Ο Χάρης Λάμπερτ (Harry Lambert), γεννημένος ως Χαράλαμπος Χαραλαμπάτος το 1955, ήταν γιος Ελλήνων μεταναστών στη Νέα Ζηλανδία. Σπούδασε ζωγραφική στο Λονδίνο το 1973 και συνέχισε στο Παρίσι από το 1974 έως το 1979, στο εργαστήρι του Louis Nallard (1918-2016), ενώ ενδιάμεσα πέρασε ένα χρόνο στο Τόκιο. Αφού επέστρεψε στο Παρίσι, έζησε εκεί μέχρι το 1985, οπότε αποφάσισε να εγκατασταθεί μόνιμα στην πρωτεύουσα της Ιαπωνίας. Από το 1994, μοίραζε το χρόνο του άνισα μεταξύ Τόκιο και Αθήνας, προτιμώντας άλλοτε τη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου και άλλοτε τη χώρα που γέννησε την αρχαία τέχνη και την φιλοσοφία. Από το 1987, όταν συναντηθήκαμε για πρώτη φορά ένα πρωί στην Πινακοθήκη Πιερίδη, σε μια τυχαία συνάντηση που έμοιαζε με επανένωση συγγενών ψυχών, είχε αρχίσει να ζωγραφίζει έργα που τα αποκαλούσε Πνευματική Ποπ (Spiritual Pop Art). Αυτή η ζωγραφική του, πλούσια σε εσωτεριστικό περιεχόμενο, προσπαθούσε να εξισορροπήσει την υλικότητα της σύγχρονης ζωής με τα πνευματικά του ενδιαφέροντα που είχαν θεοσοφικό περιεχόμενο και έντονα ανθρωπιστικό.
Το 2005, κατά τη διάρκεια ενός ανοιχτού διαγωνισμού που διοργάνωσε η Εταιρεία Lucky Strike στο BIOS (Πειραιώς 84), με τίτλο Voices your Ideas – Change the Future, όπου ήμουν ο επιμελητής του project, ο Χάρης Λάμπερτ επέλεξε να συμμετάσχει με ένα πολύπλευρο έργο, ένα πολύεργο. Τότε, δημιούργησε τη μνημειώδη σύνθεση με τίτλο ‘More Wisdom More Love’, εμποτισμένη με ισχυρά μηνύματα κοινωνικής συνείδησης.
Δεκαέξι έργα ζωγραφικής, φωτογραφίας, βίντεο και γκράφιτι (με διαστάσεις το καθένα 107 x 71 εκ., με συνολικό μέγεθος 214 x 570 εκ.) υπηρετούσαν την αποστολή της τέχνης του Χάρη Λάμπερτ να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για τα πιεστικά προβλήματα του πολιτισμού: Εγκληματικότητα, Μετανάστευση, Πόλεμος, Επαιτεία, Τιμωρία, Οικολογική Καταστροφή, τα οποία έχουν τη ρίζα τους στην οικονομική ανισότητα. Χρησιμοποιώντας τη μοναδική τεχνική του, ο Λάμπερτ τα ζωγράφισε ώστε να φαίνονται επίπεδα υπό κανονικό φως, αλλά να μετατρέπονται σε τρισδιάστατα αριστουργήματα υπό black light, υπερβαίνοντας την κριτική τους οξύτητα ως θέματα και να μεταμορφώνονται σε αναστοχαστικές εικόνες.
Χωρισμένη σε δύο σειρές η σύνθεση, αρχίζει την αφήγηση με ένα μαύρο πίνακα με το σύνθημα MORE WISDOM γραμμένο με κεφαλαία γράμματα και το κίτρινο τρίγωνο της σοφίας σαν επίστεψη. Ακολουθούν οι εικόνες με τους αντίστοιχους τίτλους των συνθημάτων σε πεζά γράμματα, να τις συνοδεύουν: Ένας εγκληματίας (no criminals), ένα ελληνικό διαβατήριο (no passports), μια έκρηξη βόμβας (no wars), μια διπλή νότα και ένα απόσπασμα παρτιτούρας (more inspiration), η ασπρόμαυρη φωτογραφία του ως ζητιάνος (no more pain) και μια μεγάλη καρδιά σε παραδεισένιο τοπίο (more paradise cities). Η πρώτη σειρά εικόνων ολοκληρώνεται με την επιγραφή σε μαύρο πίνακα και λευκά κεφαλαία γράμματα, ORIGINAL VOICES.
Στην κάτω σειρά αντίστοιχα με το σύνθημα MORE LOVE και μια φωτεινή κόκκινη καρδιά από κάτω: μια ασπρόμαυρη φωτογραφία φυλακής (no prisons), τα πολεμικά όπλα σαν καρικατούρες: Τανκς, πύραυλοι, σφεντόνα, μαχαίρι, αυτόματο, περίστροφο, χειροβομβίδα (no more weapons), μια εικόνα πλημμύρας που φτάνει μέχρι την πινακίδα stop (no disasters), ένας πίνακαες με μουσικούς και μια εύθυμη γυναίκα με καπέλο σε πρώτο πλάνο (more joy), το εσωτερικό ενός κατακόκκινου λουλουδιού (more flowers), ένας άγγελος (more angels). Η σύνθεση ολοκληρώνεται από το σύνθημα με κεφαλαία λευκά γράμματα CHANGE THE FUTURE.
Αν και από τις εικόνες ο καλλιτέχνης δεν μπορεί να γεννήσει τη δικαιοσύνη ή να εξαλείψει την αδικία, εντούτοις λειτουργούν ως ισχυρές εκφράσεις της σκέψης και αναντίρρητες καταστάσεις της συνείδησης που παράγουν γνώση. Γι’ αυτό, ο Λάμπερτ δεν αρκέστηκε στη διαπίστωση ούτε απλά ανέδειξε κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα της εποχής αλλά αντέταξε στα προβλήματα του πολιτισμού το αντίδοτο της θεραπείας: περισσότερη αγάπη, σοφία και αλληλεγγύη, περισσότερη χαρά και έμπνευση με την προσδοκία να γίνουμε πιο αγγελικά όντα.
Η σύνθεση διαβάζεται κάθετα και οριζόντια. Η αντιστοιχία του εγκληματία με τη φυλακή είναι μια κριτική στις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες και στο σωφρονιστικό σύστημα. Η αντιστοιχία του διαβατηρίου με τα όπλα καρικατούρες αναδεικνύει την πεποίθηση για έναν κόσμο χωρίς σύνορα καταγγέλλοντας ταυτόχρονα ως αιτία της μετανάστευσης τους πολέμους. Η αντιστοιχία βομβαρδισμών και πλημμύρας είναι μια προτροπή για τον τερματισμό των πολέμων και ταυτόχρονα μία αιτία των φυσικών καταστροφών που επιδεινώνονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Στην αντιστοιχία μουσικής νότας και μουσικών εξυμνεί τη δημιουργικότητα, τη χαρά και την ευτυχία. Στη φωτογραφία του ως ζητιάνος που υπογραμμίζει τη δυσχερή θέση των εξαθλιωμένων στην οποία καθένας μπορεί να βρεθεί, αντιστοιχεί η κόκκινη καρδιά ενός άνθους ή η σημασία της φροντίδας του συνανθρώπου. Στην μεγάλη καρδιά ο Λάμπερτ οραματίζεται τις πόλεις ως ουτοπικούς χώρους γεμάτη αγάπη και συμπόνια. Μετατρέποντας το αστικό περιβάλλον σε παράδεισο, η πρόσκληση για περισσότερους αγγέλους είναι η πρόσκληση για πιο συμπονετικό κόσμο.
Αλλά υπάρχει και οριζόντια ανάγνωση των έργων: στην πρώτη σειρά η συνειδητοποίηση της εγκληματικότητας, της απαγόρευσης, των πολέμων και του πόνου προωθούν την έμπνευση και τις ουτοπικές πόλεις. Στη δεύτερη σειρά, η απαγόρευση των όπλων και η πρόληψη των καταστροφών προωθούν τη χαρά, την ευημερία και την αγγελική ανύψωση.
Υπό το βάρος της συλλογικής ευθύνης, ο Χάρης Λάμπερτ, δημιούργησε μια πρωτότυπη, σύνθετη εικονογραφία που τονίζει την ατομική ευθύνη. Και δεν είναι τυχαίο, ότι τόσο ο ίδιος όσο και η τέχνη του υπηρέτησαν μοναδικά την αλήθεια, μεταγράφοντας την πραγματικότητα που βιώνουμε παράλληλα με το όραμά του για μια πνευματική ηθική.
Για την ιστορία, το έργο εκτέθηκε ξανά μετά από 17 χρόνια, σε ατομική έκθεση, στην Roma Gallery (10/11/-10/12/2022), με τίτλο Original Voices, χωρίς όμως τον Χάρη Λάμπερτ που απεβίωσε την Παρασκευή 11 Μαΐου 2018. Ο Λάμπερτ όμως, άφησε πίσω του συμπυκνωμένη σε μια μνημειώδη σύνθεση την πνευματική του παρακαταθήκη ως ‘Ερευνητής της Αλήθειας’, όπως θα ήθελε ο αγαπημένος του Κύπριος θεοσοφιστής δάσκαλος, θεραπευτής και συμβολιστής ζωγράφος, Στυλιανός Αττεσλής (1912-2015). Και τους δύο θα τους θυμόμαστε με αγάπη για τα ανώτερα ιδανικά που υπηρέτησαν ως ιδεολόγοι της Ουτοπίας.
