά το είδαμε σε βίντεο τα ξημερώματα της 20/9/01, τέσσερις ώρες πριν πεθάνει ο ένας απ’ τους δυο μας.
Δεν ήθελα να το ξαναδώ αλλά, ψάχνοντας για ειδήσεις, έπεσα πάνω σε μια σκηνή:
Η κοπέλα μιλούσε για το κόκκινο φαρμάκι. Που πάει κατευθείαν στην καρδιά. Και αντιστρέφει την ροή του αίματος. Δεν υπάρχει αντίδοτο, είπε αυτός που τον είχε τρυπήσει μια βελόνα βουτηγμένη στο κόκκινο φαρμάκι και θα πέθαινε σε τέσσερις ώρες. Υπάρχει, είπε η κοπέλα. Όλα τα πράγματα έχουν την αντίθεσή τους.

Έκλεισα αμέσως την τηλεόραση. Τώρα, στο σκοτεινό δωμάτιο, μαύριζε ο όγκος του καλόγερου του φορτωμένου τα ρούχα μου – μια απειλητική μορφή, ακέφαλη, σκοτεινή και υπερυψωμένη δέκα πόντους από το πάτωμα.

Προσπάθησα να ξαναφέρω την ταινία στο μυαλό μου. Δεν θυμόμουν τίποτα. Ποια να ήταν η υπόθεση;

Ανακάλεσα, με δυσκολία, 2-3 εικόνες: Κάποιον να ανυψώνεται, νύχτα, μέσα σε μια ψιλή βροχή, πάνω απ’ τις στέγες. Κάποιον ν’ ανεβαίνει τοίχους και δέντρα, κρατώντας το σώμα του οριζόντιο. Κάποιον να τρέχει στο σκοτάδι, φορώντας ένα μαύρο, πλατύγυρο καπέλο, σαν να ήταν αυτό η μοναδική του στέγη στη γη.

Αυτές οι εικόνες, όμως, θα μπορούσαν – υπάρχει μια μικρή πιθανότητα – να είναι από οπουδήποτε αλλού.

Μήπως, στ’ αλήθεια, δεν το έχω δει αυτό το έργο; Κι αν δεν το έχω δει- μια έκλαμψη: μήπως, στ’ αλήθεια, δεν έχει πεθάνει ο ένας απ’ τους δυο μας;

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Μέσω ενός βιβλίου φτιάχνεις μια συσκευή επικοινωνίας κυρίως με τους νεκρούς.

Η αόρατή μου οικογένεια όλο και μεγαλώνει.

ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ

Κάθε πρωί, εξαχνώνονται ταχύτατα τα όνειρα, αφήνοντας μια πτητική, αόριστη όχληση της μνήμης.

Η ΜΝΗΜΗ

Η μνήμη μεταλλάσσει τους νεκρούς της σε άστρα σιγά – σιγά δημιουργούνται τα νεφελώματα των γαλαξιών.

Διαβάζω τα γράμματα του, κατά είκοσι δύο χρόνια πλέον, νεότερού μου πατέρα. Με ονειρεύεται.

Από τις αναμνήσεις / εντυπώσεις, σαν από εξέταση υλικού DNA, προσπαθούμε να ανασυστήσουμε τον άνθρωπο: πώς ήταν όταν φορούσε το σώμα του και ύφαινε το κουκούλι της ιστορίας του, να κρυφτεί, να μεταμορφωθεί, να πετάξει, να σταθεί, να φαγωθεί, να πιωθεί, να καταλυθεί να εξαερωθεί.

Παλιά φωτογραφία: Το νερό διαυγές. Τρία από τα δάχτυλά του διαθλώνται πίσω από το ποτήρι, έχουν ήδη ξεφύγει, το υπόλοιπο σώμα μοιάζει να βρίσκεται ακόμα στην ίδια διάσταση. Άλλα (πρωθύστερα) σημάδια: σκιά δεν υπάρχει / στο ρολόι δεν διακρίνονται οι δείχτες / απευθείας κάτω από το κάθισμα φαίνεται να ανοίγεται το στόμιο του πηγαδιού.

