Γεωργία Παπαδάκη: ΦΥΚΙΟΕΙΣ
Φυκιόεις, -εσσα, -εν: ένα ωραίο, εύηχο με τα πολλά φωνήεντά του επίθετο, το οποίο έπλασε η αρχαία ελληνική γλώσσα από το ουσιαστικό φῦκος- εος (τό), το όνομα του ταπεινού…
Φυκιόεις, -εσσα, -εν: ένα ωραίο, εύηχο με τα πολλά φωνήεντά του επίθετο, το οποίο έπλασε η αρχαία ελληνική γλώσσα από το ουσιαστικό φῦκος- εος (τό), το όνομα του ταπεινού…
Η φράση αυτή, που τη χρησιμοποιούμε για άνθρωπο εντελώς ανήθικο, διεφθαρμένο, είναι απολίθωμα αρχαίας έκφρασης που διατηρήθηκε στη γλώσσα μας μέχρι τις μέρες μας. Οι λέξεις «εξώλης» και «προώλης»…
Το ουσιαστικό ἄνθρωπος είναι μία από τις παλαιότερες ελληνικές λέξεις, καθώς τη συναντούμε ήδη στη Γραμμική γραφή Β΄ με τον τύπο α-to-ro-qo. Για την ετυμολογία της έχουν διατυπωθεί…
Το ρήμα ἐπανθέω ( ἐπί + ἀνθέω ) της αρχαίας ελληνικής σημαίνει κατά λέξη «ανθίζω». Κυρίως όμως χρησιμοποιήθηκε με μεταφορική σημασία για κάτι που σχηματίζεται πάνω σε μια επιφάνεια, προσδίδοντας…
Η λέξη κτενίζω έχει και αυτή επιβιώσει αναλλοίωτη από την αρχαία ελληνική γλώσσα και είναι παράγωγο του ουσιαστικού κτείς,-ενός, (ὁ) = κ(χ)τένι, κ(χ)τένα (μεταγενέστεροι τύποι του ίδιου ουσιαστικού). Είναι…
Η λέξη αυτή, που σήμερα δηλώνει τον άνθρωπο ο οποίος σαγηνεύει με την ομορφιά του και την ακτινοβολία του, στην αρχαία ελληνική είχε διαφορετικές σημασίες. Κατ’ αρχάς, το…
Βοτρυοσταγής -ές: ένα επίθετο της αρχαίας ελληνικής με ποιητική εικονογραφική δύναμη. Είναι σύνθετο, αποτελούμενο από το ουσιαστικό βότρυς- υος, (ὁ), που σημαίνει τσαμπί, και το ρήμα στάζω.…
Πρόσφατα ασχοληθήκαμε με την παροιμιακή έκφραση των αρχαίων βίος ἀβίωτος. Με τον ίδιο τρόπο έχει σχηματιστεί άλλη μία παροιμία, η φράση δῶρον ἄδωρον, που συναντούμε σε έναν στίχο της…
Όταν παρουσιάσαμε την αρχαία ελληνική λέξη κυματωγή (κείμενό μας της 17ης Νοεμβρίου 2017), επισημάναμε τη σπουδαιότητά της από την άποψη ότι αποδίδει μονολεκτικά αυτό που στη νεοελληνική διατυπώνεται περιφραστικά. Το…
Αυτή η ποιητική λέξη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, ωραιότατη και ως προς τον σχηματισμό και ως προς τη σημασία της, είναι σύνθετη. ΄Εχει προέλθει από τη συνένωση των…
Η έκφραση αυτή, που συνήθως τη λέμε με το ρήμα κάνω, « κάνω σε κάποιον τον βίο αβίωτο », και σημαίνει πως κάνω τη ζωή κάποιου αφόρητη, δύσκολη,…
Ο θεσμός της προίκας ‒ στην αρχαία ελληνική προίξ-κὸς (ἡ)1 ‒ έχει πανάρχαιες ρίζες. Αρχικά, στην ομηρική εποχή, ήταν ο μνηστήρας που πρόσφερε δώρα στον πεθερό του, προέκταση αυτό…