You are currently viewing Φάνης Κωστόπουλος:  JEAN  PAUL SARTRE και SIMONE DE  BEAUVOIR – TO   ‘’ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ’’  και  Η   ‘’ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ’’   

Φάνης Κωστόπουλος:  JEAN  PAUL SARTRE και SIMONE DE  BEAUVOIR – TO   ‘’ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ’’  και  Η   ‘’ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ’’   

Στο δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα πολλοί ήταν εκείνοι που θαύμαζαν το πνευματικό ζευγάρι Σαρτρ και  Μποβουάρ,  επειδή ήταν τόσα χρόνια  μαζί και αχώριστοι. Τους εντυπωσίαζε ακόμη περισσότερο το γεγονός ότι δεν ήταν ένα έγγαμο ζευγάρι, πράγμα που θα δικαιολογούσε κάπως αυτή τη μακροχρόνια σχέση τους.  Και μη φανταστεί κανείς ότι συμφωνούσαν πάντα σε όλα. Δεν ήταν λίγες οι φορές που διαφωνούσαν σε θέματα φιλοσοφικά, λογοτεχνικά ή πολιτικά. Ιδιαίτερα μάλιστα στη δεκαετία του ’50, όταν ο Σαρτρ άρχισε να εκδηλώνει συμπάθεια για την ΕΣΣΔ, σε μια εποχή που στη Δύση είχε ξεσπάσει από τη μεριά των διανοουμένων έντονη αμφισβήτηση για το κομμουνιστικό καθεστώς. Για πολλούς, η όμορφη  Μποβουάρ ήταν η σύντροφος και η «καλύτερη» μαθήτρια του Σαρτρ. Έτσι, κάθε φορά που ακούγονταν ή γράφονταν τα ονόματά τους, το όνομα της Μποβουάρ ήταν πάντα δεύτερο, κι ας ήταν ως αυτόφωτη προσωπικότητα μια ξεχωριστή περίπτωση ανθρώπου του πνεύματος.

   Η Σιμόν ντε Μποβουάρ, ενάντια στην επιθυμία των γονιών της, σπούδασε Φιλοσοφία και Μαθηματικά, και το 1929 – σε ηλικία 21 ετών – πέρασε  τις ιδιαίτερα δύσκολες εξετάσεις της agrégation (εξετάσεις για τον τίτλο του καθηγητή της Φιλοσοφίας στη Μέση Εκπαίδευση). Και πρέπει ακόμα να πω ότι μόνο έξι γυναίκες είχαν ως τότε περάσει με επιτυχία αυτές τις εξετάσεις. Η Μποβουάρ (δεν πρέπει να το αποσιωπήσω) ήταν η πρώτη γυναίκα που δίδαξε Φιλοσοφία σε Λύκειο αρρένων και είχε συνάδελφο τον Κλοντ Λεβί-Στρος, τον μετέπειτα κορυφαίο ανθρωπολόγο του 20ου αιώνα. Το 1929 είναι και το έτος που γνωρίζεται με τον Ζαν Πολ Σαρτρ, επίσης καθηγητή της Φιλοσοφίας. Ο Σαρτρ ήταν τότε ένας νεαρός 24 ετών, μικροκαμωμένος και άσχημος. Εκείνη την εποχή η Μποβουάρ είχε σχέση με τον συμφοιτητή της Ρενέ Μαέ, ο οποίος πολύ πιθανόν να ήταν και ο πρώτος εραστής της. Ο Μαέ ήταν αυτός που της κόλλησε το παρατσούκλι ‘’Κάστορας’’. Παραφράζοντας το επώνυμό της από Beauvoir σε  Beuvoir και αλλάζοντας την κατάληξη, έφτιαξε την αγγλική λέξη Beuver, που  σημαίνει κάστορας. Με αυτό το παρατσούκλι τη φώναζε αργότερα και ο Σαρτρ.

