You are currently viewing Κατίνα Βλάχου: Λογοτεχνικό ολόγραμμα.  Μια ιδέα για συλλογική συγγραφική έκφραση.

Κατίνα Βλάχου: Λογοτεχνικό ολόγραμμα. Μια ιδέα για συλλογική συγγραφική έκφραση.

Το ολόγραμμα είναι μια τεχνολογία φωτογράφισης ενός θέματος με ακτίνες laser, υπό ειδικές συνθήκες. Η προβολή -με laser πάντα- των απεικονίσεων από πολλές πηγές ταυτόχρονα και περιμετρικά  ως προς ένα σημείο του χώρου, δημιουργούν ένα είδωλο, άυλο αλλά τρισδιάστατο, που δείχνει απόλυτα ζωντανό και ξαφνιάζει με την  ενέργεια που εκπέμπει προς τον θεατή. Καθώς ο παρατηρητής μετακινείται γύρω από το είδωλο, αυτό μοιάζει να κινείται, αν πρόκειται για έμβιο ον. Η άυλη αυτή απεικόνιση είναι εξαιρετικά γοητευτική, σχεδόν μαγική.

Το λογοτεχνικό ολόγραμμα θα είναι κάτι αντίστοιχο, όπου πολλοί συγγραφείς ταυτόχρονα θα αντιμετώπιζαν με λέξεις ένα πολύ συγκεκριμένο θέμα, άνθρωπο, έργο τέχνης, τοπίο, ένα πιάτο φαγητό, ένα σκεύος, ένα θραύσμα αρχαίου αγγείου, ένα ένδυμα, ένα έπιπλο, ένα λουλούδι κ.λπ. Κοινό θέμα, κοινός χρόνος, ελεύθερος τρόπος -πεζό ή ποίημα- γραφής. Απόλυτη ελευθερία άσκησης της φαντασίας ενός εκάστου με έναυσμα το θέμα που επιλέγεται.

Το ενδιαφέρον στην διαδικασία αυτή είναι ότι, όπως και στο ολόγραμμα, ο κάθε συγγραφέας θα καταγράψει αυτά που η δική του προσωπικότητα σημειώνει από τη δική του οπτική γωνία ως σημαίνοντα χαρακτηριστικά. Θα καταγράψει επίσης την αντήχηση που προκαλεί  στον δικό του εσωτερικό κόσμο, στον δικό του ψυχισμό και την υπαρξιακή του ταυτότητα το συγκεκριμένο θέμα. Θα το απεικονίσει λεκτικά ανάλογα με τα συναφή βιώματα, τις προηγούμενες εμπειρίες, τις βαθύτερες επιθυμίες του, όπως αυτές αναμοχλεύονται με κάθε αφορμή στη ζωή όλων μας.

Η ταυτόχρονη ανάγνωση όλων των κειμένων θα αποτελεί μια πολύπλευρη απεικόνιση του θέματος από την υποκειμενική θέση του κάθε συγγραφέα. Θα έχει όμως και την γοητεία της αμοιβαίας ανταλλαγής ψυχικού αποθέματος των συμμετεχόντων, ώστε το θέμα να αποτελεί ένα εργαλείο συναισθηματικής ροής ανάμεσά τους.  Η σχέση υποκείμενο-κείμενο-αντικείμενο δεν θα είναι πια μια ατομική διαδικασία αλλά θα συνδέει τους εμπλεκόμενους ανθρώπους διακειμενικά.

Δεν γνωρίζω αν έχει επιχειρηθεί κάτι τέτοιο στα λογοτεχνικά πράγματα κάπου κάποτε. Βλέπουμε πάντα προσκλήσεις για συγγραφή κειμένων ή ποιημάτων «με θέμα». Το θέμα όμως είναι συνήθως γενικό. Πχ Το καλοκαίρι, ο Πόλεμος, ο Έρωτας, ένα Μυστικό, ένας Φόνος κ.λπ.

Στο λογοτεχνικό ολόγραμμα το θέμα θα είναι απόλυτα συγκεκριμένο και υπαρκτό. Προϋπόθεση είναι να έχουν όλοι οι συμμετέχοντες την εικόνα του,  όλοι την ίδια,   είτε φυσική -όταν είναι εφικτό- είτε σε απεικόνιση. Θα μπορούσε π.χ. να είναι «η μικρή χορεύτρια των δεκατεσσάρων ετών» του Degas, που βρίσκεται στο Μουσείο Γουλανδρή στο Παγκράτι. Ο κάθε συμμετέχων θα μπορούσε να καταθέσει με λέξεις τι εγείρει στην ψυχή του το μικρό αυτό αριστούργημα, να πλάσει ιστορίες γύρω από αυτό, να διατυπώσει αισθητικές επιλογές με βάση αυτό, να θυμηθεί βιώματά του σε σχέση με αυτό.  Όλα τα κείμενα που θα γεννηθούν από τη διαδικασία του λογοτεχνικού ολογράμματος θα αποτελέσουν μια συμπληρωματική προς το θέμα δημιουργική προσέγγιση. Η μικρή χορεύτρια  θα αποκτήσει υπερβατική υπόσταση μέσα από τα κείμενα διαφορετικών  ανθρώπων και θα τους φέρει πιο κοντά μεταξύ τους.

Αυτή η ιδέα προέκυψε στην Κέρκυρα πριν μερικές μέρες, σε μια μικρή παρέα φίλων, που γράφουν και διαβάζουν. Οκτώ πεζογράφοι και ποιητές έχουν ήδη ξεκινήσει να γράφουν εμπνεόμενοι από ένα πρώτο θέμα. Το κρατάμε μυστικό το θέμα μας για την ώρα, αφού δεν είναι πάντα όλα ανακοινώσιμα. Άλλωστε δεν γράφουμε πάντα για να προβάλλουμε τα κείμενά μας σε ευρύ κοινό. Και ευτυχώς. Γράφουμε μερικές φορές για την απόλαυση που μας προσφέρει η κατάθεση ψυχής σε ένα κείμενο. Και η απόλαυση είναι ακόμα πιο μεγάλη όταν ενώνει ανθρώπους με κοινές ευαισθησίες και με δεσμούς αγάπης ανάμεσά τους.

Καταθέτω την ιδέα στο φιλόξενο Περί ου, ώστε, αν την κρίνει ενδιαφέρουσα, να την αξιοποιήσει περαιτέρω.

This Post Has 2 Comments

  1. Ελένη Μπιρμπίλη

    Πολύ ενδιαφέρουσα τη βρισκω εγώ, τουλάχιστον και θα με ενδιέφερε να λάβω μέρος.
    Καλή επιτυχία!

    1. Κατίνα Βλάχου

      Αγαπητή Ελένη, ο καθένας μπορεί να εφαρμόσει την ιδέα στον άμεσο κύκλο των ανθρωπων που γνωρίζει και που ασχολούνται με το γράψιμο. Μεταξύ γνωστών έχει νόημα, επειδή στο τέλος της δράσης αυτής, μπορούν να συναντηθούν και να ανταλλάξουν τα κείμενά τους και να τα σχολιάσουν αμοιβαία. Ο βασικός όρος είναι το θέμα να είναι εντελώς συγκεκριμένο και προσιτό, ώστε όλοι οι συμμετέχοντες να μπορούν να το δουν με τα μάτια τους.
      Σας ευχαριστώ για το σχόλιο, έστω και μετά από τόσον καιρό. Τώρα το είδα.
      Κατίνα Βλάχου

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.