Τα θεμελιώδη γνωρίσματα της φιλοσοφικής αναζήτησης κατά τον Πλάτωνα είναι η απορία, η περιέργεια, η αμφισβήτηση των δοξασιών και η διαρκής αναζήτηση της αλήθειας, η μετάβαση από το σκοτάδι στο φως, που θα αποκαλύψει το πραγματικό ον μέσω της διαλεκτικής. Τόκος αυτού του ταξιδιού προβάλλει ο σώφρων άνθρωπος.
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, να κάνουμε λόγο και να ακούσουμε, ανακαλώντας στη μνήμη μας το σημείο έναρξης της αναλυτικής περιγραφής μας, για τον χαρακτήρα που οφείλει να κατέχει ο ενάρετος και ακέραιος άνθρωπος. Αυτόν καθοδηγεί, αν ενθυμείσαι, πρωταρχικά η αλήθεια, την οποία έπρεπε να αποζητά σε κάθε περίπτωση, με κάθε τρόπο. Διαφορετικά θα ήταν ένας φανφαρόνος, παντελώς άσχετος με την αληθινή φιλοσοφία. Πράγματι έτσι ειπώθηκε. Αυτό, όμως, το επιχείρημα δεν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την κοινώς αποδεκτή αντίληψη γι’ αυτόν; Έτσι ακριβώς ισχύει. Δεν θα αποτελούσε, επομένως, μια δίκαιη εξήγηση προς υπεράσπισή του ότι ο αληθινός λάτρης της γνώσης είναι πλασμένος έτσι, ώστε να αγωνίζεται να κατακτήσει το καθαυτό ον, χωρίς να εμμένει σε ό,τι θεωρείται αληθινό, αντιθέτως προχωρώντας ακάθεκτος και ανεπηρέαστος προς τον στόχο του, χωρίς τίποτα να είναι σε θέση να μειώσει ή να αναχαιτίσει τον πόθο του, προτού προσεγγίσει τη φύση του κάθε καθαυτού όντος με εκείνο το τμήμα της ψυχής του, που είναι κατάλληλο για μια τέτοιου είδους μέθεξη, καθώς πρόκειται για ομοειδή στοιχεία; Αφού, λοιπόν, πλησιάσει και έρθει πραγματικά σε επαφή με το αληθινό ον, επιφέροντας σωφροσύνη και αλήθεια, τότε μόνο δεν αποκτά αληθινή γνώση και αρχίζει πραγματικά να ζει και να αναπτύσσεται, με συνέπεια την παύση των βασάνων της ψυχής του, και όχι πρωτύτερα; Καμιά απολογία, πράγματι, δεν θα μπορούσε να διατυπωθεί ορθότερα. Τότε, επομένως, από έναν τέτοιο άνθρωπο θα αναμέναμε να επιζητά τις ανακρίβειες ή τουναντίον να τις απεχθάνεται; Να τις μισεί, είπε. Όταν η αλήθεια δείχνει τον δρόμο, δεν θα μπορούσαμε ποτέ, κατά την άποψή μου, να ισχυριστούμε ότι μύρια κακά έπονται. Πως είναι δυνατό; Αλλ’ αντιθέτως, θα την ακολουθεί ένας συνετός και ακριβοδίκαιος χαρακτήρας, σκιά του οποίου θα είναι η μετριοπάθεια. Σωστά, είπε.
Επιθυμείς, λοιπόν, τώρα να διερευνήσουμε με ποια μέθοδο θα δημιουργηθούν τέτοιοι άνθρωποι και με ποιο τρόπο θα τους εγείρει κανείς στη γη, όπως ακριβώς λένε πως ανέβηκαν κάποιοι από τον Άδη στο δώμα των θεών; Πως να μη θέλω; είπε. Δεν θα επρόκειτο, όπως φαίνεται, για περιστροφή του οστράκου, αλλά για περιπλάνηση της ψυχής από μια μέρα, όπου επικρατεί το σκότος, και μετάβαση στην αληθινή μέρα – αυτήν την ανύψωση στην αλήθεια θα την ονομάσουμε πραγματική φιλοσοφία.
Πρβ. τη γνώμη του φιλοσόφου Πυθαγόρα στο έργο του Διογένη Λαέρτιου Βίοι καὶ γνῶμαι τῶν ἐν φιλοσοφίᾳ εὐδοκιμησάντων VIII.8:
Η ζωή μοιάζει, κατά τον Πυθαγόρα, με τις εορταστικές εκδηλώσεις. Όπως συμβαίνει σε αυτές, άλλοι συμμετέχουν ως αθλητές, άλλοι για να εμπορευτούν προϊόντα, ενώ οι ευγενείς παρευρίσκονται αποκλειστικά ως θεατές. Ομοίως, στη ζωή άλλοι χαρακτηρίζονται από δουλοπρεπή φύση και κυνηγούν τη φήμη και τα πλούτη, ενώ οι φιλόσοφοι αγρεύουν την αλήθεια.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Μαρία-Δέσποινα Ράμμου γεννήθηκε το 1981. Είναι φιλόλογος, Διδάκτωρ Κλασικής Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Μάρτιος 2017) και υποψήφια μεταδιδακτορική ερευνήτρια του ίδιου ιδρύματος. Υπήρξε επιστημονική συνεργάτιδα του «Σύγχρονου Λατινοελληνικού Λεξικού, από τις απαρχές της λατινικής γραμματείας μέχρι τον 9ο μ.Χ. αιώνα» (επιμέλ. Τρομάρας Λ.Μ., Νικήτας Δ., καθηγητές Λατινικής Φιλολογίας Α.Π.Θ, εκδ. University Studio Press, 2019). Καθήκον της κ. Ράμμου ήταν η σύνταξη των λημμάτων για το γράμμα «O».
Το 2022 εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο University Studio Press η διατριβή της με τίτλο «Σατιρικά επιγράμματα εναντίον γιατρών στη λατινική γραμματεία. Κοινωνικο-μοτιβιστική έρευνα» (σσ. 372).
Παράλληλα, η κ. Ράμμου εργάζεται και ως μεταφράστρια, με πρόσφατο έργο της τη μετάφραση επτά κεφαλαίων από τον συλλογικό τόμο για το έργο του Ευριπίδη με τίτλο «Ευριπίδης. 35 Μελέτες» (2021, εκδόσεις UniversityStudio Press, επιμέλ. Α. Ρεγκάκος, Ε. Σιστάκου, καθηγητές της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Α.Π.Θ.).
Πέρα από τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα δραστηριοποιείται και ως συγγραφέας. Έχει εκδώσει δύο λογοτεχνικά βιβλία, μια συλλογή εκτενών αφηγηματικών ποιημάτων με τίτλο «Η Χίμαιρα δεν είναι μακριά» (εκδ. Διάττων, Αθήνα, 2012, σσ. 218) και μια συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Η Προσωπογραφία του Κρεγκ» (εκδ. Ενύπνιο, Αθήνα, 2022), που παρουσιάστηκε πρόσφατα, πρβ. για κριτικές Fractal, Περί Ου. Υπό έκδοση από τον εκδοτικό οίκο Θερμαϊκός είναι μια συλλογή από νουβέλες της κ. Ράμμου με τίτλο «Το άλογο του Ρούζβελτ».
Διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί στα λογοτεχνικά περιοδικά Φρέαρ, Παρέμβαση, Χάρτης, Fractal, Το βιβλιο.net.