Ξέρει τάχα πως έχει πεθάνει και πως έξω από το δικό μου μυαλό δεν υπάρχει πια καμιά σύνδεση, ούτε δρόμος ούτε καλώδιο;

Χεράκι στο ίντερνετ: κλικ και περνάς αλλού:

Ανίδεος συνέχιζε, σαν το κομμένο άνθος να ελπίζει / από την άλλη την πλευρά / γυάλινου χρόνου, ότι ζει.

Η ΣΚΕΨΗ

Επειδή έχω ακόμα καιρό, σκέφτομαι κι άλλο.

Το πουλί μας κοιτά πάντα με το κεφάλι κυρτωμένο σε ερωτηματικό: είμαστε παράξενοι, το ζώο μας κοιτά λυπημένα: είμαστε αξιολύπητοι, το ψάρι έμφοβο απ’ τα σπάραχνα: είμαστε αδηφάγοι, ο άνθρωπος μετωπικά, για σύγκρουση: είμαστε άξιοι της τύχης μας.
Αυτό που μας καθορίζει όμως πιο πολύ απ’ όλα είναι το βλέμμα των εντόμων.
Το έντομο μας βλέπει αποσπασματικά, βλέπει μόνο κάποια ασαφή ομάδα κυττάρων μας με ασαφή χρήση και μας κάνει, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, να αισθανόμαστε γενικώς αποσπασματικοί και ασαφείς.

Άραγε έχουν ονοματοδοτηθεί όλα τα απαραίτητα, για να μπορείς να αναγνωρίσεις τα αβάφτιστα;

8 Σεπτεμβρίου: το Γενέσιον της Θεοτόκου. Πριν από 23 μέρες γιορταζόταν η Κοίμησή της. Είχε πεθάνει 23 μέρες πριν γεννηθεί. Μάλλον όλα εξαρτώνται από το πού στέκεσαι εσύ. Από τη γωνία προοπτικής.
Τόσες μέρες χρειάζεται περίπου κι ένα κοτόπουλο πτηνοτροφείου για να φτάσει από το αυγό στην πλήρη ανάπτυξη προς κατανάλωση. Μερικοί πιο αθώοι αναρωτιούνται ακόμη αν έκανε πρώτα η κότα το αυγό.

Πέθανε η κυρία Αντιγόνη. Είχε ήδη πάμπολλα κτερίσματα στον οίκο της, εν ζωή. Έκανε συλλογές από διάφορα μικροπράγματα: αλατιέρες, βεντάλιες, μινιατούρες, κουτάκια κ.λπ.

Κοίταζα από μακριά το νησί Πόρος και προσπαθούσα να θυμηθώ πόσο καιρό βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Σαν να φέρνω στη μνήμη μου ένα μισοξεχασμένο φιλμ. Ένα φιλμ φτιαγμένο απ’ όλα τα μισοξεχασμένα φιλμ που έχω δει. Δεν καταφέρνω να ξεχωρίσω ποιοι ήταν οι κακοί ποιοι οι καλοί ποιοι οι ήρωες ποιοι οι κομπάρσοι.

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Οι γάτες μου μεγάλωσαν, δεν παίζουν πια.
Εσαεί παίδες εμείς– το ανθρώπινο είδος, – παίζουμε ισόβια (χαρτιά, αθλήματα, τέχνες, επιστήμες, πολιτική, διπλωματία, πόλεμο κ.ά.). Πιθανόν, κάποιος μας ωθεί σ’ αυτό. Πιθανόν για να ασκήσουμε κάποιες δεξιότητες που θα μας χρειαστούν στην αιωνιότητα.
Εμένα μ’ άρεσαν ανέκαθεν τα μοναχικά παιχνίδια. Να συναρμολογώ λέξεις. Ή χρώματα. Για ποια τέχνη προορίζομαι;

Ο ΓΕΡΟΣ

Αισθάνεται ότι τώρα τα χρόνια είναι κινητά κι ότι ο ίδιος βρίσκεται πλέον σ’ ένα σταθερό σημείο. Δεν έρχονται πια, φεύγουν. Στην πραγματικότητα, οπισθοχωρούν συνέχεια, όλο και πιο βιαστικά, ακόμα και τα πιο πρόσφατα, επιστρέφοντας προς το σημείο εκκίνησης.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Οι γνώσεις μας για το σύμπαν: 73% σκοτεινή ενέργεια
23% σκοτεινή ύλη.
Πάντως, είμαστε βέβαιοι πως σε 4,5 δισ. χρόνια ο ήλιος θα διογκωθεί…

Ο Φιντέλ Κάστρο δεν μπορεί να εμφανιστεί δημοσίως γιατί έχει χάσει τα μαλλιά και τη γενειάδα του από τη χημειοθεραπεία.

Μισθωμένους διαδηλωτές προς 10-30 ευρώ διαθέτει Γερμανική εταιρία σε ιστοσελίδα στο διαδίκτυο.

Ο ΥΠΝΟΣ

Μια μαυριδερή σκέψη-έντομο, κάτω από απανωτά στρώματα ύπνου.

Αφού και στον ύπνο αγάλλεσαι, θλίβεσαι, τρομάζεις, το ίδιο έντονα – αν όχι και περισσότερο – χωρίς σώμα, η ζωή, προφανώς, συνεχίζεται. Και παράλληλα και μετά θάνατον.

Ο ύπνος, αυτό το μυστηριώδες μεσοδιάστημα, μοιάζει να είναι ένας χώρος καθαρτηρίου: εκεί συνωστίζονται και παλεύουν αμέτρητες εικόνες και ιδέες (υπάρξεις προγόνων, συγχρόνων και απογόνων, ζώων, φυτών, ανόργανων, φυσικών φαινομένων, κ.ο.κ. σε διάφορα στάδια σύνθεσης και αποσύνθεσης).
Και αυτές που επικρατούν, κατορθώνουν να ενσωματωθούν (προσωρινά ή για πάντα) στην, έτσι κι αλλιώς, πολλαπλή προσωπικότητα της επόμενης ημέρας.

Αυτές οι 27.375 μέρες που κόβονται από τις 27.375 νύχτες, μπορεί και να εξαντλούν τη θητεία μας στην πορεία προς την τελείωση και να είναι αυτός ο κύκλος των μετεμψυχώσεων.
Μήπως, λοιπόν, έχουμε αλλεπάλληλες ζωές που διακλαδίζονται αέναα στον ύπνο;
Και, μήπως αυτή, η συγκεκριμένη ζωή που νομίζουμε πως διαχειριζόμαστε, η μοναδική και μονάκριβή μας, που διακόπτεται από το θάνατο, δεν υφίσταται καν;

Η ζωή μας, μπορεί να μην είναι μία και αφηγουμένη τον εαυτό της σ’ αυτά τα συγκεκριμένα δισεκατομμύρια καρέ, αλλά δισεκατομμύρια ζωές σε αυστηρή και αδιάσπαστη αλληλουχία, σε μια αδιανόητη αντίληψη του χρόνου.

Τα μωρά και οι γέροι γλιστρούν στον ύπνο εύκολα, καθώς είναι κοντά στις δυο άκρες της ανυπαρξίας.

Ο ΑΛΛΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Θαρρώ πως μόνο οι αυτόχειρες κατακτούν με την πράξη τους το δικαίωμα εισόδου στον άλλο κόσμο. Όχι αυτοί που τελευτούν το βίο με «φυσικό» ή, ακόμα και βίαιο θάνατο, δηλ. πεθαίνουν παθητικά. Αλλά εκείνοι οι οποίοι κάνουν χρήση της υποτιθέμενης ελεύθερης βούλησης.

Ο φοίνικας στον κήπο είναι γεμάτος αέρα, φθόγγους και τριξίματα. Πρέπει να προέρχονται από τον άλλο κόσμο. Όλα τα δέντρα είναι τα μισά στον κάτω κόσμο, επικοινωνούν με τις ρίζες τους. Κι εμείς το ίδιο, μέσω των νεκρών μας.

(ΣΣ: Άλλες από αυτές τις ημερολογιακές σημειώσεις αξιοποιήθηκαν ως υλικό ποιήματος, άλλες ως πεζού.)