    Εκείνη την εποχή  η Σιμόν ντε Μποβουάρ φαινόταν ευτυχισμένη με τον Μαέ, μολονότι εκείνος ήταν παντρεμένος.  Ο Σαρτρ όμως ήθελε να συναντήσει και να γνωρίσει αυτή την ωραία κοπέλα  με το λαμπρό μυαλό, της οποίας η διατριβή για τη φιλοσοφία  του Λάιμπνιτς είχε συζητηθεί στη Σορβόννη. Της έστειλε ένα αστείο σκίτσο με τον Λάιμπνιτς περιτριγυρισμένο από γοργόνες και χρειάστηκε να επιμείνει λίγο, για να τραβήξει την προσοχή της. Έτσι, τον Ιούλιο του 1929, ο Σαρτρ και η Μποβουάρ, περπατώντας στον κήπο του Λουξεμβούργου, ανακάλυψαν ότι τους ένωνε η  αγάπη τους για τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία, καθώς και η φιλοδοξία για τα βιβλία που θα έγραφαν.  Και  κάτι ακόμα: η πίστη τους στην α τ ο μ ι κ ή  ε λ ε υ θ ε ρ ί α. Αυτό το τελευταίο ήταν απαραίτητος όρος για τη νεόκοπη αυτή σχέση τους και δεσμεύτηκαν τότε με  το περίφημο ‘’ σ υ μ β ό λ α ι ο’’, σύμφωνα με το οποίο θα ήταν πάντα μαζί, αλλά θα διατηρούσαν παράλληλα ερωτικές σχέσεις και με άλλους, τις οποίες βέβαια θα συζητούσαν μεταξύ τους. Με άλλα λόγια, ‘’ πήδηξε ο τέντζερης  και βρήκε το καπάκι,’’ γιατί  ο Σαρτρ είχε τη φήμη γυναικά και η Μποβουάρ, ακόμη και ως κοριτσόπουλο, της ήταν αδύνατο να φανταστεί την ερωτική της ζωή με ένα μόνο σύντροφο. Αυτός, άλλωστε, είναι και ο λόγος που δεν άφησε να τη φάει τελείως το βιβλίο, το γράψιμο και ο στοχασμός. Σε όλη της τη ζωή ο στίχος του νομπελίστα ποιητή καμπάνιζε στ΄αφτί της:

                           Για να φτάσεις στον οργασμό

                         δεν σου χρειάζεται Shakespeare.  

   Στη δεκαετία του 1930 ο Σαρτρ και η Μποβουάρ ήταν απασχολημένοι με τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία και το διάβασμα βιβλίων καθόλου όμως με την πολιτική, κι ας ήταν μια κρίσιμη δεκαετία, κατά την οποία ολοκληρώθηκε  η άνοδος του Ναζισμού. Το 1934 το  ζευγάρι Σαρτρ και Μποβουάρ γνώρισε  τις ρωσικής καταγωγής αδερφές Όλγα και Βάντα Κοζάκιεβιτς. Την εποχή αυτή η Όλγα ήταν 19 ετών και μαθήτρια της Μποβουάρ, που ήταν 8 χρόνια μεγαλύτερη. Η σχέση μαθήτριας και καθηγήτριας δεν άργησε να γίνει και ερωτική, ενώ ο Σαρτρ δεν έχασε την ευκαιρία: ζευγάρωσε με την άλλη αδελφή. Τα πράγματα άρχισαν να γίνονται πιο περίπλοκα, όταν ο Σαρτρ άρχισε να φλερτάρει την Όλγα, η οποία όμως δεν ανταποκρίθηκε ποτέ στα αισθήματά του. Στο τέλος της δεκαετίας του 1930 η Όλγα συνδέθηκε ερωτικά με τον Ζακ Λοράν Μποστ, μαθητή του Σαρτρ, ο οποίος όμως ήταν εραστής της Σιμόν ντε Μποβουάρ. Οι δυο αδελφές, πάντως, θα διατηρούσαν φιλική σχέση με τον Σαρτρ και τη Μποβουάρ ως τον θάνατό τους. Η φιλική αυτή σχέση κράτησε, ίσως, γιατί η Όλγα δεν έμαθε ποτέ ότι ο Μποστ, τον οποίο αργότερα παντρεύτηκε,  ήταν εραστής της δασκάλας της και ερωμένης της. Παρ’ όλα αυτά η Μποβουάρ ποτέ δεν παραδέχτηκε ότι είχε ερωτική σχέση με γυναίκες. Η αλληλογραφία της όμως , τα ημερολόγια και άλλες μαρτυρίες μάς αποδεικνύουν ότι ήταν αμφιφυλόφιλη. Καθώς τα χρόνια περνούν, οι «παράλληλοι εραστές»  πληθαίνουν και δημιουργούν μαζί με τις δυο Ρωσίδες αδελφές έναν φιλικό κύκλο, που ο Σαρτ και η Μποβουάρ  αποκαλούσαν μεταξύ τους «ο ι κ ο γ έ ν ε ι α». Χρόνια αργότερα, η Μποβουάρ θα εκφράσει τη λύπη της για τον πόνο που προκάλεσε στα μέλη της «ο ι κ ο γ έ ν ε ι α ς» εξαιτίας της ξεχωριστής σχέσης που είχε με τον Σαρτρ.  Πάντως, όποιος θέλει περισσότερα για το ζευγάρι Σαρτ και Μποβουάρ ας τρέξει στο βιβλίο Kate Kirkpatrick: Becoming Beauvoir: A Life, ed. Bloomsbury.